ایجاد یک محیط امن و کنترلشده، پیشنیاز هر فعالیت هنری برای کودکان است. رعایت نکات زیر کمک میکند تا هم سلامت جسمی کودکان حفظ شود و هم فضای کارگاه، آرام و قابل اطمینان باقی بماند:
۱. تجهیزات و آمادهسازی محیط
-
جعبهٔ کمکهای اولیه همیشه در دسترس باشد و همهٔ مربیان مکان آن را بدانند. محتویات را بهطور مرتب بررسی و جایگزین کنید.
-
سیمها، کابلها و وسایل برقی را مرتب و دور از مسیر حرکت کودکان قرار دهید تا مانع زمین خوردن یا برقگرفتگی شود.
-
نور کافی و تهویهٔ مناسب برای جلوگیری از خستگی چشم و مشکلات تنفسی فراهم کنید.
-
فضای کار باید سطح صاف و بدون لغزندگی داشته باشد؛ مایعات یا رنگ ریختهشده را فوراً خشک کنید.
۲. پیشگیری از بلع یا آسیب با وسایل کوچک
-
اشیای کوچک (مهره، دکمه، قطعات تزیینی) برای کودکان زیر ۳ سال یا کودکانی که هنوز همهٔ وسایل را به دهان میبرند، ممنوع باشد.
-
رنگها، چسبها، و سایر مواد شیمیایی باید غیرسمی و دارای نشان استاندارد ایمنی باشند.
-
مراقب باشید کودکان خردسال رنگ یا چسب را نخورند و ظرفها و درِ آنها را پس از استفاده ببندید و دور از دسترس قرار دهید.
۳. ایمنی ابزار کار
-
مداد، قلممو و ابزار نوکتیز نباید هنگام راه رفتن در دست کودک باشد.
-
از جویدن مداد، درِ ماژیک یا هر وسیلهٔ کوچک توسط کودک جلوگیری کنید.
-
قیچی باید از نوع لبهگرد و مخصوص کودکان باشد و استفاده از آن همیشه با نظارت مربی انجام شود.
-
ابزار برش، پانچ یا دستگاههای کوچک فقط توسط مربی یا با کمک مستقیم او استفاده شود.
۴. پوشش و محافظت شخصی
-
استفاده از پیشبند یا لباس کار برای جلوگیری از آلودگی لباس ضروری است.
-
برای فعالیتهایی که خطر پاشیدن رنگ یا خردهریز دارند، عینک محافظ کودک در نظر بگیرید.
-
کودکان باید هنگام کار با رنگ یا گِل سفال دستکشهای مناسب داشته باشند (در صورت حساسیت پوستی).
۵. سازماندهی و نظارت
-
پیش از شروع کار، نحوهٔ استفادهٔ درست از ابزار را به کودکان نشان دهید.
-
تعداد ابزارهای تیز یا خطرآفرین محدود باشد و بعد از استفاده بلافاصله جمعآوری شوند.
-
در فعالیتهای گروهی، تعداد مربیان یا کمکمربیها متناسب با تعداد کودکان باشد تا نظارت کامل صورت گیرد.
۶. آموزش رفتار ایمن
-
در ابتدای هر جلسه، قوانین سادهٔ ایمنی را به زبان کودکانه مرور کنید.
-
از روشهای بازی یا داستانسرایی برای آموزش «چرا نباید وسیلهای را به دهان برد» یا «چطور با قیچی کار کنیم» استفاده کنید.
چکلیست ایمنی کارگاه هنر کودک
ردیف |
مورد ایمنی |
توضیح/اقدام لازم |
اجرا شد (✓) |
یادداشت |
---|---|---|---|---|
1 |
جعبه کمکهای اولیه |
مکان مشخص، کامل و قابل دسترسی برای همهٔ مربیان |
||
2 |
سطح و محیط کار |
تمیز، خشک، بدون لغزندگی و مانع |
||
3 |
سیمها و وسایل برقی |
ایمنسازی و دور کردن از مسیر حرکت کودکان |
||
4 |
نور و تهویه |
روشنایی کافی و جریان هوای مناسب |
||
5 |
مواد و ابزار کوچک |
ممنوع برای کودکان زیر ۳ سال یا کودکان با عادت به دهان بردن اشیا |
||
6 |
مواد مصرفی |
استفاده از رنگ و چسب غیرسمی و دارای استاندارد ایمنی |
||
7 |
بستن در ظروف |
پس از استفاده، ظرف رنگ و چسب بسته و دور از دسترس قرار گیرد |
||
8 |
ابزار نوکتیز |
ممنوعیت راه رفتن با مداد یا قلممو، استفاده از قیچی لبهگرد |
||
9 |
پوشش محافظ |
استفاده از پیشبند، لباس کار و در صورت نیاز عینک محافظ |
||
10 |
دستکش |
هنگام کار با مواد حساسیتزا یا گل سفال |
||
11 |
آموزش ایمنی |
مرور قوانین سادهٔ ایمنی با زبان کودکانه پیش از شروع کار |
||
12 |
نظارت |
نسبت مناسب مربی به کودک برای کنترل بهتر |
||
13 |
جمعآوری ابزار خطرآفرین |
بلافاصله پس از استفاده |