به عقیده عده ای ازوالدین عادت دادن کودکان به مطالعه دشوار است. به همین خاطر اغلب هم برای این مساله تلاش نمی‌کنند. اما روان شناسان و رفتار شناسان کودک ونوجوانان معتقدند که می‌توان با اتخاذ تداییری کودکان رابه مطالعه ترغیب کرد و پس از مدتی آن‌ها را به این کار عادت داد.
برای رواج فرهنگ مطالعه و تشویق کودکان به مطالعه این نکات پیشنهاد می‌شود:
۱-خواندن کتاب برای کودک را از سنین بسیار پایین یعنی ((نوزادی)) آغاز کنید اگر نوزادی عادت کند با نوای داستان به خواب رود در بزرگسالی نیز نمی‌تواند بدون کتاب به سر ببرد. بنا براین هر چه زودتر خواندن کتاب برای کودک را آغاز کنید به همان نسبت به نتایج بهتری دست خواهید یافت.
۲-انتخاب موضوع کتاب اگر چه در دوران نوزادی و تا زیر یک سالگی بسیار مهم نیست. اما از همان سن انتخاب کتاب‌های جالب و زیبا لطیف وسازگار با روح کودک را آغاز و او را با واژه‌های مناسب و زیبا آشنا کنید. البته انتخاب موضوع کتاب در زمان عقل رس شدن کودک، یعنی زمانی که او معنی واژه‌ها را تا حدی متوجه می‌شود بسیار مهم است.
بنابراین با انتخاب کتاب‌هایی با موضوع‌های مناسب سن ودرک کودک، او را با کتاب مأنوس کنید. از انتخاب کتاب‌های ترسناک و یا نامناسب و کتاب‌هایی که کودک نمی‌تواند واژه‌های آن‌ها را متوجه شود بپرهیزید. بی توجهی به انتخاب موضوع کتاب، نتیجه عکس خواهد داد. اغلب کتاب‌ها بر اساس رده سنی کودکان درجه بندی شده‌اند، پس به راحتی می‌توان کتاب مناسب سن کودک را تهیه کرد.
۳-کتاب را با صدایی ملایم، رسا، همراه با تلفظ صحیح و شمرده بخوانید. اگر فرزند شما به سنی رسیده است که می‌تواند واژه‌ها را تکرار کند، تلفظ درست واژه‌هایی را که او اشتباه تلفظ می‌کند را تکرار کنید تا او با تلفظ صحیح کلمات آشنا شود. اگر چه تلفظ اشتباه کودک شیرین است اما بعدها او را با مشکل مواجه می‌کند. با تلفظ صحیح و دقیق کلمات باعث شوید فرزندتان حتی پیش از ورود به مدرسه با بسیاری از واژه‌ها آشنا شود.
۴-تعدادی فیلم، کارتون یا سریال مخصوص کودکان تهیه کنید به خصوص آن‌هایی را که بیشتر مورد علاقه فرزندتان هستند. این کار کودکان را به خواندن کتاب تشویق می‌کند. حتی می‌توانید پس از تماشای فیلم کارتون یا سریال مورد علاقه فرزندتان کتاب مربوط به آنرا برای او بخوانید و درباره تفاوت‌های بین کتاب و فیلم کارتون با او گفتگو کنید این کار فرزند شما را به مطالعه دقیق و چندین باره کتاب تشویق می‌کند.
۵-کتاب‌ها را از موضوع‌های متنوع انتخاب کنید. سعی کنید فرزندتان را با ادبیات تخیلی علمی رؤیایی فانتزی و...آشنا کنید.
۶-آموزش سمعی-بصری را نیز فراموش نکنید
۷-اگر احساس کردید که در میان موضوع‌های گوناگون فرزندتان به موضوعات خاصی بیشتر علاقه نشان می‌دهد کتاب‌هایی با همان موضوع‌ها برای او بخرید. درباره کتاب‌های تخیلی کمی دقت وتامل کنید، زیرا تا پایان دوره دبستان و سالهای آغازین دوره راهنمایی کودک قادر به تمیز دقیق رؤیا از واقعیت نیست بنابراین به جای کتاب‌های تخیلی کتاب‌های علمی - تخیلی توصیه می‌شود.
۸-کودک را همراه خود به کتاب فروشی ببرید. روانشناسان ۲ تا ۳ سالگی را سن شروع این مشارکت می‌دانند. اجازه بدهید که او آنچه را دوست دارد انتخاب کند. معمولاً در سنین پایین شکل ظاهری و رنگ جلد کتاب عاملی برای انتخابان است به تدریج که او بزرگ‌تر می‌شود به او یاد بدهید که کتاب‌ها را از روی موضوعان انتخاب کند.
۹-در خانه مکانی خاص و ارام را فقط به مطالعه اختصاص دهید. تعدادی قفسه کتاب میز و صندلی کوچک مخصوص مطالعه او و در حد امکان میزی برای مطالعه خودتان نیز در انجا در نظر بگیرید. این مکان به گوشه ای امن و دلچسب برای مطالعه تبدیل می‌شود و شوق کودک برای مطالعه را دو چندان می‌کند.
۱۰-به فرزندتان توضیح دهید که کتاب خواندن چه اثرات مثبتی برای او در پی خواهد داشت. اگر به زبان ساده فایده‌های کتاب خواندن را برای او توضیح دهید به این کار ترغیب می‌شود.
۱۱-اگرچه خرید تنقلات و اسباب بازی و...برای تشویق رفتارهای مثبت کودک و یا موفقیت درسی او ضروری است و باعث رشد شخصیتی او می‌شود. اما خرید کتاب به عنوان هدیه یا جایزه بهتر از هر چیز دیگری است.
۱۲-پس از خواندن هر کتاب از کودک بخواهید به طور مختصر داستانان را برای شما تعریف کند. این تعریف می‌تواند به صورت نوشتاری یا گفتاری باشد بهتر است قبلاً خودتان کتاب را مطالعه کرده باشید تا بتوانید صحبت‌ها یا نوشته‌های او را تکمیل کنید و اگر نکته ای را از قلم انداخت به یاد او اورید این امر به او می اموزد چگونه در خلاصه کردن مطلبی نکات مهم را فراموش نکند.
۱۳-در ابتدای کار خواندن ۵ کتاب حدوداً ۵ تا ۱۰ صفحه ای در ماه کافی است.
۱۴-مطالعه را به فصل تابستان یا تعطیلات نوروز محدود نکنید. برای فرزندتان طوری برنامه ریزی کنید که روزی حداقل یک تا دو صفحه کتاب بخواند.
اگرچه رعایت این نکات در ابتدا کمی سخت به نظر می‌رسد اما با صبر و حوصله موفقیت حتمی است.
منبع: برگرفته از کتاب روش‌های مطالعه
در پیوند با این مقاله بیشتر بخوانید:
