بازی وسطی از بازی‌های قدیمی و ورزش های سنتی ایرانیان است که هر کدام از ما حداقل یک بار در کودکی تجربه این بازی را در مدرسه، پارک و یا کوچه داشته‌ایم. در زبان محلی به این بازی آراداووردی و در زبان انگلیسی داژبال گفته می‌شود.
این بازی با یک توپ انجام می‌شود. تعداد شرکت کنندگان در این بازی، محدودیت ندارد. کودکان هر چند نفر که باشند، دو دسته می‌شوند و مشخص می‌کنند که اول کدام گروه، وسط باشد. گروهی که وسط نیست، هم دو دسته می‌شود و هر دسته در یک طرف زمین بازی قرار می‌گیرد. آن‌ها توپی را از یک طرف به طرف دیگر پرتاب می‌کنند تا به یکی از افراد وسط بخورد. افراد وسط هم سعی می‌کنند با جا خالی دادن نگذارند توپ به آن‌ها بخورد. هر کس توپ به او بخورد، از بازی بیرون می‌رود.
اگر کسی توپ را بدون تماس با بدن خود یا زمین در هوا بگیرد (گل بگیرد یا بل بگیرد) در برابر هر بل می‌تواند یکی از یارانش را که از بازی بیرون رفته، دوباره به وسط بیاورد، یا اگر یک بار سوخت، از بازی خارج نشود. پرتاب توپ از این طرف به آن طرف آن قدر ادامه پیدا می‌کند تا چابک ترین و زرنگ ترین کودکان در وسط باقی بمانند. بعد، بازی با عوض کردن جای وسطی‌ها با افراد دو طرف زمین ادامه می‌یابد.
این بازی خیلی هیجان‌انگیز است و دو طرف ضمن پرتاب توپ گاهی شعر هم می‌خوانند:
بپا که توپ نخوره به پات / بپا یهو، نیفته کلات
این بازی در گذشته خیلی رایج بود و هنوز هم میان بچه‌ها طرفدار دارد. با اینکه انجام آن در فضای باز مناسب تر است، اما در اتاق هم می‌شود با توپ های پارچه ای، یا پیچیدن و گلوله کردن لباس‌های کهنه این بازی را انجام داد. امروزه می‌توان با هدف ایجاد هیجان و شادمانی، تقویت حس بینایی، واکنش سریع و همچنین مهارت در نشانه‌گیری، کودکان را به این بازی تشویق کرد.
برخی مقررات بازی:
- اگر تمامی بازیکنان میانی در محدودهٔ میدان باشند، هر توپ گرفته شده به عنوان یک امتیاز ذخیرهٔ ضد اخراجی محسوب می‌شود و اخراجی و اخراج‌ها را به تأخیر می‌اندازد.
- گرفتن توپ پس از برخورد با زمین موجب سوختن بازیکن است.
- معمولاً خطوطی برای دور محوطه بازی و برای کسانی که توپ را پرتاب می‌کنند در نظر گرفته می‌شود که اگر پرتاب کننده جلوتر از خط خود باشد و کسی را با توپ زده باشد پرتاب او قبول نمی‌شود و اگر بازیکنان میانی از خط محوطه خود خارج شوند از بازی اخراج می‌شوند تا وقتی گلی برایشان گرفته شود -کسی توپ را در هوا بگیرد و او را وارد بازی کند- یا تا وقتی که یک نفر بماند و ده پرتاب را پشت سر بگذارد.
وسطی دایره‌ای
در یک گونه دیگر از این بازی که به «وسطی دایره‌ای» موسوم است با این تفاوت که زمین بازی به شکل دایره‌است که بازیکنان وسطی در داخل آن و گروه کناری در روی محیط آن با فاصله‌های مساوی قرار می‌گیرند.
با شروع بازی مربی یا معلم ورزش با ساعت وقت گرفته و بازیکنان کناره نفرات گروه وسطی را نشانه می‌گیرند تا اینکه همه از زمین بازی اخراج شوند. در دور بعدی جای دو گروه عوض می‌شود و باز با شروع بازی مربی یا معلم ورزش با ساعت وقت می‌گیرد. برنده گروهی است که در مدت زمان کوتاهی، بازیکنان گروه وسطی را زده و بازی را زودتر تمام کرده باشند.
