رفتن به کتابخانه برای کودک شما که در سنین قبل از دبستان بسر می‌برد سفری ویژه محسوب می‌شود.
هنگامی که بچه بودم هر روز در انتظار شب‌های پنجشنبه بودم؛ زیرا هر هفته فردای چنین روزی همراه مادر و خواهر کوچکم به کتابخانه می‌رفتیم. این کتابخانه طبقه بالای اداره پلیس محلی قرار داشت. وقتی از پله‌های پرشیب این مکان بالا می‌رفتیم انگار در مسیر دروازه‌های قصری پر از گنج قدم برمی‌داشتم. آن‌قدر عاشق این مکان بودم که می‌توانستم به راحتی تمام روز را در آنجا بگذرانم. مادرم روز خاصی را برای رفتن به کتابخانه در نظر گرفته بود تا کتاب‌هایی را که من و خواهرم از کتابخانه به امانت می‌گرفتیم، بدون تاخیر و فراموشی و سر موعد برگردانیم.
رفتن به کتابخانه یک تجربه چندحسی است که می‌تواند هم‌زمان بهترین روش‌های یادگیری را به همراه داشته باشد؛ از لمس کردن جلدهای سفت‌وسخت کتاب‌ها تا برانگیختگی بصری ناشی از دیدن تصاویر رنگارنگ، از حس درک بوی صفحه‌های کتاب تا شنیدن صداهای مهیج و حتی تجربه سکوت خوانندگان حاضر در کتابخانه. برای یک کودک خردسال، تمامی دنیا درست در آن مکان و در میان طبقه‌های کتاب‌هایی است که انگار در انتظار کشف شدن به سر می‌برند. خواننده خردسال می‌تواند با اتوبوس جادویی مدرسه به اعماق اقیانوس‌ها سفر کند یا با خواندن مطلبی درباره هواپیماها در یک کتاب مرجع به اوج آسمان‌ها پرواز کند.
استراتژی‌های زیر را به خاطر بسپارید تا قفل جادوی پنهان کتابخانه را برای کودکان بگشاید و عشق به خواندن را در تمام طول عمر در او ایجاد کند:
-
وقت خاصی را برای رفتن به کتابخانه در نظر بگیرید
یک قرار برنامه‌ریزی‌شده و منظم باعث می‌شود کودکان در انتظار آن بمانند و در همین حال به شما هم کمک می‌کند تا درمیان برنامه شلوغ هفتگی خود آن روز خاص را فراموش نکنید. این روزها را با رنگ یا برچسب موردعلاقه‌تان روی تقویم علامت‌گذاری کنید. وقتی کودک شما روی تقویم علامت‌ها را دنبال می‌کند و روزهای باقی‌مانده را می‌شمارد درواقع از یک تسلسل و ترتیب پیروی کرده و از مهارت‌های اولیه خواندن خود استفاده می‌کند.
-
هم‌زمان با قصه‌خوانی از سوی کتابدار، به کتابخانه نروید
پیش از انجام بلندخوانی داستان‌های موردعلاقه کودکان از سوی کتابدار، به کتابخانه مراجعه کنید. کتاب‌هایتان را قبل از انجام این کار انتخاب کنید. احتمالا کتابخانه آن زمان کمتر شلوغ است و کتابدار در صورت نیاز زمان بیشتری برای کمک به کودک شما در انتخاب کتاب خواهد داشت.
-
با کتابدار کتابخانه ملاقات داشته باشید
حتی اگر کودک شما عاشق کتاب و کتابخانه باشد، ممکن است در ابتدا از کسانی که مسئول این همه کتاب هستند وحشت داشته باشد. به همین دلیل بسیار مهم است که او را با کتابدار آشنا کنید. آن‌ها در صورت داشتن وقت خوشحال می‌شوند که جاهای مختلف کتابخانه را به کودکان نشان دهند و اولین کارت کتابخانه را به آن‌ها بدهند. این کار باعث می‌شود که کودکتان رابطه شخصی با مسئولان برقرار کند و دفعه بعد در مراجعه به کتابخانه، چهره آشنایی را ببیند.
-
به کودکتان نحوه درست نگهداری از کتاب‌ها را بیاموزید
کودکان در سنین پایین باید بیاموزند که به کتاب آسیب نرسانند و برای آن ارزش و احترام قائل باشند. به آن‌ها راه مناسب استفاده از اسباب و وسایل کتابخانه را بیاموزید؛ برای نمونه با دست‌های کثیف به کتاب‌ها دست نزنند، جلد و صفحات کتاب‌ها را تا خط‌خطی یا پاره نکنند. این خوانندگان جوان نیاز دارند تا اهمیت نگهداری از کتاب را درک کنند و بفهمند که تمام کسانی که از کتابخانه عمومی استفاده می‌کنند حق دارند از کتاب‌های مرتب و تمیز بارها و بارها استفاده کنند و از آن لذت ببرند.
-
محدودیت و توقعات خاص کتابخانه را برای کودک خود تعریف کنید
دستورالعمل خود را برای زمان رفتن به کتابخانه به روشنی تعریف کنید. مدت زمان خاصی را برای کودکتان در نظر بگیرید تا در این مدت کتاب موردعلاقه‌اش را بیابد و محدودیتی برای تعداد کتاب‌هایی که می‌تواند از کتابخانه به امانت بگیرد تعیین کنید. اطلاع از انتظارات شما قبل از رفتن به کتابخانه کودک علاقه‌مند به کتاب را با یک ساختار کاری تعریف‌شده آشنا می‌کند. برای نمونه اشاره به ساعت یا کشیدن تصویر زمان ساعت بر روی تکه‌ای کاغذ و یا استفاده از آلارم ساعت زمان را به کودک شما یادآوری می‌کند.
لازم نیست نگران توضیح دادن مقررات به کودک خود باشید که برای مثال در کتابخانه باید آهسته صحبت کرد. کودکان خردسال با نگاه به رفتار شما خیلی زود رفتار مناسب را می‌آموزند.
-
با احساسات فرزندتان شریک شوید
با حس هیجان ناشی از کشف کتاب موردعلاقه کودکتان شریک شوید؛ حتی اگر آن کتاب را برای به خانه بردن مناسب نمی‌دانید. از او بپرسید که چه چیز آن کتاب جلب‌توجه او را کرده است برای نمونه رنگ‌های روی جلد و یا اندازه و قطع کتاب. کتاب را در گروه کتاب‌های انتخاب‌شده‌ها بگذارید و به کتاب‌های دیگری هم اشاره کنید. در انتها او مجبور است از بین تمام آن‌ها سه کتاب را برای بردن به خانه انتخاب کند.
-
جای راحتی در کتابخانه بیابید و مطالعه کنید
خواندن بخش‌هایی از کتاب در کتابخانه آن هم در مکانی که با آن همه کتاب احاطه شده است تجربه‌ای خاص و جدید برای کودک خواهد بود. گوشه دنجی بیابید و یا راحت روی زمین بنشینید. این زمان قبل از بردن کتاب به خانه به شما و کودکتان کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید آیا این داستان آن چیزی هست که او بخواهد بارها و بارها بخواند.
فراموش نکنید برای خودتان هم کتابی بردارید؛ کتابی را که خودتان مایل به خواندن آن هستید هم به امانت بگیرید. این کار مدل رفتاری مناسبی برای عشق ورزیدن به کتابخوانی را در فرزندتان ایجاد می‌کند که در تمام طول عمر با او همراه خواهد بود. اگر جستجو برای یافتن یک کتاب مناسب برای شما کار سختی است و وقتتان را می‌گیرد از مسئول کتابخانه بخواهید کتابی را به شما پیشنهاد دهد. به این ترتیب می‌توانید روی فرزندتان متمرکز باشید و فرزندتان می‌تواند به راستی از گذراندن وقت در کتابخانه و استفاده از امکانات آن در نهایت آرامش لذت ببرد.
