مهارت خواندن از جمله مهارت‌هایی است که کودک شما باید فراگیرد. پیش از آغاز آموزش رسمی برای خواندن، پنج مهارت خواندن وجود دارد که کودک شما باید به آن‌ها تسلط یابد؛ با توجه به اهمیت بالای این پنج مهارت خواندن، پنج مهارت برتر نیز به آن‌ها گفته می‌شود.
با این که بخش قابل‌توجهی از یادگیری کودکان، به‌طور طبیعی هنگام بازی کردن و تجربه زندگی اتفاق می‌افتد؛ با این حال مهارت‌های دیگری مانند مهارت خواندن نیز وجود دارند که باید به آنان آموزش داده شوند. ابتدا ممکن است کمی ترسناک به نظر برسد؛ اما اگر شما توانسته‌اید به کودک خود برداشتن اسباب‌بازی‌ها یا پوشیدن جوراب‌هایش را آموزش دهید، می‌توانید مهارت خواندن را نیز به او آموزش دهید.
در این مقاله، شما پنج مهارت خواندن را فرامی‌گیرید و همچنین بیست روش سرگرم‌کننده برای کمک به کودک پیش‌دبستانی یا مهدکودکی خود در جهت رشد در این زمینه‌ها را کشف خواهید کرد.
پنج مهارت خواندن
۱. آگاهی به متن کتاب
آگاهی به متن کتاب، شامل درک این موضوع است که واژه‌های چاپ‌شده بر کاغذ، دارای مفهوم هستند و در پیوند با زبانی که با آن سخن می‌گوییم. برای یادگیری این مهارت خواندن لازم است:
- به کودک خود بیاموزید چگونه کتاب را درست نگه دارد.
- هنگام خواندن کتاب با کودکتان، بر این موضوع تاکید کنید که از آغاز کتاب به پایان و از راست به چپ می‌خوانید و به او اجازه دهید تا ورق بزند.
- در حالی که کودکتان در آشپزخانه به شما کمک می‌کند، هنگامی که دستور غذا را می‌خوانید به اسامی روی جعبه‌های مواد غذایی، قوطی‌ها و مواد لازم برای تهیه غذا اشاره کنید.
- هنگامی که با او در ماشین هستید، به علائم راهنمایی رانندگی و فروشگاه‌ها اشاره کنید و برایش بخوانید.
۲. آگاهی به الفبا
آگاهی به الفبا، به کودک کمک می‌کند حروف الفبا را تشخیص دهد و نام و صدای هرکدام را بداند. برای یادگیری این مهارت خواندن لازم است:
- آهنگ الفبا را با یکدیگر بخوانید. با هم تمرین کنید که هر بار از یک حرف، خواندن را آغاز کنید.
- فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که کودکان هر دو گروه حرف‌های بزرگ و حرف‌های کوچک را فراگیرند.
- کودک را تشویق کنید تا پیوستگی میان نام‌های حروف الفبا و صدای آن‌ها را یاد بگیرد.
- با قطعه‌های اسباب‌بازی یا خمیربازی حروف الفبا را بسازید.
ساخت حروف الفبا با خمیربازی
ساخت حروف الفبا با قطعات اسباب‌بازی
۳. آگاهی به آواشناسی
ممکن است به نظر دشوار برسد؛ اما بسیار ساده است. آگاهی به آواشناسی، توانایی شنیدن و تشخیص صداها و آواهای گوناگونی است که در واژگان بیان می‌شوند. برای یادگیری این مهارت لازم است:
- تعداد زیادی شعرهای کودکانه و کتاب شعر تصویری را به همراه کودکتان بخوانید.
- بازی‌های همراه با دست زدن و شعر انجام دهید. (مانند: اتل‌متل توتوله، نون بیار کباب ببر)
- شعارهای کودکانه را با تغییر دادن حرف نخست برخی واژه‌ها بخوانید. برای نمونه: شادربزرگ مهربون/ نا پارچه‌های رنگارنگ/ فوخته برام عروسکی/ بانمک و خیلی قشنگ
- بازی‌هایی انجام دهید که کودک را تشویق به شناسایی واژه‌هایی کند که با یک حرف خاص آغاز می‌شوند. برای نمونه، من با چشمم یک رنگ را می‌بینم که با حرف «ق» شروع می‌شود.
۴. درک شنیداری
درک شنیداری، قابلیت درک معنی واژه‌های شنیده‌شده و برقراری ارتباط با آن‌ها است. یک کودک با درک شنیداری بالا، دامنه واژگان گسترده‌ای خواهد داشت و همچنین درک او از جهان اطرافش همواره در حال افزایش خواهد بود. برای یادگیری این مهارت لازم است:
- هر روز با کودکانتان بلندخوانی کنید. کتاب‌هایی را بخوانید که با علایق کودکتان همخوانی داشته باشد تا کودک درک کند که یادگیری خواندن سودمند است.
- کودکان را از سنین پایین تشویق کنید تا با کتاب تعامل داشته باشند.
- در داستان‌خوانی‌های کتابخانه‌ها شرکت کنید.
- بگذارید کودک شما ببیند که از کتاب خواندن لذت می‌برید.
- بلندخوانی را به یک فعالیت مشترک لذت‌بخش تبدیل کنید.
۵. انگیزه برای خواندن
انگیزه برای خواندن، اشتیاق و کشش کودک برای خواندن است. کارهایی که برای تشویق کردن کودک می‌توانید انجام دهید:
- کتاب های تخیلی و غیرتخیلی برای کودک خود بخوانید.
- هنگام خواندن، پرسش‌هایی با پایان باز بپرسید. به عنوان نمونه «فکر می‌کنی اگر به صفحه بعد برویم چه اتفاقی می‌افتد؟» یا «چرا آن پسر بیرون رفت؟»
- از اتفاق‌های روزمره زندگی استفاده کنید تا دامنه واژگان کودکتان را گسترده‌تر سازید.
- تشویق به بازی‌ها و داستان‌پردازی‌های خلاقانه کنید.
در پیوند با این مقاله بخوانید:
