سرانجام بر آن شدیم به‌رغم این روزهای دشوار، برگزیدگان چهارمین دوره‌ی جایزه‌ی «جبار باغچه‌بان، همزاد سیمرغ» را همانند سال‌های گذشته معرفی کنیم. باور داریم آفریدن فردایی روشن برای کودکان در گروی تلاش چنین عاشقان گم‌نامی است که دمی از کوشش بازنمی‌ایستند. آنان که خستگی‌ناپذیر، راهِ دشوار دگرگون کردن را می‌پیمایند تا خورشید دانایی و آگاهی در ذهن کودکان طلوع کند. آنان که «سیمرغ‌وار از دیده‌ها پنهان‌اند و هنگام کمک به کودکان دیده شوند».
جایزه‌ی «جبار باغچه‌بان، همزاد سیمرغ» که از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، با پشتیبانی مالی و فرهنگی گروه توسعه کسب و کار آذرستان پایه‌گذاری شده است، هر دو سال یک بار به ترویج‌گرانی اهدا می‌شود که توانسته‌اند در برنامه‌ی «با من بخوان» نقشی بسزا در ترویج کتابخوانی و تقویت بنیان‌های سواد پایه از راه ادبیات در میان کودکان و نوجوانان داشته باشند. امسال 5 تن از ترویج‌گران برتر «با من بخوان» از مناطق مختلف ایران برنده‌ی این جایزه شده‌اند.
داوران این جایزه انتخاب ترویج‌گر برگزیده از میان شمار بسیار ترویج‌گران فداکار و پرتوان این برنامه را بسیار دشوار و کاری پرچالش دانستند. داوران ضمن تقدیر از تلاش‌های همه‌ی ترویج‌گران خلاق برنامه‌ی «با من بخوان» از میان نامزدهای معرفی‌شده از مناطق گوناگون، 5 نفر از قدیمی‌ترین ترویج‌گران را بر پایه‌ی معیارهایی هم‌چون: پایداری و پیگیری در ترویج کتابخوانی و تقویت مهارت‌های سواد در مناطق کم‌برخوردار ایران، خلاقیت و نوآوری در زمینه‌ی ترویج کتابخوانی و گسترش مهارت‌های سواد، باورمندی و آگاهی از راه‌ها و روش‌های برنامه‌ی «با من بخوان» و شناساندن این برنامه به علاقه‌مندان، مربیان، آموزگاران، کتابداران و خانواده‌ها به شکل گسترده، به عنوان ترویج‌گران برتر سال 1401 و برندگان چهارمین دوره‌ی جایزه‌ی «جبار باغچه‌بان، همزاد سیمرغ» برگزیده‌اند. به برندگان این جایزه مدال «جبار باغچه‌بان، همزاد سیمرغ»، لوح تقدیر و جایزه‌ی نقدی تعلق خواهد گرفت.
اسامی برگزیدگان این دوره به ترتیب الفبا:
- مبینا رمضانی – منطقه‌ی محمودآباد شهرری، استان تهران
- فریبا زارعی – ریجاب، شهرستان دالاهو، استان کرمانشاه
- خدیجه شهنوازی – منطقه‌ی شیرآباد در حاشیه‌ی شهر زاهدان، استان سیستان و بلوچستان
- معصومه قرداشخانی - اسلامشهر، استان تهران
- شهره کوشکی - خرم‌آباد، استان لرستان
داوران چهارمین دوره‌ی جایزه‌ی جبار باغچه‌بان افزون بر برندگان، 15 ترویج‌گرِ «با من بخوان» و 8 نهادی که در آن‌ها این برنامه به بهترین شکل پیاده شده است را نیز به پاس تلایش‌هایشان شایسته‌ی تقدیر دانسته‌اند.
ترویج‌گران شایسته‌ی تقدیر:
آرزو نوری و آمنه سالارزایی آموزگاران موسسه نوید زندگی کوشا در منطقه‌ی شیرآباد زاهدان، منیژه نصیری، فریده جوزی و ستاره آزادبخت مربیان موسسه توان‌مندسازی ندای ماندگار در منطقه‌ی دروازه‌غار تهران، گلنار مهرزاده و آرام مهرزاده کتابداران کتابخانه‌ی «با من بخوان» مهر آفاق در شهرستان دورود استان لرستان، زهره تشیخ از ترویج‌گران کتابخوانی در جزیره‌ی قشم، زهرا حسین‌پور از مربیان انجمن آموزشی حمایتی کودکان شکوفان در محمودآباد در حاشیه‌ی شهر تهران، زهرا شوندی از ترویج‌گران «با من بخوان» در استان قم، هدی خاطری کتابدار کتابخانه «با من بخوان» ریجاب در استان کرمانشاه، محبوبه نیک‌نظر از مربیان و ترویج‌گران «با من بخوان» در منطقه‌ی زابل استان سیستان و بلوچستان، محدثه حسینی کتابدار کتابخانه‌ی یحیی مافی در معلم‌کلایه استان قزوین، زینب جهان‌بیگی و زینب فارسی از ترویج‌گران داوطلب «با من بخوان» در شهر رفسنجان استان کرمان، و فاطمه سعیدی کتابدار کتابخانه‌ی دانش‌ومهر در نسیم‌شهر استان تهران،
نهادهای شایسته‌ی تقدیر:
- انجمن حمایت از کودکان کار
- انجمن آموزشی حمایتی کودکان شکوفان در محمودآباد شهرری در استان تهران
- موسسه‌ی نوید زندگی کوشا در شیرآباد زاهدان
- کتابخانه‌ی «با من بخوان» مهتاب در روستای چایخانسر استان گیلان
- کتابخانه‌ی «با من بخوان» روستای زلان در استان کرمانشاه
- کتابخانه‌ی «با من بخوان» جوانرود در استان کرمانشاه
- کتابخانه‌ی «با من بخوان» ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه
- کتابخانه صدرالواعظین، خوانسار، استان اصفهان
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و گروه آذرستان به این برگزیدگان تبریک می‌گویند و از یکایکشان برای تلاش در جهت ساختن فردایی بهتر برای کودکان سپاس‌گزاری می‌کنند. ما برای این ترویج‌گران توانا و برای همه‌ی ترویج‌گران، آموزگاران، مربیان و کتابداران موفقیت و توان روزافزون آرزو می‌کنیم تا کودکان را در مسیر رسیدن به حق اساسی برخورداری از فرهنگ سرشار و غنی انسانی پشتیبانی کنند. موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان همچنین قدردان همه‌ی پشتیبانانی است که با یاری، همراهی و هم‌دلی خود اجرای برنامه‌ی «با من بخوان» در مناطق گوناگون ایران را هموار و امکان‌پذیر ساخته‌اند.
با برندگان چهارمین دوره‌ی جایزه‌ی جبار باغچه‌بان همزاد سیمرغ بیش‌تر آشنا شوید
مبینا رمضانی، انجمن آموزشی حمایتی کودکان شکوفان، محمودآباد شهرری، استان تهران
مبینا رمضانی یکی از مربیان جوان و خلاقی است که از سال 1395 در انجمن شکوفان به آموزش کودکان مهد و پیش‌دبستان مشغول است. ارتباط ویژه و صمیمی او با کودکان، و درک عمیقی که از رویکردهای «با من بخوان» دارد سبب شده که کلاس‌های او در انجمن شکوفان نمونه‌ی بی‌نظیری از روش آموزش خلاق سواد پایه از راه ادبیات باشد. خلاقیت او در ارائه‌ی طرح‌ها و برنامه‌های آموزشی و فعالیت‌های گوناگون در پیوند با کتابخوانی نشان می‌دهد که او به خوبی نیازها و تراز رغبت کودکان را می‌شناسد. انجمن شکوفان در جهت ارتقای فرهنگی و آموزشی کودکان و نوجوانان محله‌ی محمودآباد و خانواده‌های کارگری کوره‌پزخانه‌های این منطقه می‌کوشد و مبینا رمضانی نیز از جمله مربیانی است که با کوله‌باری از کتاب به میان کودکان و خانواده‌های کوره‌پزخانه‌ها می‌رود. او همچنین همراهی و همکاری خوبی با دیگر مربیان دارد و این روحیه‌ی کار جمعی، دقت، پیگیری، علاقه به یادگیری و مسئولیت‌پذیری او سبب شده تا مسئولیت هدایت کتابخانه‌ی جدید «با من بخوان» در منطقه‌ی حاجی‌آباد در حاشیه‌ی تهران نیز به برعهده‌ی او گذاشته شود. مبینا رمضانی یکی از همکاران موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در موزه کودکی ایرانک نیز هست.
فریبا زارعی، کتابخانه‌ی «با من بخوان» ریجاب، شهرستان دالاهو، استان کرمانشاه
فریبا زارعی پس از زلزله‌ی ویران‌گر آبان ۱۳۹۶ کرمانشاه با برنامه‌ی «با من بخوان» آشنا و از آن پس به یکی از کتابداران کوشای «با من بخوان» در منطقه‌ی زلزله‌زده‌ی ریجاب بدل شد. کانکس کتابخانه‌ی ریجاب با همراهی بی‌شائبه‌ی او و خانواده‌اش و دیگر مردم منطقه دو بار جابه‌جا شد تا آن‌که سرانجام به ساختمانی در این شهر انتقال یافت. در تمام این فراز و فرودها، پایداری خانم زارعی و خانواده‌اش یکی از عوامل مهم در استمرار کار کتابخانه و گسترش شبکه‌ی این کتابخانه بوده است. کتابخانه‌ی ریجاب یکی از کتابخانه‌های پویای «با من بخوان» در استان کرمانشاه است که با پشتیبانی انجمن یاران دانش و مهر فعالیت می‌کند. اعضای این کتابخانه پرشمار و بسیار فعال هستند. زارعی کتابداری خلاق و به‌ویژه در طراحی انواع فعالیت‌های گیرا و هدف‌مند در پیوند با کتابها، از جمله نمایش، توان‌مند است و همین امر یکی از دلایل جذب کودکان به کتابخانه‌ی ریجاب است. زارعی به همراه همکارش کتابخانه را به پایگاهی فرهنگی برای کودکان منطقه تبدیل و به وجوه مختلف کار یک کتابخانه و همه‌جانبه‌بودن آن توجه کرده است، از فعالیت‌های زیست محیطی و ترویج اهمیت تفکیک زباله و بازیافت گرفته، تا توجه به ارزش‌ها و مهارت‌های زندگی، و ارتباط با خانواده‌ها.
خدیجه شهنوازی، منطقه‌ی شیرآباد زاهدان، استان سیستان و بلوچستان
خدیجه شهنوازی از آموزگارانی است که از زمان آغاز به کار مرکز کوشا در سال 1394 در شیرآباد زاهدان با این مرکز همکاری دارد. او از سال تحصیلی 1399-1398 هم‌زمان با اجرای برنامه‌ی سوادآموزی کودکان بازمانده از تحصیل در این مرکز با برنامه‌ی «با من بخوان» همراه شده است. این آموزگار توانا در دو شیفت به کودکان پایه‌ی اول دبستان تدریس می‌کند و درک عمیقی از رویکردهای آموزش خلاق سواد پایه از راه ادبیات و شیوه‌ی اجرای موثر آن در میان کودکان دارد. تلاش و خلاقیت شهنوازی در استفاده از ابزارها و شیوه‌های نو در آموزش، کلاس او را به فضایی سرشار از سواد بدل کرده است. کودکان در کلاس او با شادی و بازی سواد می‌آموزند. او آموزگاری شکیبا و مهربان است و با کودکانی که به سبب مشکلات متعدد با دشواری در یادگیری روبه‌رو هستند با حوصله همراهی می‌کند و گام‌به‌گام پیش می‌رود. خدیجه شهنوازی افزون بر تدریس در کلاس خود یاری‌رسان آموزگاران دیگر مدرسه است و تجربه‌ی خود در حوزه‌ی آموزش خلاق سوادپایه را در اختیار آموزگارانی می‌گذارد که به‌تازگی به مرکز کوشا می‌پیوندند. همچنین او به جز آموزگاری در منطقه‌ی شیرآباد به ترویج کتابخوانی در روستاهای اطراف زاهدان نیز می‌پردازد، برای کودکان این روستاها کتاب می‌برد و در بهبود مهارت‌های سواد پایه‌ی آنان می‌کوشد.
معصومه قرداشخانی، کتابخانه‌ی «با من بخوان» آوا، اسلامشهر، استان تهران
معصومه قرداشخانی آموزگار دبستان در منطقه‌ی اسلامشهر در سال 1397 از طریق کمپین «یک ترویج‌گر یک کیسه کتاب» به برنامه‌ی «با من بخوان» پیوست و در مدت کوتاهی با مشاهده‌ی تأثیر کتاب‌های باکیفیت بر کودکان تصمیم گرفت ترویج کتابخوانی را از کلاس درس خود فراتر ببرد. با تلاش‌ها و پیگیری‌های او در سال 1398 با وجود همه‌گیری کرونا کتابخانه‌ی «با من بخوان» آوا در «دبستان نبوت» کار خود را آغاز کرد تا همه‌ی کودکان مدرسه از کتاب‌های باکیفیت برخوردار شوند. هرچند به دلیل شیوع کرونا در ابتدا امکان حضور دسته‌جمعی کودکان در کتابخانه میسر نبود. اما این آموزگار و کتابدار خلاق بسته‌کتابی‌هایی را به طور پیوسته بر اساس گروه‌های سنی آماده می‌کرد و با رعایت نکات بهداشتی به کودکان و خانواده‌ها می‌رساند و به تدریج با بلندخوانی در گروه مجازی ارتباط اعضا را با کتابخانه برقرار ساخت. کوشش مستمر قرداشخانی برای آشنایی و همکاری با افرادی که هم‌چون او دغدغه‌ی آینده‌ی کودکان را داشته باشند، سبب شده تا او از هر فرصتی برای ترویج رویکردهای برنامه‌ی «با من بخوان» در میان خانواده‌ها، دوستان، همکاران آموزش و پرورش در شهر و استان و... استفاده کند و هر جایی که امکانش فراهم باشد به برگزاری نشست‌های کتابخوانی برای کودکان و اجرای فعالیت‌های هنری در پیوند با کتابها بپردازد. او ارتباط مداومی با خانواده‌های کودکان دارد و سعی می‌کند با ارائه‌ی آموزش‌های ساده‌ای به والدین آن‌ها را در مسیر کتابخوانی با کودکان همراه سازد. او به خوبی سرفصل‌های درسی کلاس خود را با کتاب‌های باکیفیت ادبیات کودکان پیوند داده و مطالب درسی خشک و بی‌روح را به محتوایی جذاب برای کودکان تبدیل کرده است. و همه این موارد سبب استقبال کودکان از کتابخانه و استفاده مداوم آن‌ها از کتابخانه شده است.
شهره کوشکی - کتابخانه‌ی «با من بخوان» خرم‌آباد، استان لرستان
شهره کوشکی از سال 1396 مسئولیت کتابداری کتابخانه «با من بخوان» در کانون فرهنگی تربیتی صفرزاده در یکی از مناطق حاشیه‌ای خرم‌آباد را برعهده دارد. او با درکی عمیق از نقش یک کتابدار و ترویج‌گر، کتابخانه را به پایگاهی برای ترویج در میدان مدارس، خانواده‌ها، کودکان محله تبدیل کرده است. با کوشش‌های او گروهی از نوجوانان به عنوان هم‌یارِ کتابخانه شبکه‌ای محلی برای امانت‌دهی کتاب و ترویج کتابخوانی در میان دیگر کودکان محله و مدارس خود ایجاد کرده‌اند. طرح «یک کوچه یک کتابدار» از ابتکارات او برای گسترش کتابخوانی در میان کودکان محله بوده است. خانم کوشکی تنها به کتابخانه‌ی خرم‌آباد منحصر نمانده است و از هر فرصتی برای حضور و بلندخوانی در مدارس یا دیگر کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی شهر استفاده می‌کند تا کودکان هرچه بیش‌تری را با کتاب‌های باکیفیت آشنا کند. همچنین او با معرفی شیوه‌های نوین کتابخوانی به مربیان و آموزگاران و فعالان فرهنگی منطقه پیوسته می‌کوشد افراد بیش‌تری را در این راه با خود همراه سازد. با کوشش‌های شهره کوشکی تاکنون دو کتابخانه‌ی دیگر با الگوی «با من بخوان» در روستاهای و مناطق دورافتاده‌ی استان لرستان راه‌اندازی شده‌اند.
با جایزه‌ی جبار باغچه‌بان و برندگان دوره‌های پیشین آن آشنا شوید
برای آشنایی با فلسفه این جایزه متن سخنرانی محمدهادی محمدی در نخستین همایش با من بخوان درباره‌ی این جایزه را در لینک زیر بخوانید:
