اهمیت بلندخوانی برای کودکان موضوع اصلی این مقاله است. یکی از مهم‌ترین کارهایی که پدران و مادران می‌توانند برای فرزند خود، فراتر از نگهداری و تامین سلامت و امنیت انجام دهند، خواندن با اوست؛ به این معنی که پس از تولد نوزاد و حتی پیش از آن، از شش‌ماهگی جنین، کتاب خواندن برای او را آغاز کنند و تا زمانی که خود کودکان مهارت خواندن را کسب کند، ادامه دهند.
لیزا بیکر، مدیر تحریریه موسسه‌ی «اسکولاستیک (Scholastic)» در رابطه با اهمیت بلندخوانی برای کودکان می‌گوید:
«بسیار اهمیت دارد که خواندن با نوزاد را از روز نخست تولد آغاز کنید.»
هر چقدر که کودکان بزرگتر می‌شوند، خانواده باید اطمینان حاصل کند که کتاب‌ها همه جای خانه برای کودک در دسترس هستند. اهمیت بلندخوانی تنها در سنین پایین کودکان مطرح نیست؛ کتاب خواندن با کودک نباید با بزرگ شدن او و رسیدن به سنی که بتواند خودش بخواند، پایان یابد. لیزا بیکر در این باره می‌گوید:
«هر چقدر که کودکان در مهارت خواندن مستقل شوند، ما بیشتر تمایل داریم به آنان اجازه دهیم خودشان به این کار ادامه دهند؛ اما باید بدانیم حتی کودکان بزرگتر هم هیچ چیزی را بیشتر از زمانی که با والدین خود می‌گذرانند، دوست ندارند.»
لیزا بیکر مهم‌ترین نکات از گزارش‌های «خواندن خانواده و کودکان» موسسه‌ی اسکولاستیک را به اشتراک گذاشته است تا بر این اساس، پدران و مادران بدانند چگونه می‌توانند نوزادان و کودکان خود را به یک فرد کتابخوان تبدیل کنند.
اهمیت بلندخوانی برای کودکان
بلندخوانی را زود آغاز کنید و ادامه دهید...
با توجه به گزارش جدید «خواندن خانواده و کودکان» که از سوی سایت اسکولاستیک منتشر شده است، خوشبختانه بیش از سه‌چهارم پدران و مادرانی که کودکی ۵ ساله یا کم‌سن‌تر دارند، به اهمیت بلندخوانی برای کودکان پی برده‌اند و بلندخوانی با فرزند خود را پیش تولد یک‌سالگی او آغاز می‌کنند. بر همین اساس، آمار پدران و مادرانی که پیش از سه ماهگی نوزاد خود برای او بلندخوانی می‌کنند از ۳۰ درصد در سال ۲۰۱۴ به ۴۰ درصد در سال ۲۰۱۶ رشد کرده است. تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که بیشتر والدین کودکان ۳ تا ۵ ساله به صورت مکرر با فرزند خود بلندخوانی می‌کنند؛ ۶۲ درصد از این والدین ۵ تا ۷ روز را در هفته برای کودک خود بلندخوانی می‌کنند در حالیکه این آمار در سال ۲۰۱۴، ۵۵ درصد بوده است.
اما همیشه گزارش‌ها با خبرهای خوب همراه نخواهد بود: بنابر تحقیقات، بلندخوانی با کودکان پس از ۵ سالگی از سوی والدین با افت مواجه شده است.
پیشنهادهایی برای بلندخوانی:
بلندخوانی را همانند یک بازی و سرگرمی انجام دهید. از آن به عنوان فرصتی برای سرگرمی استفاده کنید. صدا شخصیت‌های مختلف را برای درگیر کردن هر چه بیشتر کودک با کتاب خلق کنید. از اینکه شما یک بلندخوان حرفه‌ای و کامل نیستید، خجالت نکشید! به ویژه با کودکان کوچک‌تر. اگر بچه‌های کوچک‌تر حواسشان پرت شد یا داستان‌خوانی شما را با سوال‌های خود قطع کردند، احساس دلسردی و ناامیدی نکنید! همه‌ی این‌ها بخشی از سفر یادگیری و پروسه‌ی خواندن است.
مجموعه کتاب‌های اسباب‌بازی جدید، سوال‌ها و محرک‌هایی را برای والدین در نظر گرفته‌اند تا در طول داستان از کودک خود بپرسند و اینگونه کودکان را با داستان درگیر کنند و درک مطلب ابتدایی را در آنان ارتقا دهند.
بلندخوانی کتاب برای کودکانی که در پیش‌دبستانی و سال نخست مقطع ابتدایی قرار دارند، همچنان حائز اهمیت است. می‌توانید کتاب «مرد سگی Dog Man» نوشته‌ی داو پیلکی را با کودکان به عنوان تجربه‌ی بلندخوانی همراه با خنده شریک شوید.
گروه کتابشناسی سایت کتابک، کتاب‌های خنده‌دار «داستانک‌های نخودی»، «ملیکا و گربه‌اش» و «مجموعه قورباغه و وزغ» را برای بلندخوانی با کودک پیشنهاد می‌دهد.
برای کودکان ۸ساله و بزرگتر که همچنان به اینکه برایشان کتاب خوانده شود، علاقه دارند، با توجه به تحقیقات انجام‌شده می‌توانید کتاب‌های کلاسیکی همچون مجموعه کتاب‌های «هری پاتر» نوشته‌ی جی. کی. رولینگ بخوانید که مجموعه‌ای عالی برای خواندن با خانواده است.
برای کودکان خود همچون منبعی باشید تا کتاب‌های خوب به او پیشنهاد دهید؛ حتی اگر از شما نخواهند- به ویژه برای کودکانی که کمتر کتاب خوانده‌اند
تحقیقات موسسه اسکولاستیک نشان می‌دهد که والدین، نیاز کودکان را به یافتن کتاب دست‌کم می‌گیرند. تنها ۲۹ درصد از پدران و مادران با این جمله موافق هستند که «کودک من در یافتن کتاب‌های مورد علاقه‌اش مشکل دارد». در حالیکه ۴۱ درصد از کودکان می‌گویند که یافتن کتابی که دوستش داشته باشند برایشان یک چالش است. این آمار در میان کودکانی که کمتر کتاب کتاب می‌خوانند به ۵۷ درصد افزایش می‌یابد.
پیشنهادهایی برای انتخاب کتاب:
درباره‌ی کودکان کوچک‌تر ببینید به چه عنوان‌هایی در کتاب‌ها بیشتر تمایل دارند.
آیا آن‌ها به حیوان‌ها علاقه دارند؟ در این مقاله دو کتاب «Duck on an Tractor» و «Groovy Joe: Ice Cream and Dinosaurs» که نام حیوانات در عنوان آن‌ها آمده، معرفی شده است اما از آنجا که این کتاب‌ها به فارسی ترجمه نشده‌اند، گروه کتابشناسی سایت کتابک کتاب‌های «روباه قرمز سلام»، «خرگوش کوچولوی غمگین»، «قورباغه و پرنده» و «مهمان برای خرس» را به شما پیشنهاد می‌دهد.
آیا آن‌ها به کتاب‌های تعاملی علاقه دارند؟ در این مقاله کتاب‌های « Are You My Cuddle Bunny? »، « What’s in My Train? » و « I Love Music: My First Sounds Book » معرفی شده است. پیشنهاد گروه کتابشناسی کتابک:
- «به کبوتر اجازه نده اتوبوس براند»، «حیوانات در هنر»، «اعداد در هنر»، «مجموعه آنا کوچولو» و «روباه قرمز سلام»
تحقیقات نشان می‌دهند که کودکان در تمامی سنین کتاب‌هایی را می‌خواهند که آن‌ها را بخنداند. در این مقاله به پدران و مادران کتاب‌هایی خنده‌دار همچون «King Baby»، « I’ll Wait Mr. Panda»، « Press Start: Game Over Super Rabbit Boy!»، « the Swindle series» و « Kill the Boy Band» پیشنهاد شده است. پیشنهاد گروه کتابشناسی کتابک:
- «مشق شبم را ننوشتم چون...» و مجموعه «رامونا»
فراموش نکنید کتاب‌هایی را به کتابخانه خانگی خود بیافزایید که در خط داستانی و شخصیت‌ها از تنوع برخوردار باشند
بخش قابل توجهی از هر دو گروه کودکان (۳۷ درصد) و والدین (۴۲ درصد) هنگامی که در جست‌وجوی کتاب‌های کودکان برای خواندن و سرگرمی هستند، تنها داستان‌هایی خوب برای خواندن مدنظر دارند و درصدی مشابه نیز کتاب‌هایی خنده‌دار برای کودکان می‌خواهند. از هر ۱۰ کودک ۱۲ تا ۱۷ ساله، یک کودک می‌گوید که آن‌ها به طور مشخص در جست و جوی کتاب‌هایی هستند که از از تنوع فرهنگی و قومی در خطوط داستانی، زمینه‌ها و شخصیت‌های داستانی برخوردار باشد.
پیشنهاد:
در جست‌وجوی کتابی باشید که تجربه‌ها، زمینه‌ها، مذهب‌ها، هویت‌ها و... مختلفی را نمایان کند تا به کودک شما کمک کند خودش را در کتاب‌ها بیابد- به همان خوبی که درباره‌ی زندگی مردم دیگر می‌آموزد. این دست کتاب‌ها همچنین به کودکان اهمیت مهربانی و همدلی را می‌آموزد. پیشنهاد کتابک برای خرید این دست کتاب‌ها:
معلم‌ها و کتابداران؛ بهترین راهنماها برای انتخاب کتاب خوب
موسسه اسکولاستیک از کودکان پرسیده است که از کجا ایده‌های مربوط به بهترین کتاب‌ها را برای خواندن با هدف سرگرمی به دست می‌آورند. به صورت کلی ۵۱ درصد کودکان، معلم‌ها و کتابداران مدرسه را منبعی برای دریافت کتاب‌های خوب یافته‌اند و ۵۰ درصد از طریق گروه هم‌سالان. کودکان ۶ تا ۱۱ ساله بیشتر احتمال دارد که کتاب‌های خود را از انجمن‌های کتاب مدرسه و نمایشگاه‌ها بگیرند و بچه‌های بزرگتری که ۱۵ تا ۱۷ سال دارند احتمال بیشتری دارد که پیشنهادهای مربوط به کتاب‌ها را در شبکه‌های اجتماعی بیابند.
پیشنهاد:
از معلم خود بپرسید که چه چیزهایی را شنیده است که می‌تواند به درگیر کردن حتی بی‌میل‌ترین فرد به خواندن کتاب هم کمک کند؟ معلم‌ها بهتر از هر کسی می‌دانند چه چیزی کمک می‌کند. کتابدار کتابخانه مدرسه یا کتابخانه عمومی را فراموش نکنید! وجود آن‌ها برای اجتماع حیاتی است؛ همانطور که تحقیقات نشان می‌دهند ۹۵ درصد از والدین بر این عقیده هستند که هر اجتماعی به داشتن یک کتابخانه عمومی نیازمند است و هر کودکی سزاوار دسترسی داشتن به کتابخانه مدرسه است.
لیزا بیکر در این باره می‌گوید:
«من بسیار قدردان از کتابخانه شهرمان و کتابدار فوق‌العاده‌ی آن هستم. او یک نیروی مرکزی در شهر ما است و من به طور مکرر به خاطر پیشنهادهای کتابی که او می‌دهد، متاثر می‌شوم. اخیرا بزرگترین پسر من به تاریخ بسیار علاقه‌مند شده و در جست‌وجوی یک داستان بود. کتابدار فوق‌العاده ما، کارولین، مجموعه کتاب‌های «من زنده ماندم I Survived» نوشته‌ی لارن تارشیس را به او معرفی کرد که به طور کلی هم از لحاظ سنی و هم از لحاظ محتوایی برای او مناسب بود. او یک کتاب کامل را می‌شناخت تا برای شروع به پسر من بدهد.
کودکان خود کتاب را انتخاب خواهند کرد
هشتادونه درصد از کودکان ۶ تا ۱۷ ساله با این مطلب موافق هستند که کتاب‌های محبوب‌شان، کتاب‌هایی است که خودشان انتخاب کرده باشند. انتخاب کتاب از اوایل کودکی آغاز می‌شود همانطور که ۶۷ درصد والدینی که کودکانی تا ۵ سال دارند گفته بودند که این کودکان‌شان هستند که کتاب‌ها را برای زمان بلندخوانی انتخاب می‌کنند و این آمار در حال حاضر به ۸۱ درصد والدین کودکان ۳ تا ۵ ساله رشد کرده است.
اگر خواستار انتخاب کتابی خوب برای کودکان خود هستید، کتاب‌های برتری که بر اساس گزارش‌های پدران و مادرانی که بارها و بارها برای کودک کوچک خود بلندخوانی کرده‌اند، شامل کتاب‌های دکتر زئوس مانند «گربه با کلاه» و «تخم‌مرغ‌های سبز و ژامبون»، کتاب «شب‌بخیر ماه» نوشته‌ی مارگارت وایز براون و «کرم گرسنه گرسنه» اریک کارل است.
بر اساس آمار، پدران و مادرانی که فرزندی تا ۱۷ سال دارند، برخی کتاب‌ها را توصیه کرده‌اند که هر بچه‌ای باید بخواند؛ کتاب‌هایی همچون «هری‌پاتر»، کتاب‌های دکتر زئوس، مجموعه کتاب‌های «خاطرات یک بی‌عرضه»، مجموعه کتاب‌های «خانه درختی» و مجموعه‌ی «سرگذشت نارنیا». مجموعه‌های کتاب، بهترین راه هستند تا کودک را بر خط داستانی و شخصیت‌ها متمرکز کنند.
پیشنهاد:
کتاب‌ها را در دسترس کودک قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که قفسه‌های کتاب‌ها به قدری کوتاه باشند تا کودک شما برای خواندن بتواند از داخل آن کتاب بردارد. در هر جای خونه مانند کنار تخت خواب، اتاق بازی،... کتاب بگذارید. همه جا همراه خود کتاب داشته باشید؛ در مسافرت‌ها، در سوپرمارکت و حتی در اتاق انتظار مطب پزشک. هر چه کتاب‌ها را بیشتر در دسترس کودک قرار دهید، بیشتر شاهد رشد کتابخوانی آنان خواهید بود. همچنین اگر کودک شما در انتخاب کتاب به کمی راهنمایی بیشتر نیاز دارد، طیفی خوب از کتاب‌های برگزیده را به او معرفی کنید و از او دعوت کنید کتابی را که می‌خواهد از میان آن‌ها انتخاب کند.
در پیوند با موضوع اهمیت بلندخوانی برای کودکان بیشتر بخوانید:
