ترویجگران خواندن در سراسر دنیا انگیزهها و دلمشغولیهای مشترکی دارند. هر چند ترویج کتاب و کتابخوانی در هر گوشهای از جهان با توجه تفاوتهای اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی هر منطقه، شیوهی منحصر به خود را میطلبد، ارتباط و تعامل ترویجگران و استفاده از تجربههای جهانی میتواند در ارتقای سطح سواد و مهارتهای ترویج خواندن و گسترش فرهنگ کتابخوانی موثر باشد و به بهبود وضعیت کودکانِ جهان بیانجامد. برنامهی «با من بخوان» توانسته است الهامبخش مارلون مارمل، ترویجگر فیلیپینی، باشد. او و دانشآموزاناش در هفتهی بلندخوانی با برنامهی «با من بخوان» و کودکان و خانوادههای ایرانی همراه شدند.
در ادامه گفتوگوی کوتاه مهتا منصوری، از همکاران گروه «با من بخوان»، را با مارلون مارمل خواهید خواند:
خودتان را معرفی کنید، در کجا کار و فعالیت میکنید؟ و کمی از برنامههای خودتان در ترویج کتابخوانی برای کودکان و نوجوانان بگویید.
مارلون آ. مارمل هستم، آموزگار دبیرستان ملی سن آنتونیو در منطقهی بیکل، شهر ایریگای فیلیپین. هدف برنامهی ترویج کتابخوانی من که «من کتابها را دوست دارم» (I Love BOOKS) نام دارد، ایجاد فرصت کسب دانش برای دانشآموزان است. با این پروژه، علاوه بر کتابخانهی مدرسهیمان، کلاسهای درسام را هم به کتابخانه کلاسی-خانهای تبدیل کردهام تا کتابهای الهامبخش را به دانشآموزان عزیزم نزدیکتر کنم. همچنین پروژههایی مثل کلبهای پر از کتاب (Libro Kubo)، کتابخانهی جنگلی، کتابخانههای کوچک بداهه و گوشههای خواندن در مدرسه و خانه را اجرا کردیم.
در برنامهی ترویجی «من کتابها را دوست دارم» تا به امروز برنامههای گوناگونی اجرا کردهایم از جمله داستانپردازی، همه چیز را رها کن و بخوان، بلندخوانی، رفیقهای خواندن، خواندن دفتر خاطرات، روز جهانی بلندخوانی و قرار ملاقات با کتاب. فعالیتهایمان نیکوکاران بسیاری را جذب کرده است که سبب شده است هزاران کتاب و قفسه به ما اهدا کنند. این بار برنامه با همکاری جامعهای که گرد هم آوردهام پیش خواهد رفت.
وضعیت کتاب و کتابخوانی در کشور و منطقه شما چگونه است؟
وضعیت کتابخوانی در کشور و منطقهی ما هشداربرانگیز است. بیشتر دانشآموزان علاقهای به کتاب و خواندن متنهای دیگر ندارند و بنابراین در درک مطلب و درس ضعیف هستند.
از چه طریقی با برنامهی «با من بخوان» آشنا شدید؟
من از صفحهی فیسبوکتان با «با من بخوان» آشنا شدم.
آیا رویکردها و روشهای برنامهی «با من بخوان» در کشور و منطقهی شما قابل اجراست؟ چه جنبههایی از آن برای شما الهامبخش بوده است؟
بله، خیلی! این که به دانشآموزان، به ویژه آنها که در مناطق حاشیهای زندگی میکنند دسترسی فوقالعادهای به کتاب میدهید، برای من الهامبخش بوده است.
چه شباهتهایی میان کار ترویج کتابخوانی خود و کار ما در ایران میبینید؟
هر دوی ما ترویجگران پرشوری هستیم که کتاب در اختیار کودکان و دانشآموزان میگذاریم تا عشق به کتاب و خواندن را تجربه کنند و به آنها میآموزیم که خواندن فرصتهای شگفتانگیزی برای همهی ما ایجاد میکند.
چه چالشهایی بر سر راه ترویج کتابخوانی برای کودکان در منطقه شما وجود دارد؟
چالشهای ما کمبود منابع الهامبخش و پشتیبانهای مالی برای ادامهی پروژهها و فعالیتهایمان بوده است.
چه شد که تصمیم گرفتید در هفتهی بلندخوانی با برنامهی «با من بخوان» همراه شوید؟ واکنش، مشارکت و بازخورد بچهها چهطور بود؟
روی صفحهی فیسبوکتان پستی دربارهی بلندخوانی دیدم. دانشآموزان ما از روز بلندخوانی خیلی لذت بردند و با اشتیاق در آن شرکت کردند. حتی بلندخوانی را به عنوان فعالیتی هر روزه در خانه و هنگام فراغتشان هم اجرا میکنند.
آیا خاطره و تجربهی تاثیرگذاری از برگزاری این هفته دارید؟
شور و شوق دانشآموزان، والدین، مدیر مدرسه و همهی آموزگاران برای بلندخوانی و قصهگویی در این هفته بسیار الهامبخش بود. دانشآموزانمان در خانه برای پدر، مادر، خواهر و برادرشان بلندخوانی کردند. مدیر مدرسهیمان هم برای همهی آموزگاران و کارکنان دیگر بلندخوانی کرد. حتی در جلسهی والدین و مربیان، مشاورهایمان شعری دربارهی بیماری کووید-19 بلندخوانی کردند که پدر و مادرها را به حل مشکلات و چالشهای زندگی تشویق کنند.
به نظر شما چهطور میتوان میان ترویجگران مناطق مختلف جهان ارتباط برقرار کرد؟ و پیوند یافتن این تجربهها چه اهمیتی دارد؟
فکر میکنم ما ترویجگران در سراسر جهان میتوانیم با به اشتراک گذاشتن روشهایی که از آنها استفاده میکنیم، با یکدیگر ارتباط بر قرار کنیم. میتوانیم گروهی از ترویجگرانی را که برای دانشآموزان، خانوادهها، مدرسهها و کل جامعه تلاش میکنند، تشکیل دهیم و روشهای کارمان را با هم سهیم شویم و برای راهکارهای آینده نیز تعامل و بارش فکری داشته باشیم.
آرزویتان برای کودکان چیست؟
آرزو دارم کودکان در خانه و محیط خانواده کتابخانه داشته باشند تا کتاب همیشه در دسترسشان باشد. امیدوارم همیشه برای خواندن انگیزه داشته باشند تا شاد زندگی کنند و همیشه موفق باشند.