مصاحبه های فرهنگ کودکی
در این صفحه میتوانید مصاحبههایی با نویسندگان و فعالان حوزهی کودک را بخوانید. مصاحبه با نویسندگان دربارهی آثارشان، گفتوگو با ترویجگران کتاب کودک، به اشتراک گذاشتن تجربههای کتابخوانی مربیان و آموزگاران و... همه در این قسمت از کتابک برای شما گردآوری شدهاند.
گفتوگوهای اختصاصی با نویسندگان دربارهی آثارشان، دید کاملتری دربارهی هر اثر به شما میدهد.
به اشتراک گذاشتن تجربیات کتابخوانی نیز میتواند به شما کمک کند تا جلسات کتابخوانی پربارتری را با کودکان برگزار کنید.
همچنین در بخشی از مصاحبهها، با چهرههای سرشناس فرهنگی گفتوگویی دربارهی تاثیر کتابخوانی بر فرزندانشان انجام شده است.
بخش دوم گفتوگو با محمدهادی محمدی، مترجم کتابِ «تو مامانیترین هستی!»
ترجمه و انتشار کتاب شعر «تو مامانیترین هستی!» از سوی انتشارات موسسهی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، کتابهای تاک، بهانهای شد تا در ماههای گذشته گفتوگوهایی را با پدیدآورندگان این کتاب منتشر کنیم و نظر آنان را دربارهی ویژگیهای کتابهای شعر کودک، زبان شاعرانه و شیوههای علاقهمند کردن کودکان به شعر جویا شویم. کتاب تصویری «تو مامانیترین هستی!» مجموعهای از اشعار هانس و مونیک هاگن، زوج نویسنده و شاعر هلندی، است که با ادبیاتی شیرین از زبان دخترکی خردسال به بیان احساسات، تجربهها و خیالهای کودکانه میپردازد. تصویرگر این کتاب ماریت تورنکویست، هنرمند توانای هلندی- سوئدی است. در بخش چهارم و پایانی این مجموعه مصاحبهها، ادامهی گفتوگو با محمدهادی محمدی، مترجم این کتاب را میخوانید:
یکشنبه, ۱۵ اسفند
گفتوگو با محمدهادی محمدی، مترجم کتابِ «تو مامانیترین هستی!»
انتشارات موسسهی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، کتاب تاک، در دو سال گذشته دست به انتشار دو کتاب ترجمه در حوزهی شعر کودک زده است. کتابهای شعر «همه میروند برای خواب» و «تو مامانیترین هستی!» هر دو با ترجمهی محمدهادی محمدی روانهی بازار نشر کتاب کودک شدهاند. «همه میروند برای خواب»، لالایی ماندگاری از آسترید لیندگرن است که کوچک و بزرگ را آرام آرام به خوابی شیرین فرامیخواند، و کتاب تصویری «تو مامانی ترین هستی!» مجموعهای از اشعار هانس و مونیک هاگن است که با ادبیاتی کودکانه و شیرین از زبان دخترکی نقل میشوند که هرگاه خیالش به گوشهای سرک میکشد. تصویرگر هردوی این کتابها ماریت تورنکویست، هنرمند توانای هلندی- سوئدی است.
شنبه, ۷ اسفند
گفتوگوی زهره قایینی با ماریت تورنکویست، تصویرگر کتاب «تو مامانیترین هستی!»
ماریت تورنکویست (۱۹۶۴)، تصویرگر و نویسندهی برجستهی هلندی- سوئدی، یکی از اعضای خانوادهی بزرگ «با من بخوان» و از پشتیبانان جهانی این برنامه است. او از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۷ در آکادمی Gerrit Rietveld آمستردام در رشتهی تصویرسازی به تحصیل پرداخت و استعداد و سبک منحصربهفردش به سرعت مورد توجه قرار گرفت. در کشور سوئد از او خواسته شد تا آثار آسترید لیندگرن نویسندهی نامدار سوئدی را تصویرسازی کند که مخاطبان بسیاری برایش به ارمغان آورد.
یکشنبه, ۱۲ دی
گفتوگوی زهره قایینی با مونیک و هانس هاگن، شاعران کتاب «تو مامانیترین هستی!»
مونیک هاگن (۱۹۵۶) و هانس هاگن (۱۹۵۵) زوج نویسنده و شاعر هلندی بیش از دو دهه است که در عرصههای گوناگون ادبیات کودکان مینویسند، میسرایند و در اجراهای نمایشی یا برنامههای تلویزیونی شرکت میکنند. گاهی کارشان مشترک است، مانند کتاب «تو مامانیترین هستی!» و گاهی هم آثارشان را فردی مینویسند یا میسرایند و منتشر میکنند. یکی از گرایشهای شاخص آنها در میان انبوه کاری که برای کودکان و نوجوانان انجام میدهند گرایش به شعر خردسالان است، گونهای که علاقهی زیادی به آن دارند.
هانس هاگن که از سال ۱۹۸۷ کار نویسندگی حرفهای را شروع کرد، پیش از آن آموزگار تاریخ و تئاتر بود و کمکم به نوشتن برای کودکان جلب شد. مونیک هاگن که افزون بر نویسندگی مجری برنامههای تلویزیونی است کتابهایی از زبانهایی مانند فرانسه نیز به هلندی برمیگرداند.
روش کار مونیک و هانس این است که نه تنها شعر میسرایند، بلکه به کودکستانها و دبستانها میروند و شعرهایی را که سرودهاند با کودکان سهیم میشوند. آنها سالهای زیادی در کنار هم در یک نشریهی ویژهی گروه سنی ۸-۱۱ ساله کار کرده و در بسیاری از مدرسههای هلند به اجرای نمایش پرداختهاند. پرفروشترین اثرشان که به زبانهای زیادی ترجمه شده کتاب «تو مامانی ترین هستی» است که در سال ۲۰۰۰ ابتدا در هلند منتشر شد و سپس در کشورهای گوناگونی انتشار یافته است.
سه شنبه, ۲۳ آذر
از آن نقطه و جایگاهی که ایستادهاید، میرزا حسن رشدیه را چگونه توصیف میکنید؟
رشدیه از پیشگامان اصلاح نظام تعلیم و تربیت در ایران است؛ حتما قبل و بعد از رشدیه بودهاند کسانی که به اصلاح نظام آموزشی کشور اقدام کردهاند، اما هیچ کدام همّت و پشتکار رشدیه را نداشتهاند. اکثر آنها بعد از مدتی، دست از کار کشیده و عطای این کار را به لقایش بخشیدهاند. میرزا حسن رشدیه، تمام سختیها را با آغوش باز قبول کرد و در برابر مخالفان (عوام و خواص) ایستادگی نمود.
سه شنبه, ۱۶ آذر
9 نوامبر برابر با 18 آبان، روز جهانی فرزندخواندگی است؛ روزی برای پاسداشت و ستایش عشقورزیدن به کودکان و جلب توجه همگان به اهمیت نیاز بنیادین همهی ما انسانها به دوست داشتن و دوست داشته شدن؛ روزی برای تاکید بر حق بهرهمندی از مواهب زندگی و حق فراهم بودن بستری غنی برای رشد و بالندگی همهی کودکان.
سه شنبه, ۱۸ آبان
عبدالرحیم جعفری، پایه گذار انتشارات امیرکبیر و کتاب های طلائی بود. او ۱۲ آبان ۱۲۹۸ در تهران زاده شد. عبدالرحیم جعفری در سال ۱۳۲۸ انتشارات امیرکبیر را پایه گذاشت و در سال ۱۳۴۰ انتشار مجموعهی کتابهای طلائی را آغاز کرد. کتابهای طلائی مجموعهای از نامدارترین داستانها و قصههای جهان با بیش از ۸۰ عنوان کتاب در قطع رقعی بود که جلد و صفحه آرایی یکسانی داشتند.
این گفتوگو در سال 1387 انجام شده است.
چهارشنبه, ۱۲ آبان
پیش از شروع مطالعه، دوبخش پیشین را بخوانید:گفتوگو با فرزاد فربد، مترجم و مدیر انتشارات پریان، بخش نخستگفتوگو با فرزاد فربد، مترجم و مدیر انتشارات پریان، بخش دومایدهی انتشارات پریان از کجا شکل گرفت؟
دوشنبه, ۲۹ شهریور
پیش از مطالعهی این بخش، قسمت نخست گفتوگو با فرزاد فربد را مطالعه کنید.
یکشنبه, ۲۱ شهریور
کودکی من و بیشتر همنسلهایم با ادبیات فانتزی پیوند دارد. از بخت خوبمان بود که بیشتر آثار کلاسیک فانتزی، در دوران کودکی ما ترجمه شدند و دردسترس قرار گرفتند. ریشه و کارکرد فانتزی بهقدری ژرف و بنیادین است که نمیتوان آن را مختص کودکان دانست یا به داستانهای میانمایهی غیرواقعی تقلیل داد. تخیل، گوهر فانتزی است و پیوندی تنگاتنگ با باورهای نیاکانمان دارد. بررسی جهانبینی گذشتگانمان نه برای سیری که طی کردهاند، که برای درکی از اکنون خودمان ضرورت دارد. برای شناخت انسان مدرن و خواستههایاش، میتوانیم مخلوقات نیاکانمان را بجوییم.
دوشنبه, ۱۵ شهریور
یکی از چهرههای مطرح دو دهه اخیر ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، «جمشید خانیان» است. نویسندهای که سبک ویژه کارش، و نوع نگاهش به جهان از او نویسندهای خاص ساخته است. نویسندهای که در هر داستانش اندیشه دارد و این اندیشه را با زبان داستانی بیان میکند. بیگمان اگر برگهای ارزشمند تاریخ ادبیات کودکان را در یک سدهای که در حال گذار از آن هستیم، پر کنیم، بخشهایی هم باید به کار او اختصاص داشته باشد. تا این جای راه که آمده است، جایزههای بسیاری در حوزه ادبیات کودکان را به دست آورده است، از جایزههای شورای کتاب کودک تا کانون پرورش فکری و جاهای دیگر. اکنون و در این سال هم نامزد ایران است برای دریافت دو جایزه معتبر جهانی، اولی هانس کریستین آندرسن سال 2022 و دیگری آسترید لیندگرن 2021. او این راه دشوار را پس از نزدیک به چهل سال قلم زدن و تجربه کردن پیموده است. راهی که از آبادان شروع میشود و او را هم به یکی از نمایندگان ادبیات جنوب تبدیل کرده است.
:بخش نخست مقاله را بخوانیدبدون پوست اندازی ایدهها ماهیهایی کوچک و لاغرند، گفتوگو با جمشید خانیان (بخش نخست)
چهارشنبه, ۱۲ خرداد
یکی از چهرههای مطرح دو دهه اخیر ادبیات کودکان و نوجوانان ایران، «جمشید خانیان» است. نویسندهای که سبک ویژه کارش، و نوع نگاهش به جهان از او نویسندهای خاص ساخته است. نویسندهای که در هر داستانش اندیشه دارد و این اندیشه را با زبان داستانی بیان میکند. بیگمان اگر برگهای ارزشمند تاریخ ادبیات کودکان را در یک سدهای که در حال گذار از آن هستیم، پر کنیم، بخشهایی هم باید به کار او اختصاص داشته باشد. تا این جای راه که آمده است، جایزههای بسیاری در حوزه ادبیات کودکان را به دست آورده است، از جایزههای شورای کتاب کودک تا کانون پرورش فکری و جاهای دیگر. اکنون و در این سال هم نامزد ایران است برای دریافت دو جایزه معتبر جهانی، اولی هانس کریستین آندرسن سال 2022 و دیگری آسترید لیندگرن 2021. او این راه دشوار را پس از نزدیک به چهل سال قلم زدن و تجربه کردن پیموده است. راهی که از آبادان شروع میشود و او را هم به یکی از نمایندگان ادبیات جنوب تبدیل کرده است.
سه شنبه, ۴ خرداد
خانم جودی، شما کی و کجا متولد شدهاید؟
12 فوریه 1938 در الیزابت، نیوجرسی.
شنبه, ۲۵ اردیبهشت
با «آکیکو میاکوشی»[1]، برندهی جایزهی تصویرگری و نویسندهی کتابهای تصویری کودکان، گفتوگو کردیم. نخستین کتاب «توفان»[2] او، برندهی «جایزهی بزرگ کتاب داستان کودکان و کتابهای تصویری نیسان»[3] شد. اکنون میاکوشی در توکیوی ژاپن زندگی و کار میکند.
شنبه, ۴ اردیبهشت
از برنامهی شما در مورد تصویرگری کتابهای درسی پرسیدیم؛ به چه شیوهای کار میکردید؟
سه شنبه, ۳۱ فروردین
گفتوگو با توبا صابری و آرش برومند، مترجمان کتاب کودک
مینویسم، گاهی نقد و گاهی داستان. هر دو را دوست دارم. واژهها در هر دو برایام مهم هستند. نقد و داستان دو سرزمین جداست. یکی زیستن در خودت است و در ذهن دیگری که کتاب است. در نقد تو به تمامی ذهنات دسترسی داری، به آن بخشهایی که میشناسی و در داستان، تو باید از خود فراتر بروی و گاهی به دالانهایی در ذهنات میرسی، درهایی گشوده میشود که از آن هیچ نمیدانستی. در هر دو باید روایت داشته باشی، واژه را بشناسی و با آهنگ آن آشنا باشی. انتخاب یک کتاب برای نقد، همیشه برایم کاری دشوار بوده است. روزها به کتاب فکر کردهام، بارها و بارها آن را خواندهام و وقتی اندیشهات واژه میشود، تازه ژرفای کتاب پیش چشمات گشوده میشود.
چهارشنبه, ۲۵ فروردین
با «اریک» و «تِری» فن («برادران فن»)[1]، تصویرگران و نویسندگان برندهی جایزه کتابهای تصویری کودکان گفتوگو کردیم. برادران فن در سال 2018، برای تصویرگری کتاب «اقیانوس آسمان را ملاقات میکند»[2] نامزد دریافت «جوایز ادبی گاورنور جنرال (فرماندار کل)»[3] شدند و در سال 2019، جزو فهرست نامزد نهایی «جایزه کیت گرینوی»[4] جای گرفتند.
اکنون اریک و تری فن در شهر تورنتوی کشور کانادا زندگی میکنند.
شنبه, ۲۱ فروردین
با کریستین رابینسون، برندهی جایزه کتابهای تصویری کودکان مانند «لئو، داستان یک روح»[1] به نویسندگی «مک بارنت»[2]، که برندهی بهترین کتاب مصور روزنامه نیویورک تایمز در سال 2015 شد، گفتوگو کردیم. «یک روزِ اتوبوسی - ایستگاه آخر»[3] در سال 2014 پرفروشترین کتاب نیویورک تایمز بود. رابینسون در سال 2014 برای تصویرگری کتاب «باران»[4] جایزهی «تصویرگران جدید جک اِزرا کیتس»[5] را دریافت کرد!
سه شنبه, ۱۷ فروردین
من درختها را میشناختم. درختهای بسیاری را به نام میشناسم و دوستشان دارم. درختها برایم نشانهای بودند و هستند از چیزهای دیگر. درخت کاج باغ قدیمی در انتهای کوچهمان، خانهی کلاغهاست. درخت سرو میان کوچه را برای بردن تیرآهن و آجر و ساختن خانه همسایه بریدند. درختان خیابانی که در آن زندگی میکنم، رنگ دود و غبار دارند. شهرها را هم با درختهایشان میشناختم.
چهارشنبه, ۲۷ اسفند
با «سیدنی اسمیت»، تصویرگر برندهی جایزهی کتابهای کودکان و نویسندهی کتاب تصویری «کوچولویی در شهر»[1]، گفتوگو کردیم. اسمیت برندهی «بهترین کتابهای مصور کودکان»[2] روزنامه نیویورک تایمز در سال 2015 برای تصویرگری کتابهای «گربهی سفید و راهب»[3] نوشتهی «جو اِلن بوگارت»[4]، و «گلهای پیادهرو»[5] نوشتهی «جان آرنو لوسن»[6] و برندهی 2018 «جایزه کیت گرینوی»[7] برای تصویرگری کتاب «شهری کنار دریا»[8] نوشته «جوئن اشوارتس»[9] است که بهعنوان یکی از بهترین کتابهای مصور کودکان روزنامه نیویورک تایمز در سال 2017 شناخته شده است.
سیدنی اسمیت اصالتاً اهل استان «نووا اسکوشا»[10] کانادا است و اکنون در هالیفاکس این کشور زندگی میکند.
چهارشنبه, ۲۰ اسفند