مقاله ها و نوشته های فرهنگ و آموزش
۱. پرسیدم برای کودکان چرا شاهنامه؟
گفت «فرزندان ما باید پُر بشوند از فرهنگ خودشان و خالی بشوند از هر آنچه غیر است».
شنبه, ۱۷ آذر
خیلیها از دیدن این تیتر تعجب میکنند، چون عنوان فلسفه، برای بزرگترها هم گاهی سخت و پیچیده و دور از ذهن است و آدم فکر میکند باید خیلی مطالعه کند، دقت کند تا بتواند مطالب فلسفی را بفهمد تا چه رسد به کوچکترها! ولی ایندفعه اینطوری نیست چون فلسفه برای کودکان به مفهوم آن فلسفه نیست.
چهارشنبه, ۱۴ آذر
سالهاست که کودکان و نوباوگان دیروز و امروز ایران با نام مهدی آذر یزدی آشنایند. نامی که با رؤیاها و خاطرات خوش کودکی آنها، همراه شده و با نام قصههای ایرانی پیوند خورده است. این نام همانقدر برای کودکان و نوجوانان آشناست که برای بزرگان و اهل قلم، زیرا زمانی با «قصههای خوب برای بچههای خوب» و «مثنوی بچه خوب» او همگام و صمیمی بودند و چون به نوجوانی پا گذاردند با «شعر قند و عسل» و «قصههای تازه از کتابهای کهن» او دمخور شدند.
شنبه, ۱۰ آذر
اشاره ای به پیدایش و تحول ادبیات کودک
هر پدیدهای تاریخ خاص خود را دارد. «ادبیات کودک» نیز از این اصل فراگیر پیروی میکند. امروز «ادبیات کودک» را در گستردهترین مفهوم آن میتوان کلیهٔ متنهایی به شمار آورد که کودکان و نوجوانان میخوانند و عواطف، تخیل و تفکر آنها را برمیانگیزد و میپروراند.
شنبه, ۳ آذر
پس از اشغال کانادا توسط اروپاییها، قانونی وضع شد تا کودکان ساکنان اولیه کانادا به اجبار به مدارس شبانه روزی فرستاده شوند. هدف از این کار آموزش زبان انگلیسی و همینطور فرهنگ انگلیسی به این کودکان بود.
این کودکان توسط نیروهای دولتی به اجبار از خانوادههایشان جدا شدند و در مدارس شبانه روزی سکنی گزیدند. این حرکت اشغالگران اروپایی، لکه سیاهی در تاریخ کانادا به شمار میرود.
چهارشنبه, ۳۰ آبان
آرزوی بر دل مانده آذر یزدی۱
در پسکوچههای باریک و پیچدرپیچ برزن خرمشاه یزد که شمار زیادی از همشهریان خوب و خونگرم زرتشتی یزدی باشنده آن هستند، دبستانی کهن و تاریخی با نام «دبستان خدادادی خرمشاه» بر جای مانده که سالها جای دانشاندوزی کودکان زرتشتی دیههای اهرستان، خیرآباد، کوچه بیوک، آبشاهی (نعیمآباد)، قاسمآباد و محمدآباد بود۲ ساختمانی که در آبان ۱۲۶۹ خورشیدی در زمان ناصرالدین شاه قاجار، بنیان گشته و عمری ۱۲۰ ساله دارد.
شنبه, ۲۶ آبان
محبوبه نجفخانی یکی از حرفهایترین مترجمان ادبیات کودک و نوجوان ایران است. نزدیک به سه دهه است که نجفخانی برای کودکان و نوجوانان ترجمه میکند و همیشه نام او به عنوان یک مترجم مطرح که خوب انتخاب میکند و خوب ترجمه، میان کوشندگان ادبیات کودک و مخاطبان کتابهای او بر زبان است.
دوشنبه, ۱۴ آبان
زنده یاد مهدی آذر یزدی، یک پیمانه و پیمونی برای سنجش آدمها داشت که بیشتر آنها را به دو دسته خوب و بد تقسیم میکرد.
یکشنبه, ۲۹ مهر
کاربرد نمایش در تعلیم و تربیت، موضوع یادداشتی است که مسلم قاسمی، عضو هیئت مؤسس بنیاد نمایش کودک ایران، به مناسبت روز جهانی کودک و گرامیداشت صدمین سال نخستن اجرای نمایش در مدرسه، از سوی جبار باغچهبان بانی نمایش کودک (دانش آموزی) در ایران نوشته است.
شنبه, ۲۱ مهر
بیتوجهی بنیاد ملی نخبگان به نویسندگان کودک
برگزیدگان ادبی کشور در برخی حوزهها، بر اساس آئیننامههای موجود در بنیاد ملی نخبگان، به عنوان نخبه شناخته میشوند و میتوانند در ردیف اعضای بنیاد ملی نخبگان قرار گیرند اما بسیاری از افرادی که در حوزههای دیگر مانند کودک و نوجوان صاحب تالیفات مهم و اثرگذار هستند، نمیتوانند مشمول شرایط عضویت در بنیاد ملی نخبگان شوند.
سه شنبه, ۱۰ مهر
آسیبشناسی سوادآموزی پایه در ایران - بخش پنجم
بالش پر از پر است
سرگذشت زبانآموزی به کودکان این سرزمین و همه کودکانی که میخواهند خواندن و نوشتن زبان فارسی را بیاموزند مانند این جمله یا عبارت است. (بالش پر از پر است.) هیچ کسی در ابتدا نمیتواند ادعا کند که قصد یا معنای این جمله را متوجه شده است. نادرست خواندن این جمله، گزارهای یقینی برای بیسوادی یا کمسوادی آدمهایی که این جمله را میبینند و میخوانند، نیست. این از ویژگیهای خطی است که کودکان، فارسی با آن میآموزند.
شنبه, ۷ مهر
آسیبشناسی سوادآموزی پایه در ایران - بخش چهارم
در سه جستار پیشین (۱)، (۲) و (۳) موضوع سادهسازی خط فارسی از کژنگار تحریری به راستنگار آموزشی و برگشت دوباره آن به کژنگار تحریری باز شد. مهم این است که بدانیم سادهسازی خط فارسی همراه با سادهسازی شیوه نوشتار فارسی بود. این سادهسازیها که با درستنویسی همراه شد، برآمده از منطقی کردن خط و نوشتار فارسی بود که برخی از بزرگان فرهنگ و ادب ایران در یک سده گذشته پی گرفتند.
سه شنبه, ۲۰ شهریور
آسیبشناسی سوادآموزی پایه در ایران - بخش دوم
سه شنبه, ۲۳ مرداد
حق چپ دستی
میان جامعه پدرسالار و مناسبات تولیدی شبانی یا چوپانی پیوند سرراست وجود دارد. جامعه پدرسالاری زاییده مناسبات چوپانی است. چوپان همواره خدایگان رمه است و به هر سو و به هرجا که بخواهد رمه را میکشد و سرانجام رمه در زیرپای چوپان قربانی میشود. در این جامعه حقوقی به نام حقوق اقلیت یا کمترینهها وجود ندارد.
دوشنبه, ۲۲ مرداد
در عصر تکنولوژی، جدا کردن کودکان از ابزارهای تکنولوژی مانند گوشی، تبلت و کامپیوتر تقربیا غیرممکن است. اغلب مادران با این سؤال در ذهن خود مواجهاند که چگونه محیطی را در خانه فراهم کنند تا کودکشان کمترین تماس را با صفحات نمایش گوشی و تبلت داشته باشد.
در این نوشته، ابتدا به اثرات منفی این ابزارها پرداخته و در ادامه به راهکارهایی جهت فراهم کردن شرایط خانه برای به حداقل رساندن زمان استفاده از صفحه نمایش اشاره میکنیم.
شنبه, ۲۰ مرداد
آسیبشناسی سوادآموزی پایه در ایران - بخش اول
کاربرد خط تحریری برای کودک دبستانی، شکست کاری نابجا
خبر ساده و در همین حال تکان دهنده است. ساده است، چون به سادگی فهمیده میشود، تکاندهنده است، برای آنها که ریشهها و پشت این ماجرا را میدانستند و امروز را پیشبینی میکردند.
سه شنبه, ۹ مرداد
اغلب وقتی میخواهم سرگرمی کم هزینه جالبی برای کودکان پیدا کنم دچار مشکل میشوم. پیدا کردن فعالیت ارزشمندی که کودکان را سرگرم نگه دارد سخت و سختتر میشود. اگرچه خیلی خوب است که از خانه بیرون برویم و فعالیت داشته باشیم، هزینه کلاسهای ورزشی و هنری و آموزشی میتواند به اقتصاد خانواده فشار وارد کند.
چهارشنبه, ۳ مرداد
بئاته شفر مربی کارگاه نویسندگی خلاق برای کودکان و نوجوانان و نویسندگان حرفهای و همهی کسانی است که از نوشتن لذت میبرند. به نظر شفر ویراستار اولین و با ارزشترین خواننده و مربی نویسنده است که در فرآیند خلاقیت او را حمایت و کمک میکند تا الهام نویسنده به واقعیت بپیوندد. او تاکنون برای نوجوانان، جوانان و بزرگسالان کارگاههای زیادی برگزار کرده است. بئاته شفر مدرس ترجمهی ادبی هم است و بیست سال سردبیر نشریات حرفهای بوده است. بئاته در کشورهای مختلفی از جمله آلمان، سوئیس، بلغارستان و مجارستان کارگاه داشته است.
چهارشنبه, ۳۰ خرداد