توجه به بلندخوانی مسلما نشانهای از تغییراتی مثبت در فرهنگ ما است. افزون بر این سن تمرکز کودکان همواره در حال کم شدن است: بر خلاف گذشته که تنها کودکان دبستانی از زمان قصه لذت میبردند، امروزه کودکان پیشدبستانی، نوپاها و نوزادان نیز به این گروه اضافه شدهاند. «برای کودکتان کتاب بخوانید، با او صحبت کنید و آواز بخوانید!» تبدیل به شعاری جهانی برای آموزشگران، طرفداران سوادآموزی، کتابداران و متخصصان فرزندپروری شده است.
هیچگاه برای خواندن با کودکتان زود نیست
اکنون، کودکان درون رحم مادر نیز به دایرهی خواندن اضافه شدهاند. به نقل از نیویورکتایمز جهان در حال توجه به بلندخوانی و فهمیدن این موضوع است که «درس زبان در شکم مادر آغاز میشود.» این عنوان مقالهی ۲۱ فوریهی این نشریه بود که در آن پری کلاوس (Perri Klaus)، نویسنده و پزشک متخصص شناختهشدهی کودکان، دربارهی یک پژوهش جدید روی زبانآموزی در کودکان به فرزندخواندگی پذیرفتهشده گزارش میدهد.
این پژوهش در هلند انجام شده است و نشان میدهد بزرگسالانی که در کره به دنیا آمدهاند اما به وسیلهی یک خانوادهی هلندی به فرزندخواندگی پذیرفته شدهاند، بسیار راحتتر از افراد دیگری که در خانوادههای هلندی به دنیا آمدهاند میتوانند آواهای گفتاری زبان کرهای را بیاموزند. این قضیه همواره صادق بود که چه این کودکان پیش و چه پس از زبان باز کردن به فرزندخواندگی پذیرفته شده بودند، پژوهشگران را به این نتیجه رساند که زبانی که این افراد پیش از تولد یا در زمان کوتاهی پس از تولد شنیدهاند، بر توانایی آنها برای شناخت و تولید آواهای گفتاری اثر گذاشته است. این یافتهها بر پایهی یافتههای دیگری از یک پژوهش در سال ۲۰۱۲ هستند که در آن دکتر کریستین مون (Christine Moon) دریافته بود نوزادان سوئدی و انگلیسی به آواهایی که در زبان مادریشان استفاده میشوند نسبت به آواهای زبان دیگر به شکل متفاوتی واکنش نشان میدهند.
اینها را به مجموعهی مشاهدات فراوانی دیگری بیافزایید که نشان میدهند کودک شما میتواند از دورن رحم به صدای شما گوش دهد؛ این که میتواند صدای شما را بشناسد، خندهی شما، آهنگ مورد علاقهتان که زیر دوش میخوانید، و تمامی صداها، ریتمها، الگوها و ملودیها در زبان شما را تشخیص دهد. و اگر شما یک زوج دوزبانه هستید، چه بهتر برای فرزندتان؛ کوچولوی شما ویژگیهای هر دو زبان را بهتر جذب میکند.
سودمندیهای توجه به بلندخوانی
حال به سودمندیهای توجه به بلندخوانی بازگردیم. یکی از مهمترین کارهایی که پدران و مادران میتوانند برای کودکانشان انجام دهند، ورای تأمین سلامت و امنیت آنها، خواندن برای آنهاست. یعنی از زمانی که آنها نوزاد هستند و نمیتوانند حرف بزنند آغاز کنند و تا سالها پس از اینکه میتوانند خودشان بخوانند به این کار ادامه دهند. روز به روز پژوهشهای بیشتری نشان میدهند که خواندن با کودکان در سنین بسیار پایین به آنها در یادگیری سخن گفتن، تعامل با محیط، برقراری ارتباط با والدین و آغاز به خواندن کمک میکند و به همین شکل خواندن با کودکانی که خودشان میتوانند بخوانند به آنها کمک میکند که به سرپرستانشان نزدیکتر شوند، دنیای پیرامونشان را بهتر درک کنند و شهروندان دلسوزی در دنیا باشند.
این مقاله آمار بسیار دلگرمکنندهای از گزارش «خواندن خانواده و کودکان» سایت اسکولاستیک و توجه به بلندخوانی از سوی پدران و مادران ارائه میدهد. برای نمونه از هر چهار پدر یا مادر بیش از سه نفر آنها پیش از اینکه کودکشان یک ساله شود، بلندخوانی برای وی را آغاز میکنند. چهل درصد از پدران و مادران پیش از این که فرزندشان سه ماهه شود برایشان کتاب میخوانند و ۶۵ درصد آنها پنج تا هفت روز در هفته برایشان کتاب میخوانند.
اکنون تنها به این نکته فکر کنید که تمام این سودمندیهای توجه به بلندخوانی میتوانند پیش از تولد فرزند شما آغاز شوند. در سه ماه پایانی بارداری، هنگامی که مغز و سیستم شنوایی کودک شما آن قدر کامل شده است که صداها را بشنود و بشناسد، شما میتوانید این برنامهی مرتب خواندن را آغاز کنید و از حس سهیم شدن عشق به زبان با فرزندتان لذت ببرید.
اگر شما در آیندهی نزدیک پدر و مادر میشوید و از این ایدهی خواندن با فرزندتان در شکم مادر هیجانزده شدهاید ما به شما میگوییم: وقت آن این ماه است. اگر این کار را در ادامهی بارداری نیز انجام دهید، فکر میکنیم که تبدیل به یک عادت ماندگار خواهد شد. این یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای فرزندتان انجام دهید، همگام با تغذیه و معاینات دوران بارداری.
سودمندیهای اثباتشدهی توجه به بلندخوانی با نوزادان و کودکان، همراه با گنجینهی غنی پشتیبانیهای علمی دربارهی خواندن با کودکان در شکم مادر کاملاً روشن میکنند که هیچگاه برای خواندن با فرزندتان زود نیست. این زمان ارزشمند و شاد خواندن داستان را از هماکنون آغاز کنید، در همین ماه بلندخوانی، هنگامی که دوستداران کتاب در همه جا جشن میگیرند و فعالیتهایی برای گسترش عشق به کتاب انجام میدهند.
سایت کتابک مقالههای زیر را در پیوند با این مقاله پیشنهاد میدهد: