واژه خرداد به معنی رسایی و کمال است. فرشته خرداد، بانویی است که نگهداری از آب‌ها در این جهان را به عهده دارد. با توجه به آنچه در منابع آمده است خرداد و امرداد همیشه در کنار هم هستند. خرداد پاسدار آب‌ها و امرداد نگهبان گیاهان است. آن‌ها آمده‌اند تا برای شکست تشنگی و گرسنگی یاور مردم باشند.
«جشن خردادگان» هر ساله در روز ششم خرداد برگزار می‌شده است. از مهم‌ترین کارهایی که در این روز انجام می‌شده٬ رفتن به سرچشمه‌ها یا کنار دریاها و رودها، تن‌شویی در آب، کندن چاه و بازسازی قنات‌ها بوده است. در حقیقت «جشن خردادگان» روزی است که مردم ایران به چگونگی نگهداری و نوسازی سرچشمه آب‌ها توجه ویژه‌ای می‌کردند. چرا که این چشمه‌ها، چاه‌ها، جوی‌ها، کاریزها و رودها هستند که ادامه زندگی را در این کره خاکی امکان‌پذیر می‌کنند. حال با توجه به ویژگی‌های جشن خردادگان به نظر می‌رسد برپایی این جشن هم می‌تواند یکی از راه‌هایی باشد تا ما با تکیه بر فرهنگ خودمان بچه‌ها را با مفهوم حفاظت از آب آشنا کنیم. به همین منظور و برای گرامیداشت جشن خردادگان پیشنهاداتی ارائه شده که در ادامه می‌خوانید:
چه کتابی بخوانیم؟
با توجه به اینکه بحث حفاظت از آب و مسائل پیرامون آن از مهم‌ترین مسائلی است که در جشن خردادگان مطرح می‌شود، لذا کتاب‌های «دریاچه ارومیه» نوشته هدیه شریفی، «پلاستیک‌های مزاحم در دریا» نوشته لتیشا دی‌مهیاس، «هیولای سبز دریا را نجات می‌دهد» نوشته آلیسون اینچز، «آبی بسازیم، آبستان» نوشته زهرا شاهی، «قانون‌های آبکی» نوشته زهرا جلائی‌فر، «من و ماروین گاردنر» نوشته ایمی ساریگ کینگ، «آب‌چال» نوشته گریم بیس و «داستان قنات» نوشته محمدرضا افضلی از جمله پیشنهاداتی است، که می‌توانید به آن مراجعه کنید.
جشنی در کنار آب‌ها
در روز جشن خردادگان مردم به کنار رودها و رودخانه، دریاها و دریاچه‌ها می‌رفتند و در کنار سرچشمه‌ها جشن می‌گرفتند. حالا شما هم اگر امکان این را داشتید پیشنهاد می‌کنیم که جشن خودتان را در کنار رودخانه، دریاچه و ... منطقه خودتان برگزار کنید. اگر این امکان را نداشتید سعی کنید بچه‌ها را با مهم‌ترین منابع آبی منطقه خودتان اعم از رودخانه، دریاچه و ... آشنا کنید.
نقش آب در معماری ایران
عنصر حیاتی آب در ایران به واسطه ویژگی‌های جغرافیایی خاص آن همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده و هست. همین موضوع هم سبب شکل‌گیری سازه‌های معماری چون قنات، آب‌انبار، پایاب، ساباط و یخچال شده است. همان‌طور که گفته شد توجه به سرچشمه آب و نگهداری از آن یکی از کارهایی بوده است که مردم در جشن خردادگان به آن می‌پرداختند. از این فرصت برای آشنایی بچه‌ها با مفاهیم یاد شده استفاده کنید. بچه‌ها را با قنات (قنات ایرانی یکی از آثار ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است)، یخچال و آب‌انبار آشنا کنید. این‌ها همگی بخش مهمی از میراث فرهنگی کشور عزیزمان ایران را تشکیل می‌دهند.
سازه‌های آبی شوشتر
جشن خردادگان فرصت خوبی است تا بچه‌ها با آثار و ابنیه تاریخی ایران که به نوعی با آب در ارتباط هستند آشنا شوند. سازه‌های آبی شوشتر یکی از مهم‌ترین این آثار است. سازه‌های آبی شوشتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از ۱۳ اثر تاریخی شامل پل‌ها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌های دست کند و تونل‌های عظیم هدایت آب است که در ارتباط با یکدیگر کار می‌کنند و برای بهره‌برداری بهتر و بیشتر از آب (در فاصله زمانی حکومت هخامنشی تا ساسانی)، ساخته شده‌اند. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید سازه‌های آبی شوشتر دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است، پس آن را به بچه‌ها معرفی کنید.
خرداد و سوسن آزاد
هر کدام از ماه‌های ایرانی، گل مخصوص خودشان را دارند. گل مخصوص ماه خرداد، گل سوسن آزاد است. اگر توانستید به هر کدام از بچه‌ها یک شاخه گل سوسن هدیه بدهید، اگر امکانش را نداشتید یک کارگاه کوچک راه بیاندازید و همراه با بچه‌ها گل‌های سوسن کاغذی درست کنید.
