جزیره گنج (به انگلیسی: Treasure Island) نام رمانی ماجراجویانه نوشته رابرت لویی استیونسن، نویسنده اسکاتلندی است. این رمان در سال ۱۸۸۳ میلادی به صورت کتاب به چاپ رسید و موضوع آن درباره دزدان دریایی و گنجی مدفون در یک جزیره است. جزیره گنج را اغلب در زمره ادبیات کودک و نوجوان به حساب می‌آورند و منتقدان آن را به خاطر توصیف استادانه نویسنده از شخصیت‌ها و رویدادها و فضای داستان ستوده‌اند. این کتاب، بارها به روی صحنه تئاتر و پرده سینماها رفته و از محبوبیت خاصی به ویژه نزد نوجوانان، برخوردار است.
این کتاب تأثیر بسیار زیادی بر عامه مردم در رابطه با موضوع دزدان دریایی بر جای گذاشت؛ از جمله این موارد می‌توان به وجود عناصری همچون کشتی شونر، نقشه مشخص‌شده با علامت X، نقطه‌های سیاه، جزیره‌های گرمسیری و دریانوردی یک‌پا که یک طوطی را بر شانه خود حمل می‌کرد، اشاره داشت.
درباره نسخه‌های تصویری کتاب جزیره گنج
-
نخستین نسخه با تصویر این کتاب در سال ۱۸۸۴ از سوی کمپانی آمریکایی برادران رابرتز در بوستون با ۴ تصویر به تصویرگری اف.تی مریل (F. T. Merrill) به چاپ رسید.
-
در آگوست ۱۸۸۵ کمپانی کاسل با به کارگیری تصویرگری فرانسوی به نام ژرژ روکس (Georges Roux)، نخستین نسخه تصویری انگلیسی این کتاب را منتشر کرد. «ژرژ روکس» پیش ازاین تصویرگری کتاب‌های«ژول ورن» را نیز انجام داده بود.
-
در سال ۱۹۳۰ این کتاب پس از سال‌ها بار دیگر تصویرگری شد. تصویرگری این نسخه به دست N.C. Wyeth انجام شد.
در سال ۱۸۸۱، وقتی رابرت لویی استیونسن مشغول نوشتن رمان «جزیره گنج» بود، در نامه‌ای خطاب به دوستش نوشت: «الان سرگرم کار دیگری شده‌ام...حتم دارم نسبت به همه کارهای صدتا یک غاز قبلی اجر بیشتری دارد... اگر بچه‌ها از این داستان خوششان نیاید، لابد سلیقه‌شان نسبت به روزگار جوانی من خیلی به قهقرا رفته. حتماً تعجب می‌کنی که بدانی داستانی است درباره دزدان دریایی ...نقشه گنج و یک شورش و یک کشتی متروک ...»
جزیره گنج که با هدف ارتباط با نوجوانان و جوانان نوشته شده بود، برای نخستین بار در نشریه‌ای خاص این گروه سنی به صورت پاورقی منتشر شد؛ اما چاپ این رمان به شکل پاورقی، با توفیق چندانی همراه نبود؛ تا اینکه به صورت کتاب نیز وارد بازار شد.
خلاصه داستان جزیره گنج
ماجراهای این رمان در قرن هجدهم می‌گذرد؛ ناخدایی پیر و بدعنق، با زخمی کریه بر صورت، وارد میهمان‌خانه‌ای در یکی از بندرهای کوچک انگلستان می‌شود. او که روزها را به خیره شدن به دریا و شب‌ها را به بدمستی می‌گذراند، همواره در هراس از راه رسیدن ملوانی یک‌پاست. ناخدا صندوقچه‌ای دارد که به هیچ‌کس اجازه نزدیک شدن به آن را نمی‌دهد. پس از مرگ او که تقریباً همزمان با از راه رسیدن ملوان یک‌پاست (لانگ جان سیلور)، نقشه گنجی از داخل صندوقچه به جیم هاوکینگز (پسر نوجوان صاحب میهمان‌خانه) می‌رسد و این نقطه عزیمت داستانی پرحادثه و جذاب برای یافتن گنجی است که در یک جزیره مدفون شده؛ گنجی که ملوان یک‌پا و دزدان دریایی نیز در پی آن هستند و...
جالب است بدانید وقتی رابرت لویی استیونسن دنبال یک آدم شرور درست و حسابی برای رمان «جزیره گنج» می‌گشت، فکر کرد که ویلیام ارنست هنلی، دوست انگلیسی شاعرش که منتقد و ویراستار هم بود، منبع الهام مناسبی برای این شخصیت است. هنلی پای چپ‌اش را زمان بچگی در اثر ابتلا به بیماری سل از دست داده بود و آن را از زانو به پایین قطع کرده بودند. بعد از چاپ کتاب «جزیره گنج» استیونسن به دوست‌اش نوشت: «حالا می‌خواهم اعترافی بکنم. تاثیر جراحت قدرتمند و رفتار مسلط تو بود که به شخصیت لانگ جان سیلور جان بخشید...»
جزیره گنج برای نخستین بار بیش از شصت سال پیش به فارسی ترجمه شد؛ از آن زمان بارها و بارها به اشکال مختلف در ایران منتشر شده است. اما متأسفانه هر چقدر که این کتاب در قالبِ اثری برای کودکان و نوجوانان مورد توجه قرار گرفته، به عنوان یک اثر ادبی جدی کلاسیک، با کم‌توجهی روبه رو شده است. به نظر می‌رسد از همین روی است که به جای انتشار نسخه کامل و برخوردار از ترجمه‌ای قابل دفاع، اغلب از نسخه‌هایی مخدوش و خلاصه‌شده از این رمان به زبان فارسی منتشر شده است.
خرید کتاب جزیره گنج از کتاب هدهد
اقتباس‌های سینمایی از رمان جزیره گنج
تا کنون اقتباس‌های سینمایی زیادی از این رمان در سرار جهان شده است. در سال ۱۹۱۸ و ۱۹۲۰ نخستین و دومین نسخه از این رمان ساخته شد. که هر دوی این فیلم‌ها صامت بودند.
فیلم سینمایی جزیره گنج ۱۹۳۴
در سال ۱۹۳۴ فیلمی از این رمان به کارگردانی «ویکتور فلمینگ» ساخته و منتشر شد.
- کارگردان: ویکتور فلمینگ
- تهیه‌کننده: هانت استرومبرگ
- نویسنده: جان لی ماهین، جان هاوارد لاسون
- بازیگران: والاس بیری، جکی کوپر، لیونل باریمور، لوئیس استون، نایجل بروس
- موسیقی: هربرت استوتهارت، توماس آرنی
- فیلم‌برداری: کلاید د وینا، ری جون، هرولد راسن
- تدوین: بلانش سئول
- توزیع‌کننده: مترو گلدوین مایر
- تاریخ انتشار: ۱۷ اوت ۱۹۳۴
- مدت: ۱۰۵ دقیقه
- کشور: آمریکا
فیلم سینمایی جزیره گنج ۱۹۵۰
معروف‌ترین اقتباس سینمایی از این رمان در سال ۱۹۵۰ به کارگردانی «بایرون هاسکین» ساخته شد.
- کارگردان: بایرون هاسکین
- تهیه‌کننده: والت دیزنی
- فیلم‌نامه‌نویس: لارنس ادوارد واتکین
- بازیگران: بابی دریسکال، رابرت نیوتن، بازیل سیدنی، فینالی کوری، دنیس اودی، فرانسیس ده وولف، فرد کلارک
- موسیقی: کلیفتون پارکر
- فیلم‌برداری: فردی یانگ
- شرکتتولید: والت دیزنی
- توزیع‌کننده: آر. ک. ئو
- تاریخهای انتشار: ۲۲ ژوئن ۱۹۵۰ در لندن/ ۲۹ ژوئیه ۱۹۵۰ در ایالات متحده آمریکا
- مدت: ۹۶ دقیقه
- کشو: آمریکا
- زبان: انگلیسی
انیمیشن (کارتون) جزیره گنج
کارتون جزیره گنج بین سال‌های ۱۹۷۸ و ۱۹۷۹ ساخته شد. این کارتون ژاپنی‌ساز، از سوی استودیوی توکیو شینشا مادهاوس، ساخته شد و اوسامو دزاکی آن را کارگردانی کرد. کنتاروه هاندا، کار ساخت موسیقی جالب کارتون را عهده دار بود و موسیقی متن ۲۶ قسمت از این کارتون را گذاشت.
هر قسمت در ۲۳ دقیقه طراحی شده بود که در دهه ۶۰ از شبکه اول سیما، نیز پخش گردید. کارتون جزیره گنج، همانند بسیاری از کارتون‌هایی که کارخانه کارتون‌سازی ژاپنی‌ها در قرن بیستم تولید می‌کردند، اقتباسی است هنرمندانه و خلاقانه، از مشهورترین داستان‌های کودک و نوجوان جهان که این بار، کتاب رابرت لوییس اسینسون اسکاتلندی، دست مایه این کارتون جالب شده است.
