آگنیا بارتو (۴ فوریه ۱۹۰۶- ۱ آپریل ۱۹۸۱) شاعر روسی (اتحاد جماهیر شوروی سابق) و نویسنده کتاب کودکان بود که در سال ۱۹۷۶ جایزه هانس کریستین آندرسن را دریافت کرد.
آگنیا بارتو در جیتل لیبونا ولووا مسکو در خانوادهای روسی-یهودی به دنیا آمد. پدرش، لو نیکولایویچ والوف، دامپزشک و مادرش، ماریا، اهل کاوناس لیتوانی بود. آگنیا در مدرسه باله تحصیل کرد. او عاشق شعر بود و طولی نکشید که شروع به سرودن شعر کرد. آگنیا سعی میکرد در سرودن شعر از دو شاعر بزرگ، آنا آخماتووا و ولادمیر مایاکوفسکی تقلید کند. آناتولی لوناچارسکی، وزیر آموزش وقت، هنگامی که آگنیا یکی از شعرهای خود را در مراسم فارغالتحصیلی در مدرسه باله خواند، دریافت که به جای یک بالرین باید شاعری حرفهای شود. براساس گفتهها، با اینکه تمام اشعار بارتو در آن زمان درباره عشق و انقلاب بود، لوناچارسکی پیشبینی کرد که او شاعر معروف کودکان خواهد شد.
آگنیا با پاول بارتو یک مهندس برق و شاعر ایتالیایی-روسی ازدواج کرد. بعضی از اشعار کودکان او تحت دو نام: آگنیا بارتو و پاول بارتو منتشر شد. در سال ۱۹۲۵ نخستین کتابهای خود را به نامهای «وان-لی پسر چینی» و «میشکا دله دزد» چاپ کرد. سپس کتاب «اول ماه می» (۱۹۲۶) و «برادران» (۱۹۲۸) را چاپ کرد که نقد مثبتی از کورنلی چوکوسفکی، یکی از شاعران بسیار معروف ادبیات کودک در زبان روسی، دریافت کرد. بعد از چاپ کتاب شعر مینیاتوری برای خردسالان با عنوان «اسباببازیها» (۱۹۳۶)، ناگهان به یکی از نویسندگان محبوب کودکان تبدیل شد و میلیونها نسخه از آن چاپ شد.
آگنیا بارتو در طول جنگ جهانی دوم. شعرهای میهنپرستارانه و ضدنازی میسرود و اغلب به طور مستقیم رهبر شوروی جوزف استالین را مورد خطاب قرار میداد. همچنین به عنوان خبرنگار برای روزنامه کومسومولسکایا پراودا کار میکرد. در سال ۱۹۴۹ جایزه استالین را برای کتاب «شعر برای کودکان» دریافت کرد.
در سال ۱۹۶۰ در یتیمخانهای کار میکرد که الهامبخش او برای سرودن شعر زونیگورود شد؛ شعری که در سال ۱۹۴۷ نوشته شد ولی نخستین بار در سال ۱۹۶۶ منتشر شد. بارتو به مدت ۹ سال گوینده برنامه رادیویی«گمشدهتان را بیابید» بود که به مردم کمک میکرد اعضای خانواده خود را که در جنگ جهانی دوم گم شدهاند، پیدا کنند. در آن زمان او کمک کرد تا کمتر از هزار خانواده دوباره به هم برسند. او در سال ۱۹۶۶ در این باره کتابی نوشت. در سال ۱۹۷۷ کتاب «ترجمههایی از زبان کودکان» را منتشر کرد که ترجمه شعرهایی بود که بچههای کشورهای مختلف سروده بودند.
آگنیا بارتو هم چنین فیلمنامه فیلمهای «بچه سرراهی» (۱۹۴۰)، «یک فیل و یک طناب» ۱۹۴۵)، «آلوشا پتیتسین شخصیت خود را می سازد» (۱۹۵۳)، «ده هزار پسر» (۱۹۶۲) و «گمشدهتان را بیابید» (۱۹۷۳) را نوشت. آگنیا در جیتل لیبونا ولووا در سال ۱۹۸۱ در مسکو درگذشت.
تنها کتاب او که به فارسی ترجمه شده کتاب «ماشنکا» است که در سال ۱۹۷۶ در مسکو چاپ شده است.
جوایز و قدردانیهای دیگر:
- نشان لنین
- نشان انقلاب اکتبر
- ۲ نشان از پرچم سرخ حزب کارگر
- نشان علامت افتخار
- مدال برای غریق نجات
- نشان لبخند
- جایزه دولتی اتحاد جماهیر شوروی (جایزه استالین)
- جایزه لنین
- جایزه هانس کریستین آندرسن
- بعد از مرگ او در سال ۱۹۸۵ گودالی بر روی سیاره ونوس، به نام او بارتو نامگذاری شد.
- در سال ۱۹۸۶ سیاره کوچکی توسط فضانورد شوروی، لیودمیلا چرنیخ، کشف شد که به افتخار او « ۲۲۷۹ بارتو» نامگذاری شد.