فیلم کوتاه «کنترل» ساخته «محسن حبیبی» در بخش مسابقه جشنواره بینالمللی کودکان «سینهکید» که از تاریخ ۱۹ تا ۲۵ اکتبر در وسترگاسفابریک آمستردام هلند برگزار میشود، پذیرفته شده است. این فیلم در بخش داستانی با ۸ فیلم کوتاه دیگر از کشورهای مختلف جهان رقابت خواهد کرد.
دو پسربچه به نام آرش و نوید به قصد رفتن به گیمنت از مدرسه فرار میکنند، در ادامه پس از خروج از مدرسه آرش پیشنهاد دیگری را مطرح میکند و داستان در پی اتفاقات این تصمیم دنبال میشود. این خلاصه داستان فیلم کوتاه «کنترل» است. فیلمی به نویسندگی و کارگردانی «محسن حبیبی» که با حمایت انجمن سینمای جوانان ساخته شده و قرار است در ۱۳ دقیقه یکی از موضوعات مهم جامعه را روایت کند. حال به بهانه پذیرفتهشدن این فیلم در جشنواره «سینهکید» گفتگوی کوتاهی با آقای حبیبی داشتهایم که در ادامه میخوانید:
موضوع فیلم کوتاه «کنترل» چیست؟
موضوع این فیلم، تلاش برای غلبه و کنترل دیگری است. مسألهای که نهتنها در دنیای بزرگسالان، بلکه در دنیای کودکان هم اتفاق میافتد. فیلم حول محور مجموعه اتفاقاتی که برای دو بچه رخ میدهد، شکل گرفته است. این دو بچه هر کدام به طریقی از جمع طرد شدهاند و همین موضوع (طردشدگی) نقطه اشتراکی است که باعث میشود با هم هماهنگ شوند و برای رفتن به گیمنت از مدرسه فرار کنند، اما در بیرون از مدرسه تصمیم یکی از بچهها عوض میشود و پیشنهاد دیگری میدهد.
هدف اصلی فیلم کوتاه «کنترل» چیست؟
چیزی که در ذات همه ما به نوعی وجود دارد تلاش برای غلبه و تسلط بر دیگری است. مفهومی که تلاش شده در سرتاسر فیلم نمایش داده شود. در این فیلم مخاطب شاهد اعمال کنترل شدید والدین یکی از بچهها و تاثیرات این رفتار بر وی خواهد بود. پدر و مادری که تلاش زیادی برای کنترل کودکشان دارند. البته حضور فیزیکی والدین در هیچ کجای این فیلم را مشاهده نمیشود، اما مخاطب حضور و سایه کنترل آنها را کاملاً احساس میکند. در حقیقت فیلم کوتاه «کنترل» داستان کودکی است که به واسطه اینکه از طرف پدرش به شدت کنترل میشده، تلاش میکند تا دیگری (که در این روایت دوست همکلاسی است) را کنترل کند. کودک تلاش میکند رفتار و کنشی را که برای خودش اعمال شده را روی دیگری اعمال کند. فضای فیلم کوتاه «کنترل» کودکانه است و تاثیرات مخرب نظارت شدید والدین بر کودک را نمایش میدهد.
ایده اصلی داستان فیلم چگونه شکل گرفت؟
پیش از نوشتن فیلمنامه من فقط یک تصویر در ذهن داشتم: تصویر دو پسربچه که بعد از یک بازی کامپیوتری جنگی در خیابان در حال دویدن و شلیککردن به صورت فرضی به سمت هم هستند. این تصویر ذهنی در روند نگارش متن کمرنگ و در نهایت به متنی ختم شد که ارتباط کمی با تصویر ذهنی اولیه خودم را داشت.
بازیگران فیلم را چگونه انتخاب کردید؟
انتخاب بازیگران بر اساس یک فراخوان انجام شد. در این فراخوان حدود ۳۰۰ کودک شرکت کردند، که در نهایت در یک پروسه طولانی و طی بررسیهایی که صورت گرفت، آقای محمدصالح رحیمی برای ایفای نقش «آرش» و محمد مومجی را برای ایفای نقش «نوید» انتخاب کردم. در زمان ساخت فیلم (سال ۱۳۹۷) بازیگر نقش آرش ۸ و بازیگر نقش نوید ۱۰٫۵ سال داشتند. این نکته را هم باید اضافه کنم که در فرآیند انتخاب بازیگر و تمرین با آنها آقای دکتر مصطفی دریادار هم مرا همراهی کردند.
از چه روشی برای بازیگرفتن از بازیگران خود استفاده کردید؟
من برای این فیلم خواستار ارائه یک بازی رئال بودم. در حقیقت من از بچهها میخواستم اتفاقات را زندگی کنند. برای همین از اول دنبال بچههایی بودم که تجربه بازی نداشته باشند چراکه معمولاً بچههایی که تجربه بازی دارند جلوی دوربین ژست میگیرند و به قول معروف ادا در میآورند. حتی گریم هم روی صورت بچهها نیست چون به نظرم گریم در نهایت باعث میشد صورت بچهها از حالت طبیعی خارج شود.
نحوه تعامل شما با بچهها چگونه بود؟
قبل از اینکه بخواهیم کار ضبط فیلم را انجام دهیم بچهها را سر صحنه فیلمبرداری بردم تا با محیط و تجهیزات فیلمبرداری آشنایی نسبی پیدا کنند. در ضمن با عوامل صحنه هم صحبت کردم تا یک فضای گرم و صمیمی را در پشت صحنه فراهم کنند تا بچهها احساس راحتی بکنند.
آیا پیش از ساخت این فیلم باز هم تجربه کار با کودک را داشتهاید؟
بله، قبلاً هم در سال ۱۳۹۴ فیلم کوتاهی با عنوان «فوتوپلی» را ساختم که کاراکتر محوری آن فیلم، یک دختربچه ۶ ساله بود. فیلم «فوتوپلی» نحوه مواجه کودک را با سینما (البته سینما نه به معنای متعارف آن) مورد بررسی قرار میداد. کلاً کار با کودکان برایم جذاب است اگرچه که سختیهای زیادی هم دارد. اما پیچیدگیهای رفتار کودکان که توأم با خلوص است را دوست دارم.
در نگارش متن فیلمنامه «کنترل» چه نکاتی را مد نظر قرار دادید؟
حقیقتاً چند سال پیش در یک کلینیک روانشناسی مشغول به کار بودم. من در آنجا کمی با فضای کودکان، نحوه استدلال و تصوراتشان از موضوعات مختلف و مسائل اینچنینی آشنا شدم. پیشینه کار در این کلینیک به من در نگارش متن فیلمنامه خیلی کمک کرد چرا که شناخت نسبتاً خوبی از کودکان پیدا کردم. اینطور میتوانم بگویم که زمانی که در حال نوشتن متن بودم در جزئیترین مسائل هم سعی میکردم علاوه بر زاویه دید خودم، زاویه دید کودکان را هم در نظر بگیرم.
فکر میکنید به هدفی که برای ساخت فیلم کوتاه «کنترل» در ذهن داشتید، رسیدهاید؟
من تلاش کردم که اینطور باشد، اما نمیدانم چقدر موفق بودهام چون هنوز بازخورد عمومی و گستردهای از فیلم نگرفتم چرا که حداقل باید در یک جامعه ۱۰۰ نفری نمایش داده شود تا بتوان تأثیرت آن را بررسی کرد.
مخاطب فیلم شما چه کسانی هستند؟
فیلم کوتاه «کنترل» فیلمی در مورد کودکان است، لذا همه بزرگسالان اعم از مربیان و والدین میتوانند مخاطب این فیلم باشند.
آیا مایل هستید این فیلم را در ایران هم نمایش دهید؟
بله چون به هر حال هر فیلمسازی دوست دارد که در نهایت فیلمش در جایی که زندگی میکند و در میان آدمهایی که با آنها تعامل دارد نمایش داده شود. فکر میکنم این موضوع برای هر کسی جذاب است برای منم همینطور. برای همین من از این ماجر استقبال هم میکنم و اگر فرصتی پیش بیاد مایل هستم که آن را به نمایش بگذارم.
حال با نظر به صحبتهای انجام شده، دوستانی که مایل به برقراری ارتباط با نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه «کنترل» هستند میتوانند به آدرس ایمیل mohsen.ha158@gmail.com مراجعه کنند و درخواست پیشنهادی خود مبنی بر اکران فیلم را با وی مطرح کنند.