باغ مخفی یا باغ اسرارآمیز رمانی نوشته‌ی فرانسیس هاجسون برنت، نویسنده‌ی بریتانیایی-آمریکایی است. برنت با 4 رمان «لرد کوچک»، «سارا کرو»، «باغ مخفی» و «شاهزاده‌ی گمشده» به دنیای ادبیات کودکان معرفی شده است.
این رمان ابتدا به‌صورت هفتگی در مجله‌‌ای آمریکایی به چاپ رسید (از نوامبر 1910 تا اوت 1911) و سپس در سال 1911، به‌صورت کتاب منتشر شد. نسخه آمریکایی این رمان با تصاویر ماریا لوئیز کرک و نسخه بریتانیایی با تصاویر چارلز هیث رابینسون منتشر شد.
نسخه بریتانیایی با تصاویر چارلز هیث رابینسون
ماجرای این رمان درانگلستان می‌گذرد. این اثر یکی از محبوب‌ترین رمان‌های برنت است و در قالب رمانی کلاسیک در ادبیات کودکان انگلیسی شناخته می‌شود.
این کتاب داستان مری لنوکس را روایت می‌کند، کودکی لوس و تنهایی که در هند بزرگ شده اما پس از مرگ پدر و مادرش برای زندگی به عمارت عمویش در یورکشایر فرستاده شده است. عمویش، آقای کریون، که اغلب برای فرار از یاد همسر متوفی خود سفر می‌کند، او را به حال خود رها کرده است.
نسخه آمریکایی با تصاویر ماریا لوئیز کرک
تنها کسی که برای مری وقت دارد، خدمتکار او، مارتا است. این مارتا است که به مری درباره باغ خانم کریون می‌گوید که از زمان مرگ او بسته و قفل شده است. مری مجذوب چشم‌انداز باغ فراموش شده می‌شود و تلاش او برای کشف اسرار باغ او را به کشف اسرار دیگری که در عمارت پنهان شده است سوق می‌دهد. این اکتشافات همراه با دوستی‌هایی که او در طول مسیر برقرار می‌کند به مری کمک می‌کند تا از پوسته خود بیرون بیاید و شیفتگی جدیدی نسبت به دنیای اطراف پیدا کند.
این داستان دگرگونی، تعالی طبیعت و تأثیرات آن بر روح انسان است. شفای جسمی و روحی که مری و کالین در باغ تجربه می‌کنند در فصول سال منعکس می‌شود: زمانی که مری باغ را کشف می‌کند زمستان است. آنها در بهار شروع به کار می‌کنند و در تابستان به طور کامل بهبود می‌یابند. آرچیبالد کریون (عموی مری) در پاییز برای دیدن پسرش و باغ باز می‌گردد و در کمال شگفتی هر دو را سالم می‌بیند.
علاوه بر این، علاقه برنت به نظریه‌های علم مسیحیت و تئوسوفی در نحوه شفای کودکان نه تنها از طریق تماس با طبیعت و با یکدیگر بلکه از طریق تفکر مثبت نیز منعکس می‌شود.
نگاهی به شخصیت‌های داستان
مری لنوکس
مری شخصیت ثابتی ندارد و در طی داستان دستخوش تغییرات درونی زیادی می‌شود. او ازدختری بی‌ادب، بی‌ملاحظه و بی‌فکر به دختری مسئولیت‌پذیر و متفکر تبدیل می‌شود. مری به علت غفلت و عدم توجه مادرش در محیطی تهی از عشق و محبت رشد کرده است که بسیاری ار رفتارهای زننده او ریشه در این عدم توجه و تربیت دارد. اگرچه خدمتکارانش در هندوستان همه‌ی نیاز‌ها و خواسته‌های او را برطرف می‌کردند اما هیچ وقت محبتی که هر کودکی باید از آن بهره‌مند باشد را دریافت نکرده است. تغییر محیط، روابط، جست‌و‌خیز در باغ باعث بهبود نگرش او نسبت به مردم و زندگی می‌شود و خلق تنگ و رفتارهای ناشایست مری ناپدید می‌گردد.
کالین
او پسر عموی 10 ساله مری لنوکس است. کالین اندکی قبل از مرگ مادرش به دنیا آمده است. پدر کالین در غم از دست دادن همسرش و ترس گوژپشت شدن پسرش، اغلب اوقات در سفر به سر می‌برد . و پسرک روزها و شب‌ها را تنها با خدمتکارانش در خانه می‌گذراند. کالین هم مثل مری دوران کودکی غمگین و تهی از عشقی داشته است.
اما از زمانی که مری متوجه حضور کالین در آن عمارت می‌شود ، همه چیز به تدریج شروع به تغییر می‌کند ، دیکن و مری به کالین کمک می‌کنند تا او وقت بیشتری را در باغ بگذراند و کم کم به کودکی سالم تر تبدیل می‌گردد.
چالش سلامتی کالین فقط یک چالش روانی است، زمانی که او تمام بار عاطفی و ذهنی را رها می‌کند، از نظر جسمی شروع به بهتر شدن می‌کند.
مارتا سووربی
مارتا خدمتکاری است که به محض ورود مری به انگلستان به او رسیدگی می‌کند. مارتا پیشینه‌ی خانوادگی ضعیفی دارد، با این حال اعتماد‌به‌نفس و مدیریت بالایی دارد. او با عشق بزرگ شده است و با محبت است.
دیکن سووربی
دیکن برادر کوچکتر مارتا سووربی است. او عاشق طبیعت و حیات وحش است. دیکن دو سال از مری و کالین بزرگتر است و به راحتی با مردم و حیوانات ارتباط برقرار می‌کند. او پسری توانمند، بخشنده و مهربان است.
اقتباس‌های سینمایی باغ مخفی
فیلم سینمایی 1919
نخستین اقتباس سینمایی این اثر فیلمی صامت است که در سال 1919 ساخته شد. این اثر به کارگردانی گوستاو فون سیفرتیتز و نویسندگی فرانسیس هاجسون برنت و ماریون فیرفکس است.
فیلم سینمایی 1949
دومین اقتباس سینمایی از این رمان در سال 1949 به کارگردانی فرد ام. ویلکاکس تولید شد.
فیلم سینمایی 1993
سومین اقتباس سینمایی رمان باغ مخفی باغ مخفی در سال ۱۹۹۳ به کارگردانی آگنیسکا هالند، تهیه‌کننده فرانسیس فورد کاپولا ساخته شد و کمپانی برادران وارنر پخش آن را برعهده داشتند. فیلمبرداری اکثر نماهای بیرونی و برخی از قسمت‌های داخلی این اثر در قلعه باشکوه آلرتون یورکشایر انجام شد.
فیلم سینمایی 2020
چهارمین و جدیدترین اقتباس این اثر در سال 2020 اکران شد. این فیلم به کارگردانی مارک موندن و تهیه کنندگی دیوید هیمن، و بازیگرانی چون دیکسی ایگریککس، کالین فرث و جولی والترز ساخته شده است. جالب است بدانید کالین فرث در نسخه 33 سال پیش باغ مخفی نیز نقش آفرینی کرده است.
سریال‌های اقتباس شده از باغ مخفی
دوروتیا بروکینگ این رمان را برای تلویزیون بی‌بی‌سی چندین بار اقتباس کرده است.
سریالی هشت قسمتی در سال 1952
سریالی هشت قسمتی در سال 1960
سریالی هفت قسمتی در سال 1975
خرید آثار کلاسیک ویژه کودک و نوجوان
در سال 1987 هالمارک تالار مشاهیر فیلم تلویزیونی از این رمان ساخت. که جنی جیمز در نقش مری، بارت الیور در نقش دیکن و جادرین استیل در نقش کالین در آن، نقش‌آفرینی کردند.
تاکنون دو انیمیشن یکی در سال 1992 و یکی در سال 1994 از این رمان ساخته شده است.
