«ماکارونی و کوفته قلقی برای همه!» داستانی درباره کاربرد ریاضیات در زندگی روزمره است. داستان درباره یک مهمانی است. آقای و خانم آسایش تصمیم میگیرند مهمانی خانوادگی برگزار کنند و سی و دو مهمان را دعوت میکنند. خانم آسایش از پیش نقشهای برای چیدمان هشت میز با چهار صندلی به دور هر میز دارد. اما کم کم مهمانها میرسند و هر گروه میخواهد میزها را طوری کنار هم بچیند که اعضای گروهش بتوانند کنار هم بنشینند. در نتیجه، میزها در آرایشهای مختلفی چیده میشوند که گاهی باعث میشود صندلیها حذف شوند یا فضا طوری شود که همه مهمانها نتوانند بنشینند. در پایان، همه درمییابند که همان چیدمان اولیه خانم آسایش یعنی هشت میز جدا از هم بهترین انتخاب است. هشت میز با چهار صندلی در اطراف هر میز، بهترین پیکربندی است که متناسب با همه سی و دو نفر است، به طوری که هم از فضا خیلی خوب استفاده شده و هم محیط میان میزها و صندلیها به اندازهای است که امکان نشستن برای همه وجود دارد.
هدف اصلی این کتاب معرفی مفاهیمی است که درک و شناخت آن برای کودکان گاهی دشواراست اما کتاب توانسته با روایت داستانی و نشان دادنشان در تصویرها، فهم آنها را آسان کند. بعضی از مفاهیم داستان اینها هستند:
مفهوم مساحت/سطح: وقتی میزها در پیکربندیهای مختلف چیده میشوند، مساحت کلی میزها تغییر نمیکند یعنی تعداد میزها ثابت است.
محیط: وقتی میزها را کنار هم یا به شکلهای متفاوت میچینند، محیط کلی چیدمان میزها تغییر میکند. بعضی چیدمانها محیط بیشتری دارند و بعضی کمتر، که بر قرارگرفتن صندلیها و فضا برای نشستن تأثیر میگذارد.
بهینهسازی و تفکر ترکیبی: مهمانها باید تصمیم بگیرند میزها را چگونه بچینند تا همه، جا داشته باشند. این کار چیزی شبیه به حل معمای فضایی است.
تفکر تجربهمحور: کودکان تشویق میشوند خودشان میزها را جابهجا کنند، فرضیههای مختلف را امتحان کنند و ببینند کدام چیدمان بهترین است.
در واقع، این کتاب یکی از نمونههایی است که نشان میدهد مفاهیم پیچیده مانند محیط و مساحت را میتوان با داستان به کودکان معرفی کرد. این کتاب با داستانی تصویری درباره یک مهمانی خانوادگی و تغییرات چیدمان میزها و صندلیها باعث میشود بچهها با قصه همراه شوند و ریاضی برایشان یک درس خشک نباشد. ریاضیات در کتاب نه به عنوان مفهومی انتزاعی، بلکه به عنوان ابزاری برای حل یک مشکل واقعی است.
یک بخش برای آموزگاران و والدین در انتهای کتاب آمده که ایدههایی برای گسترش مباحث مانند تغییر تعداد مهمان، میزها یا صندلیها و امتحان چیدمانهای مختلف دارد.
آموزگاران و والدین میتوانند بعد از خواندن کتاب، کودکان را به تجربههای عملی دعوت کنند. مانند: چیدمان میز و صندلی، رسم نمودارها، مقایسه محیطها و چیزهای دیگر.
هنگام خواندن، کودکان را تشویق کنید که به این فکر کنند که میزها را چگونه بچنند یا چه مشکلاتی ممکن است در هر چیدمان پیش بیاید. از میز کوچک، کاغذ، مکعب یا قطعاتی شبیه به میز و صندلی استفاده کنید که بچهها بتوانند چیدمانهای مختلف را امتحان کنند. از کودکان بخواهید چیدمانهای مختلف را روی کاغذ رسم کنند و محیط هر چیدمان را محاسبه و با هم مقایسه کنند.
آموزگاران و مربیان میتوانند بعد از فعالیتها درباره این پرسشها با کودکان صحبت کنند: کدام چیدمان بهتر بود؟ چرا بعضی چیدمانها امکان گذاشتن صندلی کافی نداشتند؟ چه چیزی باعث تفاوت محیط بین چیدمانها میشود؟
هر بار که چیدمانی جدید مطرح میشود، خواندن را متوقف کنید و از کودکان بپرسید: «آیا در این چیدمان میتوان همه صندلیها را گذاشت؟ چرا یا چرا نه؟» سپس ادامه بدهید.
اگر تعداد سی و دو مهمان برای کلاس زیاد است، میتوان از عدد کوچکتری مانند دوازده یا بیست استفاده کرد تا مسئله سادهتر شود. به تدریج پیچیدگی را زیاد کنید.
اگر بچهها آمادهتر هستند، میتوان مفاهیمی مانند چیدمان غیرمستطیلی یا بررسی تغییر اندازه میزها را هم با کودکان کار کرد.
کتاب «ماکارونی و کوفته قلقلی برای همه!» داستانی است که به ما نشان میدهد که چگونه با روایت و تصویر میتوان مفاهیم ریاضی را به کودکان یاد داد و این یادگیری را به تجربهای شیرین برایشان تبدیل کرد.