زهره قایینی

نویسنده، پژوهشگر و مترجم حوزه کودک و نوجوان

زهره قایینی (به دنیا آمده در دی ماه ۱۳۳۲ برابر با ژانویه ۱۹۵۴ میلادی در تهران)، کارشناس ارشد کتابداری، کارشناس ادبیات کودکان، از اعضای با سابقه شورای کتاب کودک، از پایه‌گذاران موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و یکی از دو نویسنده اصلی مجموعه ده جلدی تاریخ ادبیات کودکان ایران است. از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ در هیئت مدیره دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان IBBY فعالیت می‌کرد. او در حال حاضر مدیریت مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و برنامه " با من بخوان " را بر عهده دارد و طرح مطالعات کودکی که به تاریخ تکوین مفهوم کودکی در ایران می‌پردازد سرپرستی می‌کند.

تقدیرها و جوایز

  • ۱۳۹۳ جایزه و لوح تقدیر اولین دوره تقدیر از فعالان ترویج کتاب‌خوانی، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای اجرای برنامه «با من بخوان»
  • ۱۳۹۳ تندیس و لوح تقدیر جایزه ادبی جعفر پایور شورای کتاب کودک برای پرداختن به تاریخ بازنویسی و بازآفرینی از ادبیات کهن در جلدهای ششم و نهم کتاب‌های تاریخ ادبیات کودکان ایران
  • ۱۳۹۴ لوح تقدیر مدیر کل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان برای اجرای برنامه با من بخوان
  • ۱۳۹۴ لوح تقدیر شرکت عمران آذرستان برای اجرای برنامه با من بخوان
  • ۱۳۹۴ تندیس و لوح تقدیر سی و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برای کتاب تاریخ ادبیات کودکان ایران: ادبیات کودکان در روزگار نو
  • ۱۳۹۴ تندیس اولین همایش تقدیر از خیرین سازمان بهزیستی استان تهران برای اجرای برنامه «با من بخوان» در شیرخوارگاه آمنه
  • ۱۳۹۵ دیپلم افتخار و لوح زرین هجدهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای کتاب پرنده قرمز
  • ۱۳۹۵ (۲۰۱۶) لوح تقدیر و جایزه نقدی جایزه ایبی- آساهی Ibby-Asahi از طرف دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان ایبیIBBY)) با پشتیبانی مالی شرکت روزنامه شیمبون آساهی در ژاپن برای برنامه «بامن بخوان»
  • ۱۳۹۵ لوح تقدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی برای برنامه «با من بخوان»
  • ۱۴۰۱ (۲۰۲۲) برندهٔ جایزهٔ جهانی ترویج‌گر برجسته خواندن (ایبی- آی رید IBBY-iRead)
«دانشنامه نوزاد و نوپا» با استفاده از تصاویر، نوزادان و نوپایان را با مفاهیم پایه‌ای همچون احساسات، اعضای بدن، رنگ‌ها، جانوران و اعداد آشنا می‌کند.
چهارشنبه, ۲۰ بهمن
«حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم» کتابی است درباره شناخت حقوق کودک همراه با کارگاه های عملی برای دانش آموزان دبستان و دبیرستان. این کتاب به آموزگاران کمک می کند تا کودکان و نوجوانان را از راه تجربه های عملی در کلاس های درس با حقوق خود آشنا کند.
چهارشنبه, ۲۴ آذر
کتاب «فراتر از رویا» داستان درباره پسر بچه‌ای است که پیش از به دنیا آمدن‌اش، خواهر بزرگ‌ترش را از دست داده است اما هنوز پدر و مادر سوگوار او هستند و غم در خانه جا خوش کرده است.
یکشنبه, ۲۵ بهمن
دست نامه مادر و نوزاد، دست‌نامه‌ای برای مادران و پدرانی است که به زودی کودک‌شان به دنیا می‌آید یا تازه به دنیا آمده است. در این دست‌نامه مهم‌ترین اطلاعاتی که مادران و پدران جوان تا یک سالگی فرزندشان به آن نیاز دارند، از جدول واکسیناسیون تا لباس‌های مناسب نوزاد، از خواب، تغذیه و حمام کردن نوزاد تا نکات ایمنی برای نگه‌داری او گنجانده شده است.
سه شنبه, ۲۲ دی
 کتاب «خواندن با نوزاد و نوپا، چگونه به نوزاد و نوپای خود کمک کنیم تا دنیای واژه ها را کشف کند؟» نوشته کارولین بلیک مور و باربارا وستون رامیرز راهنمایی است کاربردی که به زبان ساده به مادران و پدران جوان نشان می دهد که چگونه می توانند با داشتن برنامه بلندخوانی روزانه، از دوره نوزادی و نوپایی، رشد همه جانبه و موفقیت فرزندانشان را در زندگی پشتیبانی کنند.
یکشنبه, ۳ اسفند
کتاب «پرنده قرمز» داستان دو کودک یتیم است که پس از دست دادن پدر و مادرشان، به مزرعه‌ای فرستاده می‌شوند. مزرعه‌دار ظالم در ازای خوراکی اندک، آن‌ها را به کارهای سخت وامی‌دارد. متیو و آنا امیدوار هستند که با رسیدن زمستان و رفتن به مدرسه روزگار بهتری داشته باشند اما در مدرسه نیز پس از چند روز متیو به خاطر ورجه ورجه کردن چوب می‌خورد و کودکان به خاطر غذای فقیرانه تحقیرشان می‌کنند.
یکشنبه, ۲۳ آذر
ممکن است بیابان را سرزمینی سخت، داغ و بی آب و علف بدانید که کسی به زندگی در آن علاقمند نیست. اما دوباره فکر کنید! در بیابان‌ها انسان‌ها و جانورانی زندگی می‌کنند که هر دو گروه به آن عشق می‌ورزند.
سه شنبه, ۸ مهر
زهره قایینی و فرزانه طاهری قندهاری در این کتاب کوشش کرده اند که افزون بر آموزش فهرستنویسی و سازماندهی کتابهای کتابخانه به زبان بسیار ساده و شناساندن اصطلاحات مهم و لازم کتابداری، به علاقهمندان آموزش دهند که چگونه میتوانند کتابخانه ای پویا و فعال داشته باشند. در این دستنامه کتابدار گام به گام می آموزد که چگونه با نیازسنجی کودکان منطقه و برگزاری فعالیت های مورد علاقه این گروه از کودکان و نوجوانان، کتابخانه خود را به کتابخانه ای فعال و پویا بدل سازد.
یکشنبه, ۲ شهریور
این کتاب درباره کنش‌ها و شیرین کاری‌های یک روز اِما از صبح تا شب است. نوزاد و نوپای شما از دیدن تصویر کنش های همسان خود و زبان موزون و شعر گونه آن لذت می‌برد و واژه‌های بسیار می‌آموزد. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
شما به عنوان مادر و پدر در رشد همه جانبه ذهنی فرزند خود نقش اساسی دارید. این به شما بستگی دارد که نوزاد شما در آینده فرد موفقی در مدرسه باشد یا نباشد. هیچ آموزگاری به اندازه پدر و مادر در موفقیت آموزشی یک کودک توانمند نیست. این توانمندی در چیست؟ توانمندی در اهدای نخستین واژه‌ها به اوست. درست است! واژه‌ها! واژه‌های کوتاه، واژه‌های بلند، واژه‌های معمول و واژه‌های غیر معمول. هر روز فراوان فراوان واژه. پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند آنچه موفقیت آینده آموزشی کودک را تضمین می‌کند، شمار واژه‌هایی است که در هر ساعت یک نوزاد تا دو سالگی می‌شنود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب نوزاد و نوپا با کارهایی که اِما را خوشحال کرده است، آشنا می‌شود. کودک با حس شادی آشنا می‌شود و از خوشحالی اِما شاد می‌شود. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب نوزاد و نوپا با حس غمگین و ناراحت شدن آشنا می‌شود و باهمذات پنداری با شخصیت اصلی به آنچه برای اِما رخ می‌دهد، واکنش نشان می‌دهد. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
در این کتاب اما غذاهای گوناگونی می‌خورد و کودک مخاطب با نام این غذاها و تصویر آن‌ها آشنا می‌شود. رشد زبانی و رشد شناختی از هدف‌های این کتاب است. کتاب‌های مقوایی اِما شامل چهار کتاب درباره کارهای گوناگون خرس کوچولویی است به نام اِما که در قالبی داستانی و زبانی موزون روایت می‌شود.
سه شنبه, ۶ اسفند
تصویر در کتاب ها و نشریه های کودکان همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. امروزه به ویژه موضوع تصویرگری کتاب های کودکان به یکی از رشته های مورد علاقه دانشجویان رشته هنر بدل شده است. در سنجش با گذشته شمار دانش جویانی که به رشته تصویرگری به ویژه تصویرگری کتاب های کودکان جلب می شوند، بسیار بالاست. اما متاسفانه منابع مطالعاتی به زبان فارسی از شمار چند مقاله کوتاه فراتر نمی رود. این اثر نخستین کتاب تئوریک و نظری درباره تصویرگری کتاب های کودکان است. اثری جامع که به تاریخ تصویرگری در جهان و ایران، تعریف ها، گونه ها، تجزیه و تحلیل عناصر دیداری و مخاطب شناسی می پردازد.
شنبه, ۲ دی
کتاب پنگوئن داستانی است درباره‌ی دوستی و محبت. پسرکی به نام بن هدیه‌ای دریافت می‌کند. درون جعبه یک پنگوئن می‌یابد. خیلی خوشحال می‌شود. به او سلام می‌کند، اما پاسخی نمی‌شنود. برای او شکلک در می‌آورد، برایش آواز می‌خواند، می‌رقصد، روی سرش می‌ایستد، اما پنگوئن هیچ واکنشی به او نشان نمی‌دهد. تا آن که یک شیر در این ماجرا دخالت می‌کند و بن در آخر می‌فهمد که او برای پنگوئن تا چه حد اهمیت دارد.
شنبه, ۷ مرداد
قورباغه کوچولو، روباه قرمز، پروانه بنفش، گربه نارنجی، مار سبز، ماهی آبی و سگ سیاه و سفید را برای تولدش دعوت می کند. اما وقتی مهمان ها از راه می رسند مامان قورباغه پاک گیج می شود. روباه قرمز سبز است، پروانه بنفش زرد است، گربه نارنجی، آبی است، مار سبز، قرمز است، پرنده زرد، بنفش است، ماهی آبی، نارنجی است و سگ سیاه با لکه های سفید به رنگ سفید با لکه های سیاه است. قورباغه کوچولو به مامانش می گوید علتش این است که تو به آن ها به اندازه کافی نگاه نکرده ای.
یکشنبه, ۲۶ دی
یکی از ترس های همیشگی کودکان، ‌ترس از دست دادن عزیزان، ‌به ویژه مادر یا پدر و مادر بزرگ یا پدر بزرگ است. این نگرانی و ترس در مورد از دست دادن مادر بزرگ و پدر بزرگ، واقعیتی است که بیشتر کودکان و نوجوانان آن را تجربه می کنند. این واقعیت تلخ گاه کودکان را با ناراحتی های روحی جدی رو به رو می کند. خواندن کتاب هایی که شخصیت اصلی آن چنین تجربه ای را از سر می گذراند، ‌می تواند کودکان و نوجوانان را برای رو یا رویی با این رخداد تلخ آماده کند. کتاب «پدر بزرگ لسه می میرد» یکی از این گونه کتاب هاست.
سه شنبه, ۲۹ دی
برروی جلد کتاب مرد مقوایی نوشته شده است :‌"از سری داستان های ترسناک". شاید پیش از این که این کتاب را برای خواندن و سپس سهیم شدن با کودکان در دست بگیرید،‌ ‌از خود بپرسید که داستان های ترسناک چگونه داستان هایی هستند و آیا می توان خواندن آن را به کودکان و نوجوانان توصیه کرد؟ در پاسخ باید گفت که داستان های ترسناک گونه ای از ادبیات داستانی کودکان است که از اواخر سده بیستم محبوبیت زیادی در جهان یافته است.
یکشنبه, ۲۲ آذر
اگرچه کودک از ابتدای تولد خود بخشی از احساسات خود را با گریه، خنده و دیگر حالت‌های چهره بیان می‌کند،‌ اما این که کودک بیاموزد چگونه احساسات خود را در چهره‌اش نمایان کند یا نکند،‌ چگونه میان احساسات دیگران و حالت چهره‌شان ارتباط درست برقرار کند، و یا چه نوع کنش‌هایی به ایجاد چه نوع احساساتی می‌انجامد، از جمله مهارت‌های زندگی است که کودک به تدریج در طول زندگی خود فرا می‌گیرد.
یکشنبه, ۸ آذر
در تابستان ۲۰۰۷ حدود ۴۰ نفر از شهروندان علاقمند در عمان، طرح نخستین کتابخانه عمومی برای کودکان و خانواده‌ها را مطرح کردند. برای رسیدن به این چشم انداز، دکتر مونا السید و دکتر سمیرا موسی به عنوان هیأت مدیره انتخاب شدند.
سه شنبه, ۲۶ آبان
بیشتر ما بزرگسالان با دوران کودکی خود فاصله بسیار گرفته ایم و دیگر به یاد نمی آوریم که در دوران کودکی خود دنیای پیرامونی خود را چگونه می دیدیم و درباره آن چگونه می اندیشیدیم. اما هستند بزرگسالانی که می توانند آن دوران را به خوبی بازخوانی کنند و از دریچه چشم کودکان دنیا را ببینند.
یکشنبه, ۱۷ آبان
در میان همه پدیده های طبیعی پیرامون کودک،‌ ماه یکی از گیراترین و پر راز و رمزترین پدیده ایی است که کودک از همان سنین ابتدایی با آن آشنا می شود . کودک پیش ازآن که حتی زبان به سخن گشاید،‌ هر شب با نگاهش در آسمان به جست و جوی ماه است، چه آن زمان که هلال باریکی است یا زمانی که کامل و پرنور می شود. فرانک آش نویسنده و تصویرگر این کتاب از این پدیده شگفت انگیز برای کودکان، داستانی تصویری خلق کرده است تا کودکی که همواره به سوی این توپ پرنور خفته در آسمان دست دراز می کند تا...
یکشنبه, ۱۰ آبان
در میان همه پدیده های طبیعی پیرامون کودک،‌ ماه یکی از گیراترین و پر راز و رمزترین پدیده ایی است که کودک از همان سنین ابتدایی با آن آشنا می شود . کودک پیش ازآن که حتی زبان به سخن گشاید،‌ هر شب بانگاهش در آسمان به جست و جوی ماه است، چه آن زمان که هلال باریکی است یا زمانی که کامل و پرنور می شود.
یکشنبه, ۱۰ آبان
این دستنامه برای علاقه مند کردن کودکان ونوجوانان به دانش تاریخ و یاری به آن ها برای درک بهتر مقوله های تاریخی بر پایه ی مجموعه ی "تاریخ ادبیات کودکان ایران" تدوین شده است . این مجموعه به بررسی جایگاه و وضعیت کودکان ایرانی از دیدگاه های گوناگون، به ویژه آموزش و پرورش وادبیات در دوره های مختلف تاریخی از دوران باستان تا سال ۱۳۵۷ می پردازد.
سه شنبه, ۳ شهریور