مقاله ها و نوشته های ترویج خواندن و ادبیات کودکان
در زمانه‌ای که انسان‌ها در محاصره‌ی رسانه‌ها و بمباران اطلاعاتی هستند، کتاب فرصتی برای درنگ و اندیشیدن در اختیار مخاطبانش قرار می‌دهد. بنابراین لازم است از دوران کودکی فرزندان‌مان را با کتاب آشنا کنیم تا در میانه‌ی بازی‌های کامپیوتری و برنامه‌های تلویزیونی، فرصتی داشته باشند برای تمرین اندیشیدن، گفت‌وگو کردن، شنیدن نظرات دیگران و شناخت خود و احساسات خود. از این رو، کتاب خواندن به استقلال فکری کودکان کمک می‌کند.
برای ترویج کتابخوانی، خانواده نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. بعد از خانواده، مربیان و آموزگاران می‌توانند در علاقه‌مند کردن کودکان به کتابخوانی، نقش موثری داشته باشند.
انتخاب کتاب مناسب و باکیفیت، استفاده از روش‌های جذاب بلندخوانی، ایجاد فضای مناسب برای کتابخوانی و فعالیت‌های قبل و بعد از کتابخوانی، در ایجاد علاقه به کتاب در کودکان و نوجوانان بسیار مهم است.
در این صفحه، مقاله‌ها و نوشته‌هایی برای شما آورده‌ایم که می‌توانند در مسیر ترویج کتابخوانی، به شما کمک کند.
در این مقاله، مایکل رتیگان به ارائه‌ی روش‌های فعال کردن مغز کودکان پرداخته است. وی مدیرعامل یک شرکت رسانه ای است. هدف این شرکت ساخت برنامه های دیجیتالی برای کودکان است که از طریق آن امر سلامت و تحصیل را برای آنان سرگرم کننده و لذت بخش می کند. رتیگان می گوید بر اساس تحقیقات انجام شده، رشد مناسب ساختار مغزی در دوران نخستین زندگی کودکان بسیار حائز اهمیت است تا آنان پایه‌ی قوی تری برای فراگیری و عملکرد بالاتری برای ورود به دوران بزرگسالی داشته باشند.
سه شنبه, ۱۵ فروردین
کاوش در کتاب ها از جمله ویژگی‌های کودکان است. کودکان به اندازه‌ای که در کتاب‌ها کاوش می‌کنند، آن‌ها را نمی‌خوانند. این در رابطه با واژگان، داستان، صدا و آوا، تصویرها یا فیزیک خود کتاب نیست؛ در واقع در رابطه با مجموعه‌ی همه‌ی این‌ها با هم است.
دوشنبه, ۱۴ فروردین
توجه به بلندخوانی مسلما نشانه‌ای از تغییراتی مثبت در فرهنگ ما است. افزون بر این سن تمرکز کودکان همواره در حال کم شدن است: بر خلاف گذشته که تنها کودکان دبستانی از زمان قصه لذت می‌بردند، امروزه کودکان پیش‌دبستانی، نوپاها و نوزادان نیز به این گروه اضافه شده‌اند. «برای کودک‌تان کتاب بخوانید، با او صحبت کنید و آواز بخوانید!» تبدیل به شعاری جهانی برای آموزشگران، طرفداران سوادآموزی، کتابداران و متخصصان فرزندپروری شده است.
سه شنبه, ۲۴ اسفند
اهمیت بلندخوانی برای کودکان موضوع اصلی این مقاله است. یکی از مهم‌ترین کارهایی که پدران و مادران می‌توانند برای فرزند خود، فراتر از نگهداری و تامین سلامت و امنیت انجام دهند، خواندن با اوست؛ به این معنی که پس از تولد نوزاد و حتی پیش از آن، از شش‌ماهگی جنین، کتاب خواندن برای او را آغاز کنند و تا زمانی که خود کودکان مهارت خواندن را کسب کند، ادامه دهند.
دوشنبه, ۲۳ اسفند
هیچگاه برای خواندن با کودک زود نیست.
چهارشنبه, ۱۸ اسفند
گاهی به دیگران هدیه می‌دهیم. گاهی هم هدیه می‌گیریم. هدیه‌های ما هر چیزی ممکن است باشد؛ یک جعبه مداد شمعی، یک پیراهن زیبا، یک پازل، یک کیف...
سه شنبه, ۱۷ اسفند
آنچه می‌خوانید شیوه‌های مختلف کتابخوانی در یکی از مدرسه‌های ابتدایی دولتی کشور کانادا است. این روش‌ها در طول هفته تکرار می‌شوند و به نظر می رسد که همین تنوع به روند خواندن کمک بسیار کرده است.
دوشنبه, ۱۸ بهمن
شورای کتاب کودک کارگاه دوروزه‌ی داستان نویسی خلاق را با حضور داگ لارسن ( مدرس نویسندگی خلاق از کشور نروژ) در محل شورا برگزار کرد. لارسن دراین کارگاه که در تاریخ ۵ و ۶ آبان ۱۳۹۵ برگزار شد، به آموزش روش‌های خلاق داستان نویسی در ۱۵ مورد برای کودکان پرداخت. در ادامه گزارش این کارگاه به تفصیل بیان شده است.
یکشنبه, ۵ دی
در ایران، آبان، ماهی است که به ترویج کتابخوانی توجه می‌شود. بخشی از این توجه برآمده از نگاه دستگاههای فرهنگی دولت است و بخشی هم برآمده از کوشش کوشندگان جامعه مدنی. این داستان چندین دهه ادامه دارد. با گذشت این دههها باید شاهد دگرگونی کیفی در وضعیت کتابخوانی در جامعه میبودیم که نیستیم. آمارها همچنان حکایت از این دارند که سیر کتابخوانی در ایران روند نزولی دارد و این را شمارگان انتشار کتاب‌های فرهنگی نشان می‌دهند. چرا پس از این همه کوشش و سرمایهگذاری همچنان مردم ایران چنین با خواندن بیگانه و از این کنش بیزار هستند؟
پنجشنبه, ۶ آبان
شاید «خواندن» یک کتاب بدون کلام غیر منطقی به نظر برسد. از آن گذشته چگونه می توانید بدون متن، مهارت های سواد اولیه را آموزش دهید؟ و چگونه می توانید داستان بخوانید؟
این نوع کتاب ها مزایایی برای کودکان دارند و اگر تا به حال این کار را نکرده اید، حتما از کتاب های تصویری بدون کلام به عنوان بخشی از فعالیت کار گفتار درمانی استفاده کنید. طبق مطالعات جدید، این کار در آموزش کودکان نوپا اهمیت دارد و آن ها را معرض زبان غنی تری قرار می دهد.
سه شنبه, ۲۳ شهریور
تام مک لافلین، که خود دچار خوانش پریشی است و همواره رابطه عجیب و غریبی با کلمات داشته است، این راهنمای حمایتی را به کودکان دیسلکسی تمام دنیا (و کسانی که آن‌ها را می‌شناسند) تقدیم کرده است. اگر شما هم فرزند یا دانش آموز خوانش پریش دارید، این راهنما را در اختیار او قرار دهید. حتماً مهارت‌های نوشتاری او بهتر خواهد شد.
یکشنبه, ۳۱ مرداد
توصیه‌هایی برای فصل تابستان والدین
والدین امید زیادی دارند که کودکانشان در فصل گرم سال که روزهای بلندی دارد کتاب‌های بیشتری بخوانند اما معمولاً با استقبال کم فرزندان برای مطالعه روبه‌رو می‌شوند. به نظر می‌رسد به طور جدی باید برای علاقه مند کردن کودکان به کتاب تمهیدات جدیدی اندیشید.
شنبه, ۲۳ مرداد
مک کالوین از جمله کسانی است که در زمینه مسائل عملی کتابداری و کتابخوانی بچه‌ها، صاحب صلاحیت است. کتاب «خدمات کتابخانه‌های عمومی کودکان» که مقاله پیش‌رو، بخشی از آن است از آثار برجسته وی محسوب می‌شود که در آن به مسائل مختلف این‌گونه کتابخانه‌ها اشاره کرده است. در این مقاله بخش‌هایی از فصل «انتخاب کتاب» برگزیده و ترجمه شده است. کالوین در مقوله «انتخاب» به سه معیار معتقد است: «... جوهر، صداقت و حقیقت» و در مورد هریک به تفضیل سخن گفته است.
شنبه, ۱۴ فروردین
آیا دنبال راه حلی آسان، جالب و خوب برای خواندن خانواده هستید؟ کیت هنکاک که هم مادر است هم ناشر راهی را پیشنهاد می‌دهد که کودکان را برای خواندن ترغیب می‌کند. پس از پایان شور و هیجان جشن و شادی آغاز سال نو بسیاری از ما به این فکر می‌افتیم که برای سال نو فکر بکری بکنیم و برایش برنامه‌ریزی کنیم. تجربه‌هایمان هر چه که باشد، اکنون بهترین فرصت است تا برای خواندن خود و کودکانمان در سال نو پیمان ببندیم.
شنبه, ۱۴ فروردین
اولین خاستگاه ارتباطی کودک همان دامان خانواده است و بیشترین شکل گیری شخصیت او در آن اتفاق می افتد. کلیات زندگی کودک مانند آنکه چگونه شکل می گیرد، دنیا چگونه می چرخد و چقدر باید در مورد آن تامل کرد همه چیزهایی است که از رابطه مادر و فرزند شکل می گیرد.یعنی اگر مادر دنیا را با آرامش ببیند، فرزندش هم آن گونه می بیند، اگر با اضطراب و نگرانی باشد یا عمیق به زندگی نگاه کند، جست وجوگر یا سرسری باشد فرزندش هم همان گونه دنیا را نگاه می کند. این گونه شخصیت کودک در پایه ای ترین ارتباط اولیه اش بذرافشانی می شود.
یکشنبه, ۱۸ بهمن
بشر ابتدا که در عصر شکار زندگی می‌کرد، سطح نیازهایش در حد نیازهای فیزیولوژیک و پایه‌ای بود. چنین انسانی امنیت و آینده چندان برایش اهمیت نداشت و حتی مفهوم آینده نیز در او شکل نگرفته بود. چنین بشری تنها به نیازهای لحظه‌ای خود می‌اندیشید، ولی انسان پس‌ازآن وارد عصر کشاورزی شد. در عصر کشاورزی نگاه به آینده مفهوم پیدا می‌کرد زیرا باید می‌دانست چه وقت وجین کند یا کی محصول را درو کند. در این مرحله، بود که امنیت برای او معنی تازه‌ای پیدا کرد. صنعتی شدن که با اختراع ماشین بخار آغاز شد، بسیاری از تعاملات جامعه بشری را تغییر داد.
دوشنبه, ۱۲ بهمن
مقوله کتاب و کتابخوانی مبحثی است که سال های متمادی مورد بحث کارشناسان بسیاری قرار داشته و دارد اما مسئله اصلی این است که چرا جامعه کنونی ما از کتاب اینقدر فاصله دارد؟ و چرا ما با تمام مشکلات و گرفتاری های روزمره حاضریم ساعاتی از شب را جلوی تلویزیون یا رایانه بنشینیم اما کتاب نخوانیم؟ چرا با کتاب مانوس نیستیم و در نهایت فکر می کنیم لذتی که از یک فیلم می بریم ممکن است از خواندن کتاب نبریم؟ و بالطبع فرزندان ما هم همین علایق را دارند اما موضوع حائزاهمیت این است که چه کنیم تا کودکان ما به این معضل دچار نشوند و نسل آینده به سمت کتابخوانی سوق یابد. کارشناسان تعلیم و تربیت کودک در یک نشست این موضوع را به چالش کشیدند.
شنبه, ۱۰ بهمن
انتخاب درست کتاب با توجه به زمان، سن این‌که کودک در چه مرحله از یادگیری قرار دارد، مهم است. خورخه لوییس برخس، نویسنده نامدار آرژانتینی گفته است: "از میان همه اختراعات بشر، کتاب تحسین برانگیز ترین آن‌هاست، و بقیه، پیوست‌های ساختار آن هستند. تنها کتاب گستره ای از تخیل و ذهن است. کتاب همچون پنجره ای است موازی، راهی برای فرار بزرگ‌ترها و نیزراهی برای پرواز خیال کودکان که سبب می‌شود به ساختن داستان‌های بی همتا بپردازند. مطالعه به شناخت، و شناخت بیش‌تر، به بهبود رشد عاطفی و روانی کودک می‌انجامد.
سه شنبه, ۱۹ خرداد
اولین شرط علاقه کودکان به مطالعه این است که خانواده و بخصوص والدین برای کتاب و کتابخوانی ارزش قائل شوند شب که می‌شود، مادر کتاب مورد علاقه‌اش را از داخل کتابخانه برمی دارد و مشغول خواندن می‌شود. پسر بزرگ تر هم کتاب‌های درسی‌اش را جمع می‌کند و با یکی از کتاب‌های داستانی به رختخواب می‌رود؛ این برنامه هر شب آن‌هاست. همیشه باید قبل از خواب، چند صفحه ای کتاب خوانده شود؛ البته در اجرای این برنامه هیچ اجباری هم در کار نیست و همه با علاقه آن را انجام می‌دهند.
سه شنبه, ۲۹ اردیبهشت
ده‌ها هزار کودک دوباره به مدرسه بازگشته‌اند و آمار نشان می‌دهد تعداد بسیار کمی از این کودکان عادت دارند در روز، کتابی غیر از کتاب‌های مدرسه‌شان بخوانند. البته این هشداری مبنی بر غلط بودن سیستم آموزشی مدارس است که نمی‌تواند کودکان را به مطالعه آزاد تشویق کند. اگر کودک به کتابخوانی عادت کند، مسلماً بهتر می‌تواند از پس برنامه‌های درسی مدرسه‌اش برآید و به طور کلی نسبت به مشکلاتش در مدرسه هوشمندانه‌تر رفتار می‌کند.
یکشنبه, ۶ اردیبهشت