۲۵ مهرماه (هفدهم اکتبر)، با نام «روز جهانی ریشهکَنی فقر» در جهان شناخته شدهاست. در جهان کنونی که روند پیشرفت اقتصاد، فناوری و منابع مالی باشتاب دگرگون میشود، میلیونها انسان در فقر شدید زیستی بهسر میبرند. فقر تنها برآیند مشکلات مالی و اقتصادی نیست، بلکه عوامل و راههای دیگری مانند ضعف در تواناییهای پایه برای زیستن، همراه با درآمد نامطلوب، به زیستن در فقر خواهد انجامید.
انسانهایی که روزگار خود را در فقر میگذرانند، بهعلت درگیر شدن با انواع محرومیتها، از شناخت درست نیازها و حقوق خود بازمیمانند و روند رخنهٔ همیشگی فقر در زندگیشان را نمیتوانند متوقف کنند. برخی از این عوامل و محرومیتها عبارتند از:
- شرایط خطرناک و نابهسامان محیط کاری،
- گزینش مسکن ناامن،
- کمبود موادغذایی،
- نداشتن عدالت و تساوی بهمعنای حقیقی آن،
- ضعف در توان و بینش سیاسی،
- دسترسی اندک به خدمات بهداشتیدرمانی.
شعار سال ۲۰۱۹ روز جهانی ریشهکنی فقر، «به کمک هم برای توانمندسازی کودکان، خانوادههای آنان و جوامع، با هدف ریشهکنی فقر» انتخاب شده است. با توجه به فرارسیدن سی سالگی تصویب «پیماننامهٔ حقوق کودک» در سال ۱۹۸۹ (۱۳۶۸ ش.)، یادآوری برخی از این حقوق مانند حقوق اجتماعی، سیاسی، مدنی، اقتصادی و فرهنگی هر کودک، جدا از نژاد، مذهب یا تواناییهای او، اهمیّت رسیدگی به موضوع فقر در کودکان را برجسته میسازد.
پیماننامهٔ حقوق کودک، به نوعی، به بازنمایی حقوق همهٔ کودکان برای داشتن وضعیّت استاندارد و مطلوب جسمی، روحی، معنوی، اخلاقی و رشد اجتماعی میپردازد. فقر مانع رشد و بالندگی حقیقی کودکان میشود و در آینده و بزرگسالی، سبب پایین بودن درآمد و وضعیت بهداشت و سلامت آنها خواهد شد.
هنگامی که فقر، نقضکننده حقوق کودکان شناخته میشود، مسئولین و کارگزاران، وظیفهای قانونی برای ارتقا، پشتیبانی و برآوردن حقوق کودکان دارند. همچنین، ضرورت توجه ویژه به تبعیضهایی که دختران در کودکی تجربه میکنند، شناسایی تبعیضها و برجستهسازی آنها بسیار اهمیّت دارد. با یادآوری چندبارهٔ حقوق کودکان و بازنگری شعارها و رویدادهای گوناگونی که به دغدغهٔ رهایی کودکان از فقر میپردازند، هنگام آن فرارسیده که به تعهدات لازم برای تضمین سلامت کودکیِ کودکان و آیندهٔ سالم آنها در بزرگسالی، عمل شود تا کمکم از آمار کودکان و خانوادههای درگیر فقر کاسته شود.