بخش اول
یکی از ابتداییترین دلایل برای کتابخانههای اسباببازی یعنی "جمع آوری و سهیم شدن در اسباببازیها در همسایگی شما" هنوز معتبر و پرمعنا است.
به جای خریدن هر اسباب بازی قابل دسترس برای کودک خودتان، اسباب بازیها میتوانند در مکانی مرکزی جمع آوری گردند و توسط گروهی از همسالان مورد استفاده قرار گیرند. اگر شخص داوطلبی یا والدینی علاقه مند باشند و وقت برای تدارک آن داشته باشند، هر هفته، هر کودک میتواند "یک اسباب بازی بیاورد" و "یک اسباب بازی ببرد" بطوریکه همیشه ذخیره خوبی از اسباب بازیهای جدید و اسباب بازیهای مورد علاقه قدیمی برای کودکان برای بهره مندی وجود داشته باشد. این احتمالاً" سادهترین شکل کتابخانه اسباب بازی است. هرچند، اگر مدرسه، بیمارستان، مرکز رفاهی یا دولت محلی شما پول بسیاری برای کتابخانه اسباب بازی گذاشته باشد، شما مطمئناً" نیاز به پاسخهایی آگاهانه برای مأمورین رسمی و جامعه خواهید داشت تا هزینه را توجیه نمایید. این مقاله برای دادن برخی از پاسخها طراحی شده است.
"اسباب بازی" باید تصویر یک کودک در حال بازی را مجسم کند. اسباب بازیها برای آن هستند که با آنها بازی شود. من میخواهم کودکانی که در سه موقعیت در حال بازی هستند را بررسی نمایم:
۱. بازی کردن به صورت انفرادی
۲. بازی کردن در گروههای کوچک
۳. بازی کردن در گروههای بزرگ
-
بازی کردن به صورت انفرادی
کودک از زمانی که به دنیا میآید بازی میکند. هنگامی که با لبانش به دنبال سینه مادر خود میگردد و شروع به مکیدن میکند، نیاز فیزیکی گرسنگی را ارضا میکند، اما هنگامی که سینه را با دستش میگیرد و مادر را مجبور به جیغ کشیدن میکند، او در حال بازی کردن، کاوش کردن و یادگیری است. پس از گرفتن سینه برای نخستین بار، که احتمالاً" تصادفی است، او دوباره برای سرگرمی سینه را میگیرد. او پاسخ مادرش را دوست دارد (او نمیداند که این کار آزاردهنده است). این نخستین گفت وگو و تجربه اجتماعی است و بزودی فریادهای شادی را در کودک بر میانگیزاند. این یک سرگرمی است، یک بازی است. همانطور که کودک رشد میکند، اغلب به صورت انفرادی بازی خواهد کرد و آن چیزی را انجام میدهد که او را شاد میکند – آنچه که سرگرمی است. کودک کارهایی را انجام میدهد که به او آموزش داده نشده است. او موی شما را میکشد- احساس خوبی است، پاسخی میگیرد، شما را مجبور به فریاد کشیدن میکند، این یک سرگرمی است. او با دستش بازی خواهد کرد و بزودی پاهایش را خواهد یافت. او در هنگام بازی با خودش در حال کاوش و یادگیری در مورد بدنش است. هنگامی که کودک رشد میکند و شروع به حرکت مینماید، جهاناش به طور قابل ملاحظهای گسترش مییابد و هر چیزی را که امکان دارد لمس میکند. زمانی که در حال لمس کردن است، او دارد بازی میکند؛ او"بچه بدی" نیست! بنابراین مهم است که کتابخانههای اسباب بازی (و خانهها) مکانهای بسیار امنی حتی برای کودک بسیار کوچک باشند. کتابخانه اسباب بازی، بیش از خانه، مکانی است که در آن کودک "مشغول " است! شاید تنها مکان. قوانین و معلمی وجود ندارد، هرچند خوب است که همیشه به ویژه والدین کودکان بسیار کوچک حضورداشته باشند. پدر و مادر (یا پرستار) باید در پیوستن به آنچه که کودک انجام میدهد بدون داشتن نقش "تعلیمی" و "دستور دهی" مهارت یابند.
مرحله " بازی کردن به صورت انفرادی" مهم است. زیرا به کودک امکان میدهد تا از قوه ابتکار خود استفاده نماید و کاوش نماید و در خودش اعتماد به نفس را بدست آورد. هنگامی که نوزاد از یک حالت بدون تحرک ونیازمند به کمک به دیگران به کودک پر تحرک و با خواسته شخصی تبدیل میگردد، مرحلهٔ بسیار مهمی است را میگذراند. این پیشرفت مهم میتواند در امنیت حضور پدر و مادر در کتابخانه اسباب بازی بدست آید، جایی که کودک میتواند توجه کامل والدین را جلب نماید یا برگزیند که مدتی کوتاه به والدینش توجهی ننماید تا برود و کاوش نماید. این مرحله در پرورش کودک، دوره تثبیت شدن است که اساس سفر او در زندگی، روابط و یادگیری را شکل میدهد.
-
بازی کردن در گروههای کوچک
کودکان زیر سن ۳ سالگی واقعاً با یکدیگر بازی نمیکنند. هرچند، آنها از بودن در یک اتاق لذت میبرند، لذت و تنش را از ملاقات با یکدیگر ابراز مینمایند و اساس روابط و گفت وگو را از طریق جنگیدن بر سر اسباب بازیها شروع میکنند. اسباب بازی که کودک دیگر دارد همیشه به نظر جذابتر و سرگرم کننده تر به نظر میآید. در این مرحله کتابخانه اسباب بازی میتواند مکانی فوق العاده برای به کارگیری زبان باشد. این کار میتواند کاملاً" طبیعی اتفاق افتد. اما زمانی خیلی مؤثر است که کتابدار کتابخانه اسباب بازی، فرصتهای جدیدی را در هر بازدید از چیزهای جدید برای صحبت کردن در مورد آنها فراهم آورد. این میتواند به طور بسیار ساده از طریق تغییر اسباب بازیها و نمایش دادن تصاویر جدید به صورت منظم انجام پذیرد. اگر شما میخواهید وقتی داشته باشید که آزموده تر گردید، میتوانید موضوعی را هر هفته/ماه انتخاب نمایید و اسباب بازیها، تصاویر و فعالیتهای مربوط به آن موضوع را برای نمایش داشته باشید. والدین را تشویق نمایید تا با کودکان خود و با یکدیگر در مورد موضوع صحبت نمایند و این کار فرصتی کافی برای گسترش واژگان در هنگام بازی کردن کودک فراهم خواهد آورد. برای شروع کار، این فقط یادگیری واژگان جدید خواهد بود. اما هنگامی که کودک بزرگتر میشود و با موقعیت کتابخانه اسباب بازی و دیگر کودکان آشنا میشود، "گفت وگو" تجلی خواهد یافت.
بازی ساده برای تشویق بازی کردن با یکدیگر، یک توپ نرم است (اگر زنگی در داخل آن باشد، سرگرم کننده است) که به آسانی از مادر به کودک و از کودک به کودک پاس داده میشود. به این دلیل که توپ از یک نفر به نفر دیگر پاس داده میشود، شانس اندکی برای جنگیدن سر آن وجود دارد (اگر نزاعی به وجود آمد، معمولاً" میتوان توپ دیگری را به سرعت وارد نمود).
تا سن ۳ سالگی مرحله یادگیری در ارتباط با اجتماعی شدن و استقلال است. فراهم آوری یک آشپزخانه اسباب بازی در کتابخانه اسباب بازی شما و آشپزی کردن و دست به دست گرداندن غذا بازی بسیار اجتماعی است و برخلاف برخی انتظارات کاملاً" هم زنانه و هم مردانه است! پسران و دختران کوچک از خانه- بازی لذت میبرند و عمل دست به دست گرداندن غذا، تمرین بسیار خوبی برای هماهنگ نمودن دستها و پاها است. خانه- بازی همچنین تجربه بسیار خوبی برای مشارکت است- انواع مختلفی از اسباب بازیها برای بازی کردن وجود خواهد داشت. اگر نزاعی بر سر آنکه چه کسی غذا را سرو نماید بوجود آید، میتوان فوراً" تدارک دیده شود که یک نفر سرو نماید و دیگری جمع آوری کند و دیگری تمیز کند و ... . هر چند همیشه پیش بند و کلاه به اندازه کافی برای هر کودک وجود دارد.
هنگامی که کودک به ۳۶ ماهگی میرسد، دارای واژگان فوق العاده گستردهای است و نیز در کنترل بسیار زیاد دست و پاهایش است. گرفتن توپ بزرگ مشکل نخواهد بود و او میتواند با اعتماد به نفس بدود. او یاد میگیرد که در اسباب بازیهای مورد علاقهاش سهیم شود و نوبت بگیرد (اگرچه گاه به گاه وقوع نزاع ادامه دارد) او میتواند تعلیمات کاملاً" پیچیده را اجرا نماید، بازیهای ساده را به راحتی انجام دهد و میتواند با جملات درستی با دوستانش و بزرگترها گفت وگو کند.
-
بازی کردن در گروههای بزرگ
کودک ۳ ساله یاد گرفته است که سهیم گردد (و نزاع کند)، یاد گرفته است که صحبت کند، میتواند توپ را بیندازد و شوت کند، از پریدن در استخر پر از توپ لذت میبرد و میتواند بپرد و با موسیقی برقصد، او کاملاً" برای رویارویی با گروههای بزرگ آماده است. این کودک دارای مهارتهای اجتماعی و فیزیکی است که او را برای بازی کردن آماده میسازد که این نیازمند قوانین و مهارتهای رسمی است؛ این همچنین نیاز به معلم را نشان میدهد، اگرچه کودک 3 ساله هنوز آماده رفتن به مدرسه نیست. برای این مرحله کتابخانه اسباب بازی نیازمند داشتن ذخیرهای از بازیها است که مستلزم آنست که هر بازیکن نوبت بگیرد (سهیم شدن پیشرفته!)، قوانین ساده را دنبال کند و با موقعیتی دست و پنجه نرم کند که به برنده شدن یا بازنده شدن منجر میگردد. برای پرورش بیشتر بدن، کتابخانه اسباب بازی نیاز خواهد داشت که زمینهای بازی و تسهیلات ورزشی محلی را بازدید کند. به طوری که فعالیتها میتواند شامل ورزشها و آموزش باشد که اعضای بدن را در آماده سازی برای ورزشهای رقابتی سخت، تقویت کند. همچنین علاوه بر امانت دادن اسباب بازیها، کتابخانهها تلاش میکنند، فضایی را در کتابخانه اسباب بازی برای اسباب بازیهای بزرگتری فراهم کند که فعالیت فیزیکی بیشتری را تشویق میکند. این فضاها باید دارای استخر پر از توپ، تشکها، تعدادی اسباب بازیهای برای مشت زنی و تعدادی تونل باشد. حتی سه چرخهها و ماشینهایی برای سوار شدن به صورت سرپوشیده بسیار خوب است. کودکانی که از نظر فیزیکی ضعیف هستند و از نظر بدنی هماهنگی نیافتهاند، اغلب در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار میگیرند و به این دلیل از نظر روحی رنج میبرند. اگر کودک دارای تمرین منظم و کافی فیزیکی درست در زمانی که آماده آن است باشد، از این موقعیت پر تنش بیشتر میتوان جلوگیری کرد، همچنین این مرحله برخی علائم فعالیتهایی که کودک واقعاً" لذت میبرد را نشان میدهد (سرگرم کننده هستند و آرامش بخش) که در نتیجه بازی کردن است. در حالیکه برخی از فعالیتها دوست داشتنی نیست و با سختی انجام میگیرد و زمانی که کودک به اندازه کافی بزرگ است مطمئناً" به عنوان بازی توصیف نخواهد شد!
اساسنامه کتابخانه اسباب بازی بین المللی، عملکرد کتابخانههای اسباب بازی را به صورت زیر بیان میکند:
- کتابخانه اسباب بازی خدمتی است که برای اعضا فرصتی را برای بازی مشترک و یا امانت کرفتن اسباب بازیها فراهم میآورد. کتابخانه اسباب بازی میتواند توسط افراد، سازمانهای خیریه، دولتهای محلی، منطقهای یا ملی اداره گردد. اعضای کتابخانههای اسباب بازی میتوانند کودکان، والدین، پدربزرگ و مادر بزرگها، پرستاران کودک، معلمان و یا هر شخص دیگر یا اشخاص علاقه مند به اسباب بازیها و بازی کردن باشند.
- کتابخانههای اسباب بازی تا جایی که امکان دارد علاوه بر امانت دادن اسباب بازیها به عنوان منابع جامعه، ارائه اطلاعات، هدایت و پشتیبانی برای اعضا هستند.
- کتابخانههای اسباب بازی بدون توجه به نژاد، جنسیت، معلولیت، مذهب، زبان، ملیت به افراد خدمت میکنند.
کتابخانههای اسباب بازی در کشور کره نیز چنین خطوط مشی گستردهای را دنبال میکنند.
از این یادداشتهای کوتاه در مورد بازی و کتابدار کتابخانه اسباب بازی با اطمینان خواهیم دانست که " کتابخانه اسباب بازی چیزی بیش از اتاقی پر از اسباب بازی است" (نقل قول از نیلس کونها، رئیس انجمن کتابخانه اسباب بازی برزیل). حتی سادهترین کتابخانه اسباب بازی نیاز دارد تا مکان ملاقات اجتماعی برای کودکان و والدین باشد و در جهان ساختار یافته و رقابتیتر، کتابخانه اسباب بازی نقش بسیار مهمی برای بازی در رشد اجتماعی و احساسی کودکان دارد.
بخش دوم
یک روز در هنگامی که داشتم تلویزیون تماشا میکردم، صدای مردی را شنیدم که از یکی از بازارهای سئول میگفت: " ما کالا نمیفروشیم، شادی را به شما میفروشیم". من فکر کردم، "چه راه شگفت انگیزی برای رسیدن به کار روزانه است". این مرد در بازار مایحتاج زندگی خود را از طریق فروش سبزیجات بدست میآورد. اما اولویت اول او مراقبت از دیگران بود. بیش از آنکه تلاش کند که کالاهایش را بفروشد، برای مشتریان خود آواز میخواند و میرقصید و آنها را سرگرم مینمود. او از همه میخواست که هنگامی که غرفه او را ترک مینمایند، شادتر از زمانی باشند که میخواستند به سمت او بیایند. این یک دلیل است، نه تنها برای بازار، بلکه برای کتابخانه اسباب بازی. والدین و کودکانی که از کتابخانه اسباب بازی ما میگذرند مطمئناً" باید شادی را از طریق کسب تجربه اخذ کنند.
نقل قول نیلس کونها را دوباره تکرار میکنم که " یک کتابخانه اسباب بازی چیزی بیش از یک اتاق پر از اسباب بازی است!" اگر شما میخواهید که از اتاقی پر از اسباب بازی دیدار نمایید به MART-YOYY بروید. یک کتابخانه اسباب بازی، ارتباط میان آنهایی که بازی میکنند و به ویژه ارتباط میان خانواده را گسترش میدهد. کتابخانه اسباب بازی علاقه مند به پیشرفت کامل هر شخصی است که از آن دیدار میکند. این مکان باید یک واحد مراقبت کننده از جامعه باشد.
کتابخانه اسباب بازی مکان و فرصتی را برای کودکان برای بازی کردن به همان صورتی که میخواهند فراهم میکند. بازی حقیقتاً" ضروری است، در حال اتفاق می افتد. کودکان "طرحی کلی" برای آن ندارند، آنها فقط میخواهند آن را دنبال نمایند. اگر ما وقت بگذاریم و صبور باشیم (!) برای آنکه مواظب کودک یا گروه کوچکی از کودکان در حال بازی کردن باشیم، خواهیم دید که آنها بازی را به طریقی آغاز میکنند، چیزهایی را که با آنها بازی میکنند- زمانی که احساس نیاز است- تغییر میدهند، هنگامی که بازی به پیچیدگی یا سادگی توسعه مییابد جریان آن را تغییر میدهند. اگر آنها دارای طرحی باشند، کاملاً" از یاد رفتنی، تمرکزی، شراکتی، شادی بخش است- هدف، مسیر، نتیجه بازی است.
برای آنکه در این نوع از "فعالیت کودک" سهیم باشید که ما آن را بازی مینامیم، کتابدار کتابخانه اسباب بازی باید شخص دلسوزی باشد. نیازهای دیگران را مشاهده کند و در حقیقت درک نماید و شاید بالاتر از همه اینها شنونده خوبی باشد.
تمرین ۱. برای آنکه به شنیدن ما کمک شود اجازه دهید یک "بازی شنیداری" را بازی کنیم. این بازی در گروههای ۳ نفره انجام میشود و بازیکنان به نامهای "الف، ب، ج" وجود دارند. "الف" چیزی را به "ب" میگوید. "ب" آنچه را که "الف" گفته است تکرار میکند و سپس آن را با نظر خودش پاسخ میدهد. "الف" سپس آنچه را که "ب" گفته است پیش از پاسخ به "ب" دقیقاً" تکرار مینماید (!) این میتواند ۵ دقیقه در زمانی که "ج" داور است ادامه یابد. کار "ج" آنست که مطمئن شود "الف و ب" واژگان دیگری را پیش از بیان نظرات خود دقیقاً" تکرار میکنند. در پایان ۵ دقیقه، بازی با صحبت "ب و ج" و داوری "الف" ادامه مییابد و ۵ دقیقه پایانی برای "ج و الف" باشد برای آنکه در زمان داوری "ب" باهم صحبت نمایند.
هدف این تمرین آنست که اطمینان حاصل گردد که تمام شرکت کنندگان تمرین کردهاند و قادر به شنیدن دقیق آنچه که دیگری گفته هستند. شنیدن به طور حتم مهمتر از صحبت کردن است. یک مراقب خوب، شنونده خوبی است.
تمرین ۲. اکنون که ما یاد گرفتیم که بشنویم آماده برخی مباحثات هستیم.
این بار ما میتوانیم گروههای دو نفره داشته باشیم و هر دو نفر در مورد موضوع متفاوتی بحث کنیم. موضوعاتی که من انتخاب کردهام، عناوین ۱۰ کنفرانس بین المللی کتابخانه اسباب بازی (شامل کنفرانس سال ۲۰۰۵ در آفریقای جنوبی) است که در طی ۳۰ سال گذشته برگزار شده است.
۱. کتابخانه اسباب بازی کار گروهی است (انگلستان) ۱۹۷۸
۲. کتابخانه اسباب بازی در جامعه (سوئد) ۱۹۸۱
۳. بازی یک زبان است (بلژیک) ۱۹۸۴
۴. سهیم شدن از طریق بازی (کانادا) ۱۹۸۷
۵. بازی برای همه است (ایتالیا) ۱۹۹۰
۶. اجلاس جهانی بازی (استرالیا) ۱۹۹۳
۷. هر فضایی، فضای بازی است (سوئیس) ۱۹۹۶
۸. بازی در جامعه (ژاپن) ۱۹۹۹
۹. بازی کردن گسترش مییابد (ایتالیا) ۲۰۰۲
۱۰. کتابخانههای اسباب بازی: ساختن جهانی بهتر از طریق بازی (آفریقای جنوبی) ۲۰۰۵
به هر کدام از شماها موضوعی داده شده است، خواهشمند است که به مفاهیم و معانی موضوع خود در ارتباط با کارتان در کتابخانههای اسباب بازی توجه کنید. این باید به عمیق شدن و تقویت درک شما از عملکرد، دلیل و توجیه کتابخانه اسباب بازیتان کمک کند.
در آخر دوست دارم که به طور مختصر نظرات ارائه شده توسط سه سخنران از اولین کنفرانس آسیایی کتابخانه اسباب بازی در سال گذشته (2004) در کره را بیان کنم.
- دکتر نوریکو مینجیما، پزشک اطفال از ژاپن در هنگام توصیف عملکرد کتابخانههای اسباب بازی در ژاپن گفت که کتابخانه اسباب بازی میتواند "پشتیبانی را برای والدین جوان و بی تجربه" فراهم کند. شاید نخستین تصور ما ازیک کتابخانه اسباب بازی، اسباب بازیها و کودکان در حال بازی باشد. این نظر اهمیت نقشی را که والدین باید در پرورش کودک ایفا نمایند به ویژه، نقش والدین در بازی زندگی هر کودک را دوباره تأکید میکند.
- جان فاستر از استرالیا توصیف خوبی از کتابخانه اسباب بازی ارائه میدهد، "مکانی برای والدین جهت پرورش". بله، کتابخانههای اسباب بازی نقش مهمی در کمک به والدین برای برقراری ارتباط با نیازهای کودک، کمک به کودکان برای بازی، کاوش و پیشرفت دارند در حالیکه خودشان را در نقش والدینی بالغ و پرورش یافته توسعه میدهند.
- در آخر، آقای کوتو یاماشیما، سازنده اسباب بازی از ژاپن میگوید، " ما نمیتوانیم در مورد انسان صحبت نماییم بدون آنکه در مورد بازی حرف بزنیم". این جمله نه از زبان یک روانشناس، نه از زبان یک استاد آموزش، بلکه از زبان یک مرد بازرگان است. اسباب بازیهای ساخته شده با در نظر داشتن "انسانیت" بازی کنندگان باید به طور حتم بازی سالم را در کودک نو رسته گسترش دهند.
این کارگاه امید دارد که به شما توانایی در تفکر در هنگام توجه به دلایل و اهداف کتابخانههای اسباب بازی را داده باشد.
بخش سوم
روز جهانی بازی: روز جهانی بازی فعالیت انجمن بین المللی کتابخانه اسباب بازی است و سالانه در ۲۸ ماه می جشن گرفته میشود. هر کشور، شاید هر کتابخانه اسباب بازی، دارای شیوه انجام خودش برای این روز باشد. اطلاعات در مورد انجمن بین المللی کتابخانه اسباب بازی و روز جهانی بازی شامل دانلود آهنگ روز جهانی بازی است که میتوان در اینترنت به نشانی http://www.itla-toylibraries.org پیدا کرد.
ایدههایروز جهانی بازی
- آهنگ روز جهانی بازی را بیاموزید
- درتمام روز به بازی بیندیشید
- پدربزرگ و مادربزرگها، والدین، دوستان و همسایگان را به پیش دبستان خود دعوت کنید و بگذارید همه افراد با یکدیگر با هر چیزی که میخواهند بازی کنند
-
بازی خوبی داشته باشید!
- از روی هم گذاشتن خرت و پرتها اسباب بازی بسازید
- از این روز برای تمیز کردن و نقاشی کردن دوباره کتابخانه اسباب بازی / اتاق بازی استفاده کنید
- آهنگ روز جهانی بازی را تمام روز بخوانید
- از این آهنگ به عنوان موسیقی پیش زمینه استفاده نمایید
- روز خوبی داشته باشید
- به خاطر داشته باشید! نیازی به خرج کردن پول نیست.