بازی وسیله ای برای رشد همه جانبه کودک است و نقش به سزایی در رشد اجتماعی، عاطفی، فيزيكی، زبانی، کلامی و شناختی كودكان داراست. هنگامی که ابعاد رشد کودک و نقش بازی را در این فرایند بشناسیم، با این چالش رو به رو می شویم که چه کنیم تا کودکمان بتواند به بهترین نحو در زندگیش بازی کند؟
روان شناسان کودک وآموزگاران مطالعاتی در این زمینه انجام داده اند و پیشنهادهایی به پدر و مادرها ارائه کرده‌اند تا آن‌ها بتوانند از راه بازی به رشد کودکان خود کمک کنند. با توجه به اهمیت و ویژگی‌های مهم بازی در زندگی کودکان، کتابک به سراغ اتاق اسباب بازی خانه کتابدار کودک و نوجوان رفت تا تجربه راه اندازی اتاق اسباب بازی و نحوه فعالیت و پیشینه آن را با خوانندگان خود سهیم شود.
خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن از سال ٨٧، اسباب بازی خانه (اتاق اسباب بازی) را با سرپرستی مینا حبیب نژاد در کتابخانه کودک و نوجوان خود راه اندازی کرده است. کودکان یک روز در هفته می توانند همراه با پدر یا مادر خود به خانه کتابدار آمده و به مدت یک ساعت از اسباب بازی های موجود به صورت گروهی استفاده کنند. این اسباب بازی‌ها بر اساس گونه بازی در اتاق اسباب بازی طبقه بندی شده اند و گروه سنی کودکان در طبقه بندی آن ها نقشی ندارد. این امر باعث می شود که کودکان بدون در نظر گرفتن سن، بنا به میل خودشان هر اسباب بازی را که بخواهند انتخاب کنند. عضویت در اسباب بازی خانه شرایط خاصی ندارد و هر کودکی با هر ویژگی و گروه سنی می تواند عضو شود. شاید در دوران حاضر که بیشتر نیازهای کودکان در خانواده ها برطرف می‌شود و اسباب بازی از جمله وسایلی است که به میزان قابل توجهی در اختیار کودکان قرار می‌گیرد، این سوال پیش بیاید که عضویت کودکان در اینگ‌ونه فعالیت‌ها به کدام جنبه از رشد آن‌ها کمک خواهد کرد؟
در جامعه کنونی ما کودکان به شدت تنها شده اند و بیشتر خانواده ها به داشتن یک فرزند بسنده می کنند و این امر سبب شده که کودکان امروزی به نسبت کودکان دوره‌های پیشین بیشتر به سوی بازیهای تکی روی آورند و لذت بازیهای گروهی را کمتر تجربه کنند. همچنین برخی خانواده‌ها از اهمیت یک اسباب بازی که در اختیار کودک‌شان قرار می‌گیرد بی خبر هستند و نمی دانند که چگونه می‌شود با یک اسباب بازی به شکل‌های مختلف ذهن و جسم یک کودک را به کار واداشت. حضور کودک به همراه پدر یا مادر خود در چنین گروه‌هایی، افزون بر تقویت زندگی اجتماعی در کودکان، سبب می‌شود که سهیم شدن یک وسیله با دیگران را نیز آموزش ببینند و پدر و مادرها هم به بازی کودکان خود با همسالانشان و انتخاب اسباب بازیهای مناسب اهمیت بیشتری بدهند.
اسباب بازی خانه پیشینه‌ای بس طولانی دارد و تجربیات زیادی را پشت سر گذاشته تا به شکل امروز خود در آمده است.
تاریخچه اسباب بازی خانه برمی گردد به سال ۱۳۷۲ که برای نخستین بار توسط مریم احمدی در یکی از اتاق‌های مهد کودکی در جنوب شرق تهران برپا شد. در آن زمان کودکان از انجام بازیهای گروهی بی بهره نبودند، اما آن‌چه همانند امروز در اختیار آن‌ها قرار نمی‌گرفت اسباب بازیهای فکری بود. مریم احمدی که از سال‌های ۱۳۵۳ به عضویت شورای کتاب کودک درآمده بود و به پیوند بازی، رشد و ادبیات کودک باور داشت، به این نتیجه رسید که باید به ترویج بازیهای فکری در جامعه بیشتر توجه شود. او در طول کارش در مهد کودک‌های گوناگون به این نکته پی برده بود که اهمیت بازی و اسباب بازی‌ها در رشد کودک، برای خانواده ها چندان روشن نیست. حتا زمانی که در مهد کودک‌ها سخن از بازی به میان می‌آمد، گروهی از بازیهای خودجوشی که کودکان به شکل فردی و یا گروهی انجام می دادند مورد بررسی قرار می‌گرفت. در این میان جای بازیهای فکری خالی بود و به این گونه از بازی ها که با هوش و ذهن کودکان سر وکار داشت به دلیل دسترسی نداشتن و هزینه بالای آن‌ها اهمیت چندانی داده نمی‌شد.
مریم احمدی از سال ۱۳۵۷، بدون در نظر داشتن هدف خاصی شروع به گرد آوری اسباب بازیهای فکری کرده و مجموعه ای برای خود ترتیب داده بود. او پس از پی بردن به این کمبود تصمیم گرفت که خانواده‌ها را با لذت بازیهای کودکانه آشنا کند. بنابراین، شروع به برگزاری سخنرانی، گفت وگو و نگارش مقاله برای آشنایی خانواده‌ها با موضوع بازی و اسباب بازی کرد. سپس اسباب بازی‌هایی را که خود داشت و مرتب هم افزایش پیدا می‌کرد به مهد کودکی در جنوب شرق تهران برد و آن‌جا را به عنوان پایگاهی قرار داد تا خانواده‌ها به طور اختصاصی با اسباب بازی و روش‌های استفاده از آن آشنا شوند. او آرام آرام به این فکر افتاد که اسباب بازی‌ها را به شکل امانت به خانواده‌ها و کودکان آن‌ها بسپارد. مهد کودک یک روز در هفته اتاقی را در اختیار خانم احمدی قرار داد تا در این روز کودکان عضو به همراه خانواده‌های‌شان به آن جا بیایند و اسباب بازی‌ها را امانت بگیرند و توضیحات لازم را درباره شیوه استفاده از اسباب بازی‌ها دریافت کنند. او در حضور خانواده‌های عضو، اسباب بازی‌ها را کنار هم می‌چید و درباره شیوه کار با آن‌ها توضیح می‌داد.
آن‌ها در این نشست‌ها، افزون بر اظهار نظر کتبی، درباره نوع، سودمندی‌ها یا ایرادهای اسباب بازی‌ها نظر می‌دادند، از هم یاد می‌گرفتند و برای کار با اسباب بازیهای تازه به هم کمک می‌کردند. لطف این کار این بود که کودک در بازی با اسباب بازی آن را کشف کند، چیزهای تازه‌ای بیاموزد و از بازی با آن لذت ببرد. پس از گذشت حدود ۶ سال از کار باشگاه، مریم احمدی موسسه مادران امروز را راه اندازی کرد. پس از آغاز به کار موسسه، باشگاه به آن‌جا انتقال یافت. اما در سال اول و دوم تاسیس موسسه، با تعیین هدف اصلی کار آن، یعنی آموزش خانواده‌ها، کم کم کار سنگین شد و با وجود حضور کودکان همراه مادران‌شان که در جلسات آموزشی شرکت می‌کردند، به خاطر جلوگیری از آسیب دیدن وگم شدن اسباب بازی‌ها، آن ها را بسته بندی کردند و در خانه یکی از اعضا گذاشتند. با شکل گیری ارتباط میان خانه کتابدار و موسسه مادران امروز، همان طور که در بالا توضیح داده شد مجموعه این اسباب بازی‌ها به خانه کتابدار کودک و نوجوان منتقل شد تا کودکان و نوجوانان بتوانند به شکل منظم و سازماندهی شده، از آن‌ها بهره مند شوند.
باشگاه اسباب بازی که اکنون نام آن به اسباب بازی خانه تغییر یافته است هر سه شنبه بعد از ظهر میزبان کودکان و نوجوانان در خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن است.
