بی شک بلندخوانی برای کودکتان از روزی که او را از زایشگاه به خانه می‌آورید تا زمانی که خانه را ترک می‌کند، بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید به او ارزانی دارید.
پژوهشگران کودک بر این باورند که بلندخوانی بهترین و آسان‌ترین روش برای تبدیل کودکان به کتاب خوانانی همیشگی است و برای کودکتان نیز به اندازه‌ی شما لذت‌بخش است.
کودکی که روزش سرشار از گوش دادن به نواهای موزون و داستان‌های هیجان انگیز است، با عشق به کتاب و مطالعه بزرگ می‌شود و کودکی که عاشق کتاب است، شوق یادگیری خواندن را دارد.
برای شکوفایی این حس در کودکان‌تان، راهنمایی‌های زیر می‌توانند مفید افتند. از‌بخش هایی که برای شما و کودکتان سودمند است استفاده کنید و نظرات‌تان را آزادانه برای ما بنویسید.
کجا کتاب بخوانیم؟
به جز محل‌های همیشگی برای خواندن کتاب مانند نیمکت، صندلی راحت، تخت خواب کودک، به محل‌های دیگر اشاره می‌کنیم:
- زیر سایه‌ی یک درخت، در پارک.
- همیشه کتابی را در ماشین برای مسافرت‌های طولانی و یا روزهای پر ترافیک نگه دارید.
- در خانه، پتویی را برای کتاب خواندن، روی زمین پهن کنید.
- از قوه‌ی تخیل خود استفاده کنید، کم و بیش تمام اتاق‌های خانه گوشه‌ی جالبی برای خواندن کتاب دارند.
کی کتاب بخوانیم؟
- از زمانی که کودک شما در گهواره است، شروع کنید. کتاب خواندن سبب می‌شود کودک پرسر و صدا‌ی‌تان آرام و کودک آرام‌تان سرگرم شود. برای شما نیز اثرات قابل توجهی دارد و لحظاتی ارزشمند برای شما و کودکتان به وجود می‌آورد.
- حتی پس از این که کودکتان خواندن را یاد گرفت، به خواندن ادامه دهید. کودکتان از شنیدن داستان‌هایی که هنوز خواندن آن‌ها برایش آسان نیست، لذت می‌برد. نوجوانان نیز از شنیدن داستان‌های مورد علاقه‌ی بزرگ‌تر ها لذت می‌برند.
- هر روز زمان مشخصی را به خواندن کتاب برای کودکتان اختصاص دهید. قبل از رفتن به مدرسه، زمان خواب بعد از ظهر، یا قبل از خواب شب بهترین زمان‌ها هستند، ولی شما می‌توانید هر زمانی را که احساس می‌کنید کودکتان آمادگی دارد نیز انتخاب کنید.
- زمانی که خانواده دور هم جمع شده‌اند از فرصت استفاده کنید، برای نمونه، زمان صبحانه یا شام. از کودکتان بخواهید زمانی که شما سرگرم کشیدن شام هستید، او با صدای بلند برای همه کتاب بخواند. و یا شما برای همه روزنامه را هنگام صرف صبحانه بلند بخوانید.
- به واکنش‌های کودکان‌تان دقت کنید. اگر آن‌ها خسته باشند، شاید بهتر باشد خواندن را به زمانی موکول کنید که تمرکز بیشتری دارند و به انجام فعالیت دیگری بپردازید.
چه کتابی بخوانیم؟
- هر چه در اختیار دارید، بخوانید. کتاب، مجله و روزنامه برای خواندن با صدای بلند بسیار مناسب هستند. همچنین علائم جاده‌ای، فهرست غذا، کاتالوگ‌های پستی، تابلو‌های تبلیغاتی، جعبه‌های حبوبات و غذاها و بسیاری از مواردی که در زندگی روزمره به آن‌ها بر می‌خوریم.
- شعرهای کودکانه یا شعرهای قدیمی برای خواندن با صدای بلند بسیار مناسب هستند چرا که دارای آواهای پایه‌ای زبان هستند. کودکان کوچکتر دوست دارند برخی از بیت‌ها را با شما هم خوانی کنند.
- برای کودکان کوچکتر کتاب‌های داستان مصور اتنخاب کنید که ساده، روشن و رنگارنگ هستند.
- وقتی به خم و چم کار وارد شدید، در هنگام خواندن داستان خلاق باشید، نام کودکتان را بر روی قهرمان داستان بگذارید، قصه‌ی خودتان را بسازید.
- کتاب‌های گوناگون انتخاب کنید. از کتاب‌های قدیمی گرفته تا داستان‌های جدید، همه را برای کودکتان بخوانید.
- گاهی کتاب‌هایی را بخوانید که دور از ذهن کودکتان است، ولی اگر به جای علاقه‌مند کردن آن‌ها را خسته می‌کند، خواندنش را به زمان دیگری موکول کنید.
- روزنامه‌ها معمولاً صفحه‌هایی را به داستان‌هایی اختصاص می‌دهند که برای بلند خواندن مناسب هستند، از داستان‌های خبری تا ستون راهنمایی، از نامه به سردبیر تا لطیفه‌ها و شرح تصاویر.
کتاب‌های باکیفیت برای کودک و نوجوان را از سایت کتاب هدهد تهیه کنید
- شعر یکی از بهترین گزینه‌ها برای بلندخوانی است. وزن و آهنگ توجه کودکان را جلب می‌کند.
- انعطاف پذیر باشید. اگر کودک شما از کتابی که می‌خوانید خوشش نمی‌آید، کتاب را کنار بگذارید و کتاب دیگری برایش بخوانید. از او بپرسید تا کتاب مورد علاقه‌اش را پیدا کنید.
چگونه برای کودک کتاب بخوانیم؟
- بهتر است پیش از این که کتابی را با صدای بلند بخوانید، یک بار آن را مرور کنید.
- این که یاد بگیرید چگونه از خواندن کتاب با صدای بلند لذت ببرید، زمان می‌برد. برای کودکتان هم چگونگی لذت بردن از شنیدن داستان، نیازمند گذشت زمان است.
- مطمئن شوید کودکتان جایی نشسته که صفحات کتاب را به خوبی می‌بیند، به ویژه اگر کتاب مصور است. البته بعضی از بچه‌ها دوست ندارند جایی بنشینند و به داستان گوش بدهند و ترجیح می‌دهند به آرامی بازی کنند یا نقاشی بکشند و هم زمان به داستان گوش دهند.
- به کودکتان برای تمرکز بر داستان و دنبال کردن آن فرصت دهید و بعد از خواندن نیز اجازه دهید تا در مورد داستان حرف بزند.
- در حالی که کتاب را می‌خوانید، کودکتان را تشویق کنید که قسمتی از متن را بخواند، تصاویر را شرح دهد یا حدس بزند که چه اتفاقی خواهد افتاد. نقش‌ها را با هیجان به همراه او اجرا کنید.
- انتظار پرسش‌های بسیار را از کودکان به ویژه کوچکترها داشته باشید. برای پاسخ دادن به پرسش‌های آن‌ها تا آنجا که لازم است زمان بگذارید.
- کودکان حس کامل شدن را دوست دارند. داستان را تمام کنید یا آن را در جای مناسبی مثل پایان یک فصل متوقف کنید.
- حتی بعد از این که کودکتان به مدرسه رفت، خواندن با صدای بلند را ادامه دهید. برای لذت بردن و استفاده از مزیت‌های خواندن سنی وجود ندارد.
- نوجوانان از خواندن داستان با صدای بلند برای خواهر یا برادر کوچکتر خود لذت می‌برند. شما نیز می‌توانید اشتیاق به خواندن را در آن‌ها با خواندن‌بخش های کوتاهی از کتاب یا مقاله‌هایی که برایشان جالب است، بالا ببرید.
کتابک خواندن مقاله زیر را به شما پیشنهاد می‌کند:
