گروه بندی: پایه ی سوم، چهارم و پنجم دبستان
موضوع: زیست شناسی گیاهی
هدف: بررسی چگونگی چسبیدن دانه های گیاهان به پوست جانوران و لباس انسان ها.
پرسش های پژوهش
چگونه دانه های گیاهان به وسیله ی جانوران منتشر می شوند؟
آیا مواد خاصی، انتشار دانه ها را آسان تر می کنند؟
آیا دانه ها باید پیش از چسبیدن به سطح بدن جانوران یا لباس انسان ها، از گیاه خود جدا شوند؟
کدام یک از جانوران را می شناسید که دانه های گیاهان را منتشر می-کنند؟
در این آزمایش، دانش‌آموزان فرا می‌گیرند که آیا جنس سطح هایی که دانه‌ها به آن می‌چسبند یا میزان ارتفاع رویش دانه ها از سطح زمین، در سرعت و آسانی انتشارشان از سوی جانوران و انسان ها تاثیر دارد یا نه؟ و در پایان به این پرسش پاسخ می دهند که آیا لازم است دانه ها پیش از چسبیدن به سطح های مختلف، از گیاه خود جدا شوند.
آنچه نیاز دارید:
- تکه ای از پوست جانوران کوچک، مانند پوست خرگوش از یک کلاه قدیمی
- تکه ای پارچه ی ابریشم مصنوعی
- تکه ای پارچه ی کتان زبر
- تکه ای پارچه ی پشمی
- طناب محکم به طول ۵۰۰ سانتی متر
- کیسه های پلاستیک کوچک
- نوار چسب
- قیچی
روش کار:
- از هر یک از پارچه هایی که در اختیار دارید، تکه ای به اندازه ۱۱×۲/۵ سانتی متر ببرید. اندازه ی تکه ها می‌تواند بزرگتر یا کوچکتر باشد، اما نکته ی مهم، یکسان بودن اندازه ی تمامی تکه های بریده شده است. این پارچه ها، ابزار اصلی آزمایش هستند.
- فرضیه ی شما در این پژوهش این است که به کدام یک از پارچه ها دانه ی بیشتری چسبیده می‌شود.
- پارچه های بریده شده را به فاصله ی دست کم ۶۰ سانتی متر از طناب آویزان کنید. جنس اولین پارچه ای که از طناب آویزان شده است و همچنین ترتیب قرارگرفتن پارچه ها را یادداشت کنید.
- مکانی را برای آزمایش انتخاب، و مسیری به طول ۱۰ متر را تعیین کنید.
- طناب را در مسیر تعیین شده بکشید.
- پارچه‌ها را از روی طناب بردارید و در داخل کیسه های پلاستیکی کوچک قرار دهید. جنس هر پارچه را همراه محل قرارگرفتن آن روی طناب، روی هر کیسه با کاغذ بچسبانید.
- در این مرحله، تکه های دیگری از همان پارچه ها را آماده و مانند مرحله ی سوم، آن ها را از طناب آویزان کنید. اما این بار، به طور یکی در میان جای هر یک از پارچه ها را تغییر دهید.
- مراحل ۴ تا ۹ را دوباره انجام دهید. آزمایش را چهار بار تکرار کنید، اما هر بار محل قرار گرفتن پارچه ها را تغییر دهید تا در پایان شانزده کیسه ی پلاستیک داشته باشید.
- با استفاده از یک لنز دستی و انبر کوچک، دانه های چسبیده شده را از پارچه ها جدا کنید. آن ها را بشمارید و دقت کنید که به کدام از یک از پارچه ها، دانه ی بیشتری چسبیده است.
- دانه ها را از نزدیک بررسی کنید و ببینید هر دانه چگونه به پارچه ها چسبیده است.
- با کمک داده هایی که به دست آورده اید تلاش کنید پاسخی برای پرسش ها پیدا کنید.
