مطبوعات چاپی، در علاقهمند کردن ، فرهنگ سازی و نهادینه کردن مطالعه در کودکان از جایگاه ویژه ای برخوردارند. نشریه پلی است بین ذهن کاوشگر کودک و محیط اجتماعی او. نشریه ها به دلیل تداوم ، تنوع مطالب ، بهای مناسب و در دسترس بودن، می توانند بخشی از برنامه ی خواندن کودک و خانواده را پر کنند. به همین خاطر نقش آن ها در زندگی فرهنگی کودک و نوجوان، حتی از کتاب حساس تر و ماندگارتر است.
نشریه ها دارای کارکردهای گوناگونی همچون آموزش، اطلاع رسانی و سرگرمی هستند.
این کارکردها میتوانند چه تاثیری بر کودکان داشته باشند؟
نشریه ، ابزاری مناسب برای پر کردن اوقات فراغت، فرهنگ سازی، پرورش و نهادینه کردن عادت های سودمند در کودکان و نوجوانان است. فرهنگ سازی از راه آموزش های گوناگون انجام می شود، مانند: آموزش فرهنگ صلح، مقررات شهروندی، آپارتمان نشینی، راهنمایی و رانندگی، نکات ایمنی و بهداشتی و ....
هم چنین نشریه به کمک داستان و شعر می تواند سبب ایجاد عادت به مطالعه و لذت بردن از ادبیات شود. آن هم زمانی که کودک حساس ترین دوره ی تاثیر پذیری و بیشترین میزان تحول در ساختار ذهنی را سپری می کند.
مجله ها می توانند کودکان و نوجوانان را به رویدادهای جهان پیرامون شان آگاه و حساس کنند، تا در آینده پذیرای مسئولیت های بزرگ در جامعه باشند.
از آن جا که کشور پهناور ما دارای اقوام مختلف با فرهنگ ها، باورها، پوشاک، مراسم، زبان و گویش های گوناگون است، مجلهها ابزاری مناسب برای پیوند بین اقوام و ارتباط اجتماعی و فرهنگی میان کودکان اقوام گوناگون ایران هستند. این ارتباط از راه اطلاع رسانی در زمینه وضعیت زندگی کودکان در مناطق مختلف کشور ،در قالب خبرها، داستان های واقعی، گزارش ها، عکس ها و.. . برقرار میشود.
بخش سرگرمی نشریه ها می تواند به کودک در زمینه های مختلف مانند افزایش دقت، خلاقیت و مهارت ، از جمله هماهنگی چشم و دست، با انجام نقاشی و رنگ آمیزی و. . . یاری رساند.
مهارت روان خوانی از راه نشانه گذاری درست، از دیگر کاربردهای مجله است. نشریه های مناسب هوش های چندگانه کودکان مانند هوش حرکتی، هوش هیجانی ، هوش موسیقایی و . . . را رشد و پرورش می دهند.
نشریه های ادواری می توانند کودکان را با سرعت بیشتری با شتاب تغییرات و گسترش دانش وفنآوری نو همگام کنند، در حالی که کتاب ها این قابلیت را ندارند.
با توجه به قابلیت های نشریه ها، برای گسترش و فراگیری فرهنگ نشریه خوانی درمیان کودکان ایران ، علاقه مند کردن آن ها به مطالعه و چشاندن لذت مطالعه به آن ها چه باید کرد ؟ چگونه به کودکان بیاموزیم که از هر فرصتی برای مطالعه استفاده کنند؟
گام اول از خانه آغاز می شود. کودکان ازآغاز تولد آماده آموختن هستند و اطلاعات پیرامون خود را به راحتی دریافت می کنند. امروزه در کشورهای پیشرفته مانند امریکا، نشریه "بی بی باگ" برای کودکان 6 ماهه تا 2 ساله منتشر می شود. به دلیل نبود فرهنگ نشریه خوانی در ایران ، در حال حاضر نشریه ای برای کودکان زیر 3 سال وجود ندارد. خانواده ها می توانند برای کودکان این گروه سنی از نشریه های گروه سنی 3 تا 6 سال که در کشور مان به چاپ می رسند، استفاده کنند. ضروری است که والدین به این مسئله حساس باشند تا در سال های نخست کودکی، عادت به مطالعه در کودک شان نهادینه شود.
گام دوم باید در مدرسه برداشته شود. کتابخانههای مدرسه ها می توانند با در دسترس قرار دادن نشریه های مناسب کودک و نوجوان، به بالا بردن سطح فرهنگ نشریه خوانی کمک کنند. کتابداران مدرسه ها در صورت داشتن ساعت کتابخوانی یا در ساعت های اضافی درسی می توانند کودکان را به خواندن نشریه تشویق کنند یا برای آن ها نشریه بخوانند.
مسئولیت برداشتن گام سوم به عهده مسئولان نشریه های کودک و نوجوان است. آن ها باید با ارائه نشریه های دارای کیفیت مطلوب از نظر ظاهری و محتوایی، کودکان را به خواندن تشویق کنند و به گسترش فرهنگ نشریه خوانی یاری رسانند. مسئولان نشریه ها باید مطمئن باشند هنگامی که کودک لذت مطالعه یک نشریه خوب را تجربه کند ، هرگز رهایش نخواهد کرد.
