رییس سازمان نهضت سوادآموزی گفت: براساس سرشماری سال ٩٠، یک سوم ایرانی‌ها دارای تحصیلات زیر متوسطه هستند، بنابراین برای توانمندسازی افراد راهی به جز آموزش وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار سرویس «آموزش و پرورش» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی باقرزاده در دهمین نشست شورای مشاوران امور زنان و خانواده دستگاه‌های اجرایی کشور که امروز در مجتمع موسسه فرهنگی سازمان نهضت سوادآموزی برگزار شد، با اشاره به تعریف سواد اظهار کرد: به مجموعه توانایی‌هایی که به فرد کمک می‌کند یا اعتماد به نفس لازم را برای حل مسائل و مشکلات فردی و اجتماعی به او می‌دهد و امکان ارتباط سازنده او با خود، خانواده و دیگران را فراهم می‌کند، سواد می‌گویند. در حال حاضر روی حداقل سواد متمرکز شده‌ایم. اخیرا در دولت این موضوع تصویب شد.
وی در ادامه گفت: سواد شامل توانایی خواندن و نوشتن متون ساده فارسی، مهارت حساب کردن و مهارت روخوانی قرآن کریم می‌شود. دامنه بی‌سوادی محدود به ناتوانی در خواندن و نوشتن نمی‌شود.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی در ادامه گفت: افرادی که بی‌سواد قلمداد می‌شوند سه ویژگی دارند. آنان آسیب‌پذیر، آسیب‌دیده و آسیب‌رسان هستند، اما ما کمتر به بحث آسیب‌رسانی افراد بی‌سواد و کم‌سواد توجه کرده‌ایم. رابطه مستقیمی میان سال‌های تحصیل و امید به زندگی وجود دارد و میانگین سال‌های عمر افراد دارای سواد بالاتر و امید به زندگی آنها بیشتر است، چراکه آنان شناخت بیشتری از بیماری‌ها دارند و اصول تغذیه را بهتر رعایت می‌کنند. از سوی دیگر ۴۵ درصد رانندگانی که به علت تصادف فوت می‌کنند، کم‌سواد و بی‌سواد هستند.
ضریب هوشی دانش‌آموزان مدارس کار و دانش و تیزهوشان تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند
معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: ارتباط مستقیمی بین سطح سواد والدین و پیشرفت تحصیلی فرزندان وجود دارد. حدود ٨٠ درصد اولیای دانش‌آموزان مدرسه تیزهوشان دارای تحصیلات بالای دیپلم هستند. این در حالی است که ضریب هوشی دانش‌آموزان مدارس کار و دانش و تیزهوشان تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند.
وی با بیان اینکه در نقاط مختلف دنیا سواد به حداقل سواد خواندن و نوشتن قلمداد می‌شود، تصریح کرد: این تعریف در ١٢٣ کشور وجود دارد و حتی یونسکو نیز به این تعریف اشاره می‌کند اما از تعریف این سازمان اینگونه برداشت می‌شود که ناتوانی در استفاده از یارانه بی‌سوادی تلقی می‌شود اما سواد در یونسکو اینگونه تعریف نشده است.
باقرزاده با اشاره به نحوه شمارش افراد بی‌سواد اظهار کرد: الگوی مشخص و معینی برای شمارش تعداد بیسوادان وجود ندارد اما استفاده از آمارهای ثبتی و در سرشماری نفوس و مسکن دو روش متداول برای این کار است. در ایران از آمار سرشماری برای این کار استفاده می‌کنیم، البته باید توجه داشته باشیم که مدل سرشماری خود اظهاری است.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی افزود: براساس آمار یونسکو ٧٨٠ میلیون نفر در دنیا بی‌سواد هستند. علی‌رغم همه کوشش‌های انجام شده کاهش بی‌سوادی در دنیا پرشتاب نبوده است.
زنان روستایی دارای بالاترین درصد بی‌سوادی
وی با اشاره به وضعیت سواد در سرشماری‌ها گفت: وضعیت سواد از ١٥ درصد در سال ٣٥، به ٨٥.٢ درصد رسیده است. نتایج سرشماری‌های سال‌های ٧٥، ٨٥ و ٩٠ نشان می‌دهد که تعداد افراد باسواد، افزایش یافته ولی تعداد آنها ثابت است؛ البته ٣٠ درصد از افرادی که خود را بی‌سواد معرفی کرده‌اند، دارای تحصیلات دانشگاهی و متوسطه نبوده‌اند بنابراین بی‌سواد محسوب نمی‌شوند.
باقرزاده با اشاره به آمار سرشماری سال ٩٠ اظهار کرد: زنان روستایی بالاترین درصد بی‌سوادی را داشته‌اند به گونه‌ای که ٢٩.٩ درصد دختران بالای شش سال بی‌سواد بودند، ٣٢ درصد زنان بین ٣٠ تا ٤٠ سال نیز بی‌سواد بودند که بیشتر این افراد مادر یا در حال تربیت فرزندان خود هستند. دوسوم مجموعه بیسوادان را زنان را تشکیل می‌دهند، این میزان در روستاها و شهرها تقریبا مساوی است.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی درباره توزیع افراد باسواد غیرمحصل گفت: ١٠ میلیون نفر در مقطع ابتدایی، ٩ میلیون نفر در مقطع راهنمایی و ١٣ میلیون نفر دارای تحصیلات متوسطه بوده‌اند.
وی درباره دلایل بروز بی‌سوادی اظهار کرد: وضعیت جسمانی، سن، قد و وزن، جنسیت، اضطراب و نگرانی، کم‌سوادی و بی‌سوادی اولیا، تعصبات خانوادگی، کودک طلاق بودن، اعتیاد والدین از جمله دلایل بروز بی‌سوادی است.
باقرزاده مسدود نبودن ورودی بی‌سوادی، ماندگاری ضعیف، مهارت‌های کسب شده و بازگشت بی‌سوادی اشکال در شمارش تعداد بیسوادان، کمبود منابع مالی و موقعیت منابع، نبود عزم جدی برای ریشه‌کنی بی‌سوادی را از دلایل کاهش نیافتن تعداد بیسوادان برشمرد.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی درباره طرح‌ها و برنامه‌های انجام شده از سوی سازمان نهضت سوادآموزی به منظور کاهش بی‌سوادی اظهار کرد: از سال ٥٨ تا ٩٣، ١٩ میلیون نفر در سازمان سوادآموزی ثبت‌نام کردند. در این مدت طرح‌های مختلفی اجرا شد که سه طرح از جمله طرح خواندن با خانواده بود.
وی مهم‌ترین طرح سازمان نهضت سوادآموزی را آموزش اولیای بی‌سواد دانشجویان دانست و گفت: اجرای گواهی صلاحیت حرفه‌ای برای آموزش‌دهندگان و تاسیس مراکز یادگیری محلی از دیگر طرح‌های انجام شده است.
باقرزاده یکی از چالش‌های سازمان نهضت سوادآموزی را مقاومت بیسوادان ذکر کرد و گفت: ما در طول این سال‌ها با مشقات فراوان به بیسوادان آموزش داده‌ایم.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی افزود: میانگین سن افرادی که تاکنون تحت پوشش سازمان سوادآموزی رفته‌اند، ٣١ سال است. حدود ۷۵ درصد باسوادان تحت پوشش زنان هستند و گروه هدف ما ١٠ تا ۴٩ سال است. در ساختار آموزشی سازمان نهضت سوادآموزی، سه دوره سوادآموزی وجود دارد و سرانه هزینه برای هر نفر ٧٠٠ هزار تومان است.
باقرزاده در پایان با اشاره به محورهای مصوبه ١۵ بهمن‌ماه سال جاری دولت گفت: تکمیل بانک اطلاعات علمی براساس آمار ثبتی به عنوان مرجع دقیق افراد بی‌سواد، پرداخت ٢٠ درصد هزینه تمام شده آموزش به قبول شدگان دوره سوادآموزی به عنوان تشویق، محدودیت صدور و تمدید گواهینامه رانندگی از جمله این مصوبات است و در سال جاری ١٣ هزار نفر از اتباع خارجی را آموزش داده‌ایم و یکی از مصوبات دولت نیز آموزش اتباع خارجی با کمک نهادهای ذی‌ربط است.
