کودکان می‌توانند «دزد و پلیس[1]» و یا (نجات بازی[2]) را در فضای بسته یا محیط بیرون بازی کنند. این بازی در چندین کشور و با نام‌ها و قوانین گوناگون انجام می‌شود و خاستگاهش مشخص نیست. بازی سنتی «دزد و پلیس» برای تربیت بدنی بسیارعالی است. یادگیری روش این بازی به اندازه‌ی خود بازی جالب است. بازی حدود بیست دقیقه طول می‌کشد و کودکان زمان زیادی دارند که خوش بگذرانند.
قوانین این بازی بسیار ساده و فقط چند مورد برای بازی لازم است. البته، پیشنهادهایی برای ایجاد تفاوت در بازی وجود دارد که معمولاً در مدارس به کار می‌رود. وسایلی که معمولا در بازی استفاده می‌شود این‌ها هستند:
1- 7 تا 9 عدد هولاهوپ (حلقه‌ی کمر برای ورزش یا اشیای مدور بزرگ)
2- کیسه‌های دانه (مانند لوبیا) یا اشیایی که دزدیده شوند.
3- مخروط ترافیکی برای مشخص کردن منطقه‌ی امن (درخت یا یک شیء بزرگ)
در سایت آموزک بخوانید: بازی درمانی چیست و چه اثری بر کودکان دارد
حلقه‌های هولاهوپ را سراسر زمین بازی بگذارید. آن‌ها را خیلی نزدیک یکدیگر نگذارید. بهتر است از اشیای مدور و بزرگی مثل این حلقه‌ها استفاده شود، اما از هر چیز دیگری با این مشخصات هم می‌توان استفاده کرد. کیسه‌های لوبیا یا اشیای مختلف را به تعداد مساوی تقسیم کنید و آن‌ها را داخل هولاهوپ‌ها روی زمین بگذارید. بازیکنان باید به دو گروه تقسیم شوند. بهتر است تعداد افراد در هر گروه زوج باشد اگر تعداد زوج نبود، افراد اضافی را در گروه دزدها قرار دهید. یک گروه پلیس و گروه دیگر دزد است. گروه دزد دسته‌جمعی در وسط زمین می‌ایستند. گروه دیگر باید در زمین پخش شود. این گروه پلیس است.
نکته‌ی بازی این‌جاست که دزدها دور زمین می‌دوند و پلیس‌ها آن‌ها را دنبال می‌کنند. دزدها می‌دوند و تا می‌توانند کیسه‌های لوبیای بیشتری را با خود به منطقه‌ی امن به «غارت» می‌آورند، بدون اینکه پلیس آن‌ها را بگیرد.
اگر دزد به داخل هولاهوپ بدود و کیسه‌ی لوبیا در دستش باشد، تا زمانی که در حلقه ایستاده ایمن است و از بازی خارج نمی‌شود. هربار یک دزد می‌تواند در حلقه بایستد. اگر دزد بتواند با غارت یعنی برداشتن کیسه‌ی لوبیا، آن قسمت را به منطقه‌ی امن تبدیل کند، به راحتی کیسه‌ی لوبیا را می‌اندازد و دوباره برای به‌دست‌آوردن کیسه‌های بیشتری می‌دود (در فضای بیرون یک درخت، بخشی از زمین بازی یا شیء بزرگی را می‌توان منطقه‌ی امن درنظرگرفت. جایی که دزدها از دست پلیس در امان هستند و می‌توانند کیسه‌های لوبیا را آن‌جا بیاندازند).
اگر پلیس با دستش به دزد بزند به این معنا که او را گرفته، دزد دستگیر شده و اگر کیسه‌ی لوبیا در دست دزد نباشد باید هر جایی که ضربه خورده است، بنشیند. اما اگر کیسه‌ی لوبیا در دست او باشد ابتدا باید برگردد و آن را در هولاهوپ بگذارد و بعد در همان نقطه‌ای که پلیس او را گرفت، بنشیند.
در سایت کتابک بخوانید: بازی‌های سنتی قدیمی و محلی
هنگامی که همه‌ی دزدها دستگیر شدند و نشستند، بازی تمام می‌شود. اگر دزدها سریع‌تر از پلیس‌ها باشند، گاهی بازی کمی بیش‌تر از انتظار طول می‌کشد. گاهی بازیکنی پایان بازی را اعلام می‌کند، زمانی که همه‌ی کیسه‌های لوبیا از هولاهوپ‌ها خارج شده و احتمالاً به این معنی است که بانک ورشکست شده است.
اگر همه‌ی کیسه‌های لوبیا وارد منطقه‌ی امن شده باشد، دزدها برنده‌ی بازی خواهند بود. اگر همه‌ی دزدها نشسته باشند یعنی پلیس‌ها همه‌ی آن‌ها را دستگیر کرده‌اند و برنده‌ی بازی هستند. هنگامی که هر یک از این اتفاق‌ها افتاد، کار درست این است که پلیس‌ها و دزدها جایشان را عوض کنند و دوباره بازی کنند. این کار موجب می‌شود هر گروه، هر دو نقش را در بازی داشته باشد.
چند پرسش
- افرادی که پلیس بودند، چگونه مشارکت کردند تا جلوی حمله‌ی هم‌زمان دزدها را بگیرند؟
- آیا رسیدن به کیس های لوبیا برای دزدها دشوار بود؟
- بازیکنان در این بازی چه فنونی می‌آموزند که در فعالیت‌های دیگر مانند ورزش و بازی‌های دیگر مفید است؟
- آیا تغییر نقش‌ها مؤثر است؟
در سایت آموزک بخوانید: آیا بازی های رقابتی برای کودکان خوب است؟
تغییر قوانین بازی
می‌توانید قوانین بازی را تغییر دهید و آن را برای کوچک‌ترها ساده و برای کودکان بزرگ‌تر چالش برانگیز کنید.
- فقط یک دزد کار برداشتن اشیا یا کیسه‌های لوبیا را برای کل گروه انجام دهد.
- پلیس‌ها در صورتی برنده هستند که تعداد دزدها را کم کنند و آن‌ها را به زندان بفرستند یا در مدت زمان معینی از اشیا در مقابل دزدها حفاظت کنند.
- یک منطقه را با نام زندان مشخص کنید و هر دزدی را که دست پلیس به او خورده است به آن‌جا بفرستید. دزدهای دیگر تلاش می‌کنند که در زندان دست‌شان را به دوستان خود بزنند و آن‌ها را از آن‌جا خارج کنند. آن‌ها ده ثانیه فرصت دارند قبل از اینکه دست پلیس به آن‌ها برسد، فرار کنند.
- تصمیم بگیرید آیا دزدها اجازه دارند که شی را به سوی بازیکن دیگری پرتاب کنند. این موضوع بستگی به شی و سن و توانایی بازیکنان دارد، برای نمونه توپ فوتبال را به آسانی می‌توان پرتاب کرد، در حالی که شاید پرتاب اشیای دیگر دشوار باشد. تا حد امکان تلاش کنید بازی منصفانه و متوازن باشد.
- اگر ارتباط پلیس و دزد در بازی مانند بازی قایم‌باشک درنظرگرفته شود، پلیس‌ها به آرامی برای شروع بازی تا عدد پانزده می‌شمارند. این کار سبب می‌شود، بازی واقعی‌تر باشد و دزدها در شروع بازی اندکی فرصت دارند که دور شوند.
- برای جالب‌تر شدن بازی پلیس‌ها می‌توانند از داخل زندان این شمارش را انجام دهند.
مجموعه کتاب‌های 101 بازی را از کتاب هدهد تهیه کنید.
از مهارت‌های اساسی در بازی دزد و پلیس، می‌توان جاخالی دادن، پریدن و دویدن را نام برد. مهارت‌های دیگری که در این بازی به کار می‌آید، پایداری و سرعت است. پایداری یعنی هرگز رها نکنیم و برای مدت زیادی بدویم. این بازی موجب گردش خون می‌شود و ورزش خوبی برای کودکان امروزی است.
