بنا بر اعلام رسمی از سوی سازمان بین‌اللملی یونسکو، شهر شارجه، یکی از شیخ‌نشین‌های هفت‌گانه امارات متحده عربی به عنوان پایتخت کتاب جهان در سال ۲۰۱۹ انتخاب شده است.
بر همین اساس ایرینا بوکووا، مدیرکل یونسکو با اعلام این خبر، دلیل انتخاب شهر شارجه را به عنوان پایتخت کتاب جهان در سال ۲۰۱۹، تلاش‌های آن برای فراهم کردن امکانات کتابخوانی و مطالعه برای مردم و خصوصاً مردم دورافتاده دانسته و به همین سبب از این تلاش‌ها قدردانی کرده است.
به نوشته خبرگزاری رسمی امارات، شهر شارجه به خاطر کیفیت فعالیت‌های فرهنگی و ادبی‌اش و همین‌طور تلاش‌های مستمرش برای در دسترس گذاشت کتاب در شهر به عنوان پایتخت کتاب جهان انتخاب شده است.
چرا به جای يک شهر ايرانی، شارجه پایتخت کتاب جهان انتخاب شد؟
علی‌اصغر سیدآبادی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کانال تلگرامی خود دلیل اینکه چرا به جای یک انتخاب یک شهر ایرانی، شارجه به عنوان پایتخت کتاب جهان انتخاب شد، نوشت:
«يونسکو، شارجه را به عنوان پايتخت کتاب جهان در سال ٢٠١٩ ميلادی معرفی کرد. روشن است که همه دلمان می‌خواست شهری از ايران چنين عنوانی را کسب می‌کرد، اما چرا اين اتفاق نيافتاد و آن اتفاق افتاد؟
می‌توانيم خودمان را راحت کنيم و همه چيز را به لابی محدود کنيم. من نمی‌دانم آيا لابی موثر است يا نه؟ و اگر موثر است به چه ميزان، اما می‌دانم که ما به رغم برخورداری از سرمايه انسانی و فرهنگی عظيم به چنين مسايلی چقدر کم‌توجهيم و آنان به رغم نداشتن چنين پشتوانه چقدر در اين زمينه کوشايند.
از دو سه سال قبل به رغم موانعی که باید درباره آن حرف بزنيم و برايش راه‌حل پيدا کنيم، برخی شهرهای ايران پرونده خود را برای شرکت در اين رقابت ارائه کرده‌اند، اما معمولا اين پرونده‌ها نه در مرحله تدوين و نه درمرحله تصويب و نه حمايت و سرمايه‌گذاری در سطح شهر و کشور از حمایت لازم برخوردار نیستند.
از آن سو شارجه از چند سال قبل با حمایت خاندان شیخ ابوظبی در زمینه کتاب فعال شده، راه اندازی رویدادهای ملی و بین‌المللی مانند کنفرانس ترویج کتابخوانی، راه‌اندازی نمایشگاه بین‌المللی کتاب، فعالیت در حوزه خرید و فروش رایت و ... از جمله کارهایی است که انجام داده‌اند.
شاید در قیاس با چند شهر از ایران، شارجه در عملکرد کتابخوانی محلی از اعراب نداشته باشد، اما در نظر داشته باشیم که در پایتخت کتاب جهان، رقابت بر سر این نیست که چه کرده‌ایم، بلکه رقابت بر سر این است که درباره کتابخوانی چه کار خواهیم کرد و چه برنامه‌هایی داریم و چقدر سرمایه گذاشته‌ایم. اگر قرار است درباره چرایی انتخاب شارجه و انتخاب نشدن یک شهر ایرانی، تحقیق کنیم، در کنار موانع قانونی و نقش احتمالی لابی باید به این چند پرسش هم پاسخ بدهیم.»
شارجه نوزدهمین شهری است که به عنوان پایتخت کتاب جهان انتخاب شده است. امسال شهر کوناکری، پایتخت کشور گینه پایتخت کتاب جهان است و سال آینده‌ی میلادی نیز قرار است آتن، پایتخت یونان باشد.
پایتخت کتاب جهان عنوانی است که یونسکو از سال ۲۰۰۱ آن را بر اساس ضوابط و شرایطی به برخی از شهرهای دنیا داده است و هدف از آن ارتقای فرهنگ کتابخوانی از راه اجرای برنامه‌های متنوع و متفاوت بوده است.
برنامه‌های ویژه شارجه برای سال ۲۰۱۹ قرار است از ۲۳ آوریل همان سال با شعار «من تو را می‌خوانم، در شارجه» روی شش موضوع همدردی، مطالعه، میراث، آگاهی، انتشار و جوانی متمرکز شود.
