در عصر مدرن امروزی کتابخانه‌ها برای ماندگاری، نیازمند تغییراتی منحصربه‌فرد هستند که در این میان طراحان و مخترعان نسل جدیدی از کتابخانه‌ها را به دنیا معرفی کرده‌اند.
آنچه مسلم است در آینده، استفاده از تکنولوژی در کتابخانه توسعه می‌یابد، هرچند این موضوع مدتی است که در برخی کتابخانه‌های جهان اجرا شده است اما امروزه در بسیاری از کتابخانه‌ها مسئولان درصدد هستند که ابتکارات فناوری را در محیط اعمال کنند.
از عمر کتابخانه‌ها در دنیا بیش از ۵۰۰۰ سال می‌گذرد اما در عصر مدرن امروزی کتابخانه‌ها برای ماندگاری نیازمند تغییراتی منحصربه‌فرد هستند که در این میان طراحان و مخترعان نسل جدیدی از کتابخانه‌ها را به دنیا معرفی کرده‌اند.
کتابخانه‌های سنتی؛ سکوت آغشته با بوی کتاب
اکثر افراد وقتی اسم کتابخانه را می‌شنوند در ذهنشان محیطی نیمه‌تاریک، ساکت و افرادی که پشت کتاب‌ها روی میزها غوز کرده‌اند و در حال خمیازه کشیدن هستند تداعی می‌شود اما این محیط دنج برای درس‌خوان‌ها و علاقه‌مندان به کتاب در سال‌های آینده به نحوی چشمگیر تغییر خواهد کرد.
جایزه میلیون دلاری برای زنده نگه داشتن کتابخانه‌ها
بنیاد Knight Foundation جایزه‌ای یک و شش دهم میلیون دلاری به ۱۴ برنده که بهترین ایده برای ساخت کتابخانه‌های نسل جدید را ارائه بدهند در نظر گرفته است. در این ایده‌ها قرار است مواردی چون کتابخانه‌های دیجیتالی و فیزیکی، تجهیز منابع، استفاده از کتاب‌های جدید و وسایل الکترونیکی در نظر گرفته شود.
چاپ سه‌بعدی شخصیت‌های داستانی
در کتابخانه Cleveland ابتکار جالبی برای علاقه‌مند کردن افراد به خواندن کتاب و ماندن در کتابخانه در نظر گرفته شده است. در این مکان به بازدیدکنندگان در بدو ورود تبلت به جای کتاب برای مطالعه کتاب داده می‌شود تا آن‌ها به صورت الکترونیکی به مطالعه بپردازند، همچنین پرینتر سه‌بعدی در این کتابخانه برای استفاده عموم وجود دارد که به آن‌ها اجازه می‌دهد با استفاده از پرینتر، اشیا و وسایل موردعلاقه خود را در سایز کوچک و از جنس پلاستیک چاپ کنند.
در این کتابخانه اساس استفاده از فناوری‌های مدرن برای علاقه‌مند کردن افراد به خواندن کتاب در نظر گرفته شده است تا آن‌ها وقت بیشتری را در این مکان سپری کنند.
چاپ کتاب‌های الکترونیکی در هر مکان برای مطالعه
یک موسسه تحقیقاتی در کالیفرنیای ایالات‌متحده طرحی منحصربه‌فرد برای علاقه‌مند کردن افراد به مطالعه کتاب در نواحی دورافتاده و روستایی ابداع کرده است و آن استفاده از یک دستگاه مانند خودپرداز بانک به نام Bokomaten است که در آن فرد با انتخاب کتاب موردعلاقه خود از روی صفحه نمایش و چاپ آن از روی دستگاه می‌تواند به مطالعه در هر مکانی از جمله مترو، فروشگاه یا سایر مکان‌ها بپردازد.
این کتاب‌ها کوتاه هستند و کاغذ آن‌ها معمولاً از جنس قابل بازیافت است، قرار است در فازهای بعدی این طرح در شهرهای بزرگ‌تر اجرا شود.
کتابخانه محلی برای ملاقات زندانی‌ها با فرزندانشان
یکی از طرح‌های ابتکاری بنیاد نایت، ساخت و تجهیز کتابخانه‌هایی است که در آن کودکان می‌توانند از طریق ویدئو کنفرانس با والدین زندانی خود ارتباط برقرار کنند، در این طرح والدین می‌توانند برای کودکان خود داستان‌های کوتاه بخوانند.
بر اساس آمارها بیش از دو میلیون کودک آمریکایی دارای یک یا دو والد در زندان هستند و به خاطر قوانین زندان‌ها برخی از آن‌ها تا سال‌ها نمی‌توانند والدین خود را ببینند، در این طرح علاوه بر تشویق کودک به مطالعه کتاب، فرصتی منحصربه‌فرد برای تقویت بنیان خانواده‌ها نیز شکل می‌گیرد.
رشد و برداشت سبزی پرورشی در کتابخانه
یکی از ایده‌های فوق‌العاده جالب که امروزه در برخی کتابخانه‌های بسیار بزرگ در دنیا اجرایی می‌شود، اجاره دادن زمین به مطالعه‌کنندگان کتاب است تا در آن به کاشت سبزی و میوه‌های خانگی برای خود در کنار خواندن کتاب بپردازند و حتی اجازه مطالعه در فضای باز را هم دارند، برخی دیگر از کتابخانه‌ها حتی اجازه ماهیگیری، کوهنوردی و استفاده از شهربازی برای کودکان را برای جذب مشتری و متمایل کردن کودکان به مطالعه کتاب را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
کارشناسان اعتقاد دارند برای زنده نگه داشتن بنای کتابخانه‌ها و فرهنگ جهانی کتاب‌خوانی باید از روش‌های جذاب برای ایجاد علاقه بین مردم استفاده کرد و در سال‌های آینده به طور یقین تغییراتی بیشتر در این حوزه در جهان اتفاق خواهد افتاد.
درباره‌ی ابتکار کتابخانه‌های دیگر بیشتر بخوانید:
ابتکار کتابخانه‌ای در آمریکا برای تشویق کودکان به وقت‌گذرانی در طبیعت
