قصهگویی و داستان خوانی در کلاس
یکی از شیوههای ترویج کتابخوانی در میان دانش آموزان قصهگویی و داستان خوانی آموزگار در کلاس است. آموزگار میتواند با این روش لذت خواندن را در بچهها برانگیزاند.
قصهگویی در کلاس و در پی آن گفتوگو درباره آن و پاسخ به پرسشهای کودکان دراینباره، به کودکان میفهماند مطالعه میتواند کاری لذتبخش باشد.
برای قصهگویی بهتر است آموزگار با توجه به مخاطبان، داستان مناسبی را برگزیند. نخست آن را بخواند و رویدادهای عمده آن را به خاطر بسپارد، سپس در کلاس روبهروی دانش آموزان بایستد و آن را به شیوهای پویا بازگو کند.
اگر کتابخانه آموزشگاه کتابدار کارآزمودهای دارد، آموزگار میتواند با همفکری او به گزینش کتاب و شیوه بازگویی قصه بپردازد. قصهگویی یادگار ارتباط شفاهی است که دانش آموزان پیش از ورود به آموزشگاه، کموبیش با آن آشنا شدهاند.
آموزگار با قصهگویی و داستان خوانی در کلاس اشتیاق مطالعه و بهرهمند شدن از لذت داستان را به کودکان منتقل میکند. کمتر کودکی است که به قصههای خوب، بهویژه قصههای فرهنگعامه (فولکلور) علاقهمند نباشد.
داستاننویسی در کلاس
روش دیگر برای ترویج کتابخوانی در کلاس، تشویق دانش آموزان به نوشتن داستان و خواندن آن در کلاس است. دانش آموزان با نوشتن داستان توانایی نوشتن و بازگویی تجربههای خود را به کار میگیرند. آنها هنگامیکه داستان خود را برای دوستانشان میخوانند بهتر به قوت و سستی کار خود پی میبرند.
آنها همچنین درمییابند نویسندگان انسانهایی هستند همچون خودشان که با بهرهگیری از تواناییهای زبانی و بیانی، احساسها و دانستنیهایی را به دیگران انتقال میدهند. توجه آموزگار به چنین فعالیتهایی، دانشآموزان را تشویق میکند تا جسارت پیدا کنند و برای نوشتن داستان، خاطره یا هر مطلب دیگر دستبهقلم ببرند. این کار میتواند بهترین شیوه برای بالا بردن تواناییهای کودکان در همه زمینههای آموزشی باشد.
بررسی کتاب در کلاس
آموزگاران میتوانند در کلاس نوعی نشست بررسی کتاب راهاندازی کنند. در این نشستها میتوان کتابی را که بچهها پیش از آن خواندهاند، بررسی کرد. برای پربارتر شدن فضای این نشستها میتوان بررسیهای خوب را به شکل روزنامه دیواری درآورد.
با گفتوگو درباره کتاب توانایی نقادی بچهها رشد میکند. کتابهای این نشستها را میتوان بهتناسب از کتابهای غیردرسی، داستانی، دانستنیهای عمومی و حتی کتابهای درسی برگزید.
توان گفتوگو و بیان نظر در کلاس درس همچنین به کودکان اعتمادبهنفس میبخشد و به کودکان کمرو امکان میدهد بر ویژگی بازدارنده خود چیره شوند.
از سایت کتاب هدهد کتابهای باکیفیت تهیه کنید
نمایش کتاب در کلاس
یکی از راههای دیگر ترویج کتابخوانی از سوی آموزگاران، برپایی نوعی نمایش کتاب (نمایشگاه کتاب) در کلاس است. این نمایش کتاب بسته به امکانات آموزشگاه میتواند بزرگتر یا کوچکتر باشد، اما حتی نمایشگاه کوچکی از کتاب نیز برای بچهها گیرایی دارد و میتواند در یادآوری اهمیت کتاب و کتابخوانی و آشنایی هرچه بیشتر کودکان با کتاب، نقش ارزندهای داشته باشد.
باید کوشید نمایشگاه کتاب را با شگردهای گوناگونی گیرا کرد. بهرهگیری از تصویرهایی که خود دانش آموزان تصویرگری کردهاند، پوستر، اسلاید و عکس میتواند بر گیرایی این نمایشگاه کوچک کتاب بیافزاید.
برای شکوفا کردن برنامه نمایش کتاب میتوان از امکانات گوناگونی همچون کتابخانه آموزشگاه یا کتابخانههای دیگری که در دسترس است، سود جست. نمایشگاه کتاب را در گستره آموزشگاه نیز میتوان برگزار کرد.
برپایی گروه مشاور مطالعه از دانشآموزان کلاس
آموزگار میتواند کودکان را راهنمایی کند تا یک گروه مشاور مطالعه برپا کنند. این گروه از دانشآموزانی پدید میآید که کتابهای بیشتری خواندهاند. اعضای این گروه میتوانند مشاور دیگر دانش آموزان کلاس در گزینش کتاب برای مطالعه باشند.
دانش آموزان کلاس برای کتابخوانی از آنها کمک میگیرند و کتابهایی را که میخوانند، به این گروه گزارش میدهند.
گروه مشاور مطالعه میتواند دیدگاه دانشآموزان را درباره کتابهایی که میخوانند در دفترچهای یادداشت کنند و در راهنمایی دانشآموزان و هدایت فعالیت کتابخوانی کلاس از آن بهره گیرند.
آموزگار و کتابدار نیز میتوانند از گزارشهای فراهم آمده برای هدایت کتابخوانی کودکان بهره بگیرند.
ثبت فعالیتهای کتابخوانی دانش آموزان
پسندیده است آموزگار دفترچه یادداشتی تهیه کند و کتابهایی که بچههای کلاس خواندهاند و یا درباره آنها نظر دادهاند، در این دفترچه یادداشت کند. دیدگاههای گروه مشاور مطالعه نیز میتواند در این دفترچه بازتاب یابد.
این کار به آموزگاران امکان میدهد فهرستی از کتابهای موردپسند کودکان فراهم کنند و خواندن آن را به دانش آموزان کلاس پیشنهاد کنند.
همچنین میتوان برخی از کتابهایی را که بیشتر مورد استقبال دانش آموزان قرارگرفتهاند، در کلاس نقد و بررسی کرد و دیدگاه دانشآموزان را درباره جنبههای گوناگون آنها پرسید.