«جایزه‌ی ایبی آی‌رید1» از سوی «بنیاد شن‌ژن آی‌رید2» ودفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان (ایبی) با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و با امید به گسترش آن در سراسر جهان بنیاد گذاشته شده است.
هدف این جایزه، تشویق افراد حقیقی، بنیادها و دولت‌ها به سرمایه‌گذاری در راه گسترش کتاب خوانی میان کودکان و همچنین برانگیختن آنها به نوآوری و خلاقیت در این زمینه است.
از هدف‌های دیگر این برنامه، دسترسی بیشتر کودکان به کتاب و ایجاد عشق و علاقه به کتابخوانی در میان کودکان و نوجوانان است. این دو هدف از ابزارهای بنیادی برای توسعه‌‌ی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در سطح جهان است که در «پیمان‌نامه حقوق کودک» به آن اشاره شده است.
هر دو سال یک بار، شاخه‌های ملی دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان از میان ترویج‌گران فعال و شناخته شده در سطح ملی یا بین المللی، افرادی را برای دریافت این جایزه نامزد می‌کنند. داوران این جایزه دو نفر را به عنوان برنده برمی‌گزینند و نام آنها را درکنفرانس مطبوعاتی ایبی اعلام می‌کنند. برندگان در کنگره‌های ایبی که این بار در کشور روسیه در شهر مسکو برگزار می‌شود، جوایز خود را دریافت می‌کنند.
هیئت داوران در میان نامزدهای این جوایز در پی گزینش ترویج‌گرانی است که با جست‌وجو، نوآوری و مسئولیت‌پذیری، عشق به کتابخوانی و مهارت‌های خواندن را در میان کودکان ونوجوانان پرورش می‌دهند. فعالیت‌های آنها باید دربرگیرنده‌ی ویژگی‌های زیر باشد:
راه‌اندازی و اداره‌ی برنامه‌های ترویج کتابخوانی، یافتن راهکارهایی موثربرای گسترش فرهنگ کتابخوانی و دفاع از حق خواندن برای کودکان گسترش فعالیت‌های موثر ترویج کتابخوانی بدون آسیب به محیط زیست، اقتصاد و جامعه، که نوآورانه، الهام بخش و سودمند برای همگان باشد، از جمله سنجه‌های گزینش برندگان این جایزه است.
بنیاد آی‌رید به مدّت بیست سال، یک‌میلیون و دویست‌هزار یوآن را به این جایزه‌ی مهم اختصاص داده است. هریک از دو برنده، دویست‌هزار یوآن دریافت می‌کنند و صدوپنجاه‌هزار یوآن نیز به دو نهاد یا برنامه ناسود برترویج کتابخوانی که هریک از دو برنده انتخاب می‌کنند، اهدا می‌شود. سرمایه‌ی باقی‌مانده به منظور پشتیبانی از دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان به دبیرخانه‌ی مسابقه پرداخت می‌شود.
برندگان سال۲۰۲۰ جایزه‌ی ایبی آی‌رید
برندگان سال ۲۰۲۰ این جایزه «ماریت تورنکیست» از هلند و «زی هو یونگ شین» از چین هستند.
ماریت تورنکویست نویسنده و تصویرگری است که در برنامه‌های ترویج کتابخوانی برای کودکان به ویژه کودکان پناهنده و کم برخوردار فعال بوده است. ماریت افزون برخلق داستان‌های تصویری که کودکان را به خواندن و اندیشیدن تشویق میکند، فعالیت‌هایی برای خواندن این کتاب‌ها با این گروه از کودکان نیز تدارک دیده است.
زی هو یونگ شین کارشناس نام آشنایی که زندگی‌اش را به پژوهش و فعّالیت در راستای فرهنگ کتابخوانی اختصاص داده است. از جمله فعّالیت‌های او، آموزش کودکان روستایی و کودکان با نیاز‌های ویژه را می‌توان نام برد.
دیگر نامزدهای سال ۲۰۲۰ جایزه‌ی ایبی آی‌رید
1. «جولیندا ابونصر»، بیروت، لبنان، نامزد «شاخه ملی ایبی در لبنان»؛
2. «جورج آرگوتا»، سان سالوادور، السالوادور، نامزد «شاخه ملی ایبی در السالوادور»؛
3. «کریستین بویه»، براسبوتل، آلمان، نامزد «شاخه ملی ایبی در آلمان»؛
4. «مورتی بونانتا»، جاکارتا، اندونزی، نامزد «شاخه ملی ایبی در اندونزی»؛
5. «هوگو والدمار کوبیلا»، بوینس آیرس، آرژانتین، نامزد «شاخه ملی ایبی در آرژانتین»؛
6. «زهیرا داداشوا»، باکو، آذربایجان، نامزد «شاخه ملی ایبی در آذربایجان»؛
7. «زهره قایینی»، تهران، ایران، نامزد «شاخه ملی ایبی در کانادا»؛
8. «رجینا گونزالس دیاز»، تالکا، شیلی، نامزد «شاخه ملی ایبی در کوبا»؛
9. «دیوید هریسون»، سامرست وست، آفریقای جنوبی، نامزد «شاخه ملی ایبی در آفریقای جنوبی»؛
10. «ام. جی. نیل پی. کاروناراتن»، ماتاله، سریلانکا، نامزد «شاخه ملی ایبی در سریلانکا»؛
11- «کتلین موران»، کو کیلنی، ایرلند، نامزد " شاخه ملی ایبی در ایرلند»؛
12- «ستینارایان موندایور»، آروناچل پرادش، هند، نامزد «شاخه ملی ایبی درهند»؛
13- «آنه پلووسکی»، مینه‌سوتا، ایالات متحده آمریکا، نامزد شاخه ملی ایبی در آمریکا»،
14- «ایرینا روچوا»، تولا، روسیه، نامزد «شاخه ملی ایبی در روسیه»؛
15-«علی‌اصغر سیدآبادی»، تهران، ایران، نامزد «شورای کتاب کودک، شاخه ملی ایبی در ایران»؛
16- «ماریت تورنکویست»، آمستردام، هلند، نامزد شاخه ملی ایبی در فلاندرز بلژیک»؛
17-«ماریت تورنکیست»، آمستردام، هلند، نامزد «شاخه ملی ایبی در هلند»؛
18-«وانگ زی هایگنگ»، بی جینگ، چین، نامزد «شاخه ملی ایبی در چین»؛
19-«زی هو یونگ شین»، چین، نامزد «شاخه ملی ایبی در چین»؛
[1] IBBY-iRead
[2] Shenzhen iRead Foundation
