در این گزارش با بخش های خوب قلک شماره ۸ و ۹ و نبات کوچولو شماره ۴۲ از دید گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک آشنا می شوید
قلک شماره ٨ و ٩
داستان
عنوان: آتلیه عکاسی فتوچینی و دوستان
نویسنده: سید نوید سید علی اکبر
تصویرگر: انیس تبرایی
خانم آفتاب پرست به آتلیه آقای فتوچینی می رود تا عکس بگیرد. آقای فتو چینی، او را در جلوی منظره ای قرار می دهد؛ ولی خانم آفتاب پرست در عکس پیدا نیست چون هم رنگ منظره شده است. خانم آفتاب پرست به پیشنهاد آقای فتو چینی تصمیم می گیرد به جای عکس از کارت پستال استفاده کند و به همه توضیح بدهد که در کارت پستال هست فقط رنگش را عوض کرده است. خانم آفتاب پرست همین کار را می کند.
در این داستان به کمک تصویرگر نام داستان را روی شیشه ی آتلیه می خوانیم، فضای آتلیه با اجزای مختلفش را می بینیم و ابزار کار عکاس را در گوشه کنار تصویر پیدا می کنیم. توصیف های دقیق نویسنده هم باعث می شود از نحوه ی کار با ابزار عکاسی سر در بیاوریم.
از ویژگی های این داستان این است که با دیدن تصاویر آن، کودک با دوربین قدیمی، فلاش مجزا، حلقه ی نگاتیو، تابلوهای منظره پشت، سه پایه، کارت پستال و ... آشنا می شود که با توجه دادن کودک به آن ها می توان درباره ی تفاوت عکاسی در گذشته و حال گفت و گو کرد.
نکته: ممکن است این داستان برای خردسالان ٣ تا ۵ سال کمی بلند و خسته کننده باشد. خوب است والدین هنگام خواندن یک داستان بلند، تا جایی که به اصل داستان لطمه وارد نشود، بخش هایی از آن را کوتاه کنند یا با تغییر لحن و حرکات زبان بدن طراوت داستان را تا پایان حفظ کنند.
عنوان: زمین خانوم
نویسنده و تصویرگر: نازنین آیگانی
زمین خانوم، قصه اولین روزهای زمین است. روایت روزی که زمین تصمیم می گیرد برای خودش پیراهنی رنگ رنگ بدوزد. دوست کوچکش دانه¬ی نارنج همیشه کنار او بود. لباس هر بار به رنگی در می آید ولی انگار چیزی کم دارد. تا اینکه هوا سرد می شود و دوست کوچولو در لباس سفید زمین خانم می خوابد. سرما که می رود رنگ پیرهن زمین سبز می شود ولی این بار روی آن گل های سفید کوچکی است. زمین خانم دوستش را صدا می کند و تمام گل های روی پیراهنش جواب می دهند. زمین می فهمد دوست های کوچک چه کارهای بزرگی می توانند بکنند.
نویسنده با استفاده از اسطوره زمین مادر، زایش و رویش را هنگام بهار که تمام اجزای طبیعت دست در دست یکدیگر زیبایی بی بدیلی را به نمایش می گذارند؛ روایت کرده و به زیبایی تصویر سازی و صحنه پردازی می کند. کودک در این داستان درک می کند که کودکان با تمام کوچکی، می¬توانند کارهای بزرگ انجام دهند.
داستان تفکر برانگیز است و تصاویر نیز به خیال انگیزی آن افزوده است.
خوب است بدانیم :
صحنه پردازی در داستان یعنی موقعیت زمانی و مکانی داستان، خواننده را یاری می کند تا در آنچه شخصیت ها می بینند، می شنود، می بویند و لمس می¬کنند؛ سهیم شود.
نکته: باید در نظر داشت نارنج هسته ندارد و دانه دارد.
عنوان: اگر به یک گوزن کیک شکلاتی بدهی.....
نویسنده: لارا نامرآف
مترجم: امیر لعلی
تصویرگر: مریم خلیل زاده
این بار یک گوزن است که هر چه به او می دهی چیز دیگری می خواهد و این زنجیره از خواسته ها همچنان ادامه دارد. زندگی نیز زنجیره ای از خواسته هاست، خواسته هایی بدنبال هم، در دایره ای بسته، از ابتدا به انتها و دوباره رسیدن به نقطه آغاز.
عنوان: خانه تکانی (از سری داستان های موشی و گوشی)
نویسنده: مژگان کلهر
تصویرگر: مهدیه صفایی نیا
نزدیک عید است و همه مشغول خانه تکانی. در مهد کودک جنگلی هم خانم مربی همراه بچه ها مشغول جمع آوری و نظافت هستند، اما موشی نمی خواهد کمک کند. او دائم به فکر بازی است.
نویسنده با زبان ساده ای حس خوش همکاری را به تصویر کشیده است.
خوب است بدانیم:
خود را جزیی از گروه دانستن، همکاری کردن با گروه، و سهمی از مسئولیت ها را بعهده گرفتن از ویژگی های فرایند رشد شخصیتی در سال های پیش دبستانی است که به آن «پیوند جویی» می گویند.
سرگرمی
عنوان: عصرانه ی حاجی فیروزی
صفحه: ١٠ و ١١
این بخش مانند همیشه، دستور درست کردن خوراکی با شکل و شمایل عروسکی است. در این دو صفحه کودک با پنج سین از سفره ی هفت سین آشنا می شود. او حاجی فیروزی خوردنی درست می کند که سکه ای در دست دارد. سنجد، سماق، سیب و سبزه با کمک نان آماده ی خوردن می شوند. کودک علاوه بر پنج سین با دیگر اجزای سفره ی عید مانند تخم مرغ رنگ شده آشنا می شود. در آخر از کودک خواسته می شود از هفت سینی که درست می کند عکس بیندازد و برای مجله بفرستد تا جایزه بگیرد.
نکته: باید در نظر داشت هر ساله هزاران ماهی برای سفره های هفت سین از بین می رود که در تضاد با حفظ محیط زیست است. با فرهنگ سازی می توان از این رخداد جلوگیری کرد.
عنوان: اگر گفتی
صفحه: ١٨ و ١٩
کودک پس از خواندن داستان «آتلیه عکاسی فتو چینی و دوستان» می تواند به پرسش های صفحه ١٨ پاسخ دهد: عکاس با چه چیزی، روی چه چیزی و با چه ابزار نوری عکس می اندازد؟
در ص ١٩ کودک باید آفتاب پرست (شخصیت داستان) را از راه پر پیچ به عکاسی برساند.
هر دو صفحه، دقت و تمرکز کودک را افزایش می دهد.
عنوان: دست بزنیم به کاری
صفحه: ٢۶ و٢٧
در ص ٢۶ طراح نشریه، درباره ی نقاشی صفحه ی روبه رو توضیح می دهد. کودک باید پیراهن ها را با توجه به داستان «زمین خانوم»، نقاشی کند. او می تواند از تخیلش بهره مند شود و از هر طرح و رنگی برای نشان دادن جنگل، دریا، کوه و شهر استفاده کند.
عنوان: خانه تکانی
صفحه: ۴۴
کودک پس از شنیدن داستان خانه تکانی، تشخیص می دهد که کدام بچه ها کمک کرده اند و چه کارهایی انجام داده اند. با این سرگرمی، امر مشارکت به تدریج در کودک نهادینه می شود.
نبات کوچولو شماره ۴۲
داستان
عنوان: یک دانه گردو
نویسنده: محمدرضا شمس
تصویرگر: نیلوفر برومند
باد گردو را می کند. سوسک و مورچه و جیرجیرک هم گردو می خواهند. سنگ می اید و بازی کنان به همه سهم می دهد . خودش هم با پوست های گردو مشغول بازی می شود.
داستانک یک گردو آهنگین و تفکر برانگیز است. نویسنده با جملات کوتاه، تکرار واژه ها و استفاده از ریتم، داستان زیبایی را به تصویر می کشد که مناسب مخاطب خردسال است.
خوب است بدانیم:
بیشتر اوقات کودکان با هم میل به چیزی پیدا می کنند و از اینجا کشمکش شروع می شود. پیدا شدن کسی که بتواند میانجی گردد خود یک مهارت است .
عنوان: شب بخیر خرس کوچولو
نویسنده: دیدر زانن
تصویرگر: رب دانلوی
مترجم: شیرین سلیمانی
خرس ها زمستان ها می خوابند. اما خرس کوچولو خوابش نمی برد. او فکر می کند چیزی را گم کرده. برای یافتن آن به جنگل می رود. به منزل خانم پیر مهربانی می رسد که تنهاست. او به خرس کوچولو عروسک خرسی کوچکی می دهد. حالا خرس کوچولو انگار گمشده اش را پیدا کرده است.
داستان ارتباط عاطفی یک مادر بزرگ پیر، تنها و ناتوان با خرسی کوچک را به زیبایی روایت کرده است. پیوند بین نسل ها این بار بین یک انسان و یک حیوان خود را نشان می دهد.
سرگرمی
عنوان: چرا از خنده غش کردی؟
پسر کوچولو به کنار پنجره می رود؛ به بیرون نگاه می کند و از خنده غش می کند.
طراح از کودک خواسته است با کمک گرفتن از تخیل، خود را در جای پسرک قرار دهد و آن چه را می بیند که باعث خنده پسرک می شود؛ نقاشی کند.
این کار به تخیل کودک می افزاید و مهارت دست ورزی کودک را تقویت می کند.
