دوشنبه، نهم شهریورماه، روز ملی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی است. در این روز مراسمی برپا میشود تا ایرانیان دست در دست هم برای نجات "آن ۱۰۰ قلادهای که از این گونه، در آسیا باقی مانده است" گام بردارند.
در نهم شهریورماه ۱۳۷۳ یک یوز پلنگ ماده که به همراه سه تولهاش برای خوردن آب به نزدیکی شهر بافق آمده بود، با حملهی چند غیر بومی روبرو شد. دو تولهیوز بر اثر حمله با چوب و سنگ کشته شدند، مادهیوز زخمی فرار کرد و تنها یک توله با همت محیط بانان نجات یافت. نام این یوز "ماریتا" بود. ماریتا تا زمان مرگش در ۱۳۸۲ در پارک پردیسان تهران زندگی میکرد.
بسیاری از ما، که حالا سال های جوانی را تجربه می کنیم گونه های بسیاری از حیوانات وحشی را تنها از روی تصویر هایشان در کتاب ها می شناسیم یا تنها در قصه های قدیمی با نامشان برخورد می کنیم. یوزپلنگ ایرانی هم که تا چند دهه پیش در بسیاری از مناطق ایران زندگی می کرد حالا تنها در دو یا سه منطقه زندگی می کند و کارشناسان می گویند فقط ۱۰۰ قلاده از آن در کشور باقی مانده است.
به این ترتیب اگر برای حفاظت از آن تلاش نشود، کودکان آینده ایران دیگر یوزپلنگ ایرانی را نخواهند شناخت و مانند ببر مازندران و شیر آسیایی دیگر باید به دیدن تصویر آن در کتاب ها بسنده کنند.
برای توجه بیشتر به نیاز این جانور زیبا به محافظت و تلاش همگانی ایرانیان برای زنده ماندن و ادامه نسلش، در سال ۱۳۸۶، به ابتکار انجمن یوزپلنگ ایرانی، نهم شهریورماه روز ملی حفاظت از یوزپلنگ ایرانی نام گرفت.
مرتضی اسلامی، مدیر عامل این انجمن، به نقل از پایگاه اینترنتی دویچه وله آلمان، در مورد علت این نامگذاری توضیح میدهد: "چون مهمترین گونهای که در ایران احتیاج به حفاظت دارد، یوزپلنگ است، یک روز در سال باید به این حیوان اختصاص داده شود تا در سراسر کشور اطلاعرسانی شده و مردم مطلع شوند که چنین گونهای در ایران زندگی میکند و با وضعیت آن آشنا شوند و بدانند که برای بقا چقدر به کمک نیاز دارد".
هنگامی که اهمیت زندگی و بقای گونه های کم یاب جانوری همچون یوزپلنگ ایرانی برای مردم به ویژه خانواده های ما مهم باشد، در حد توان برای بقایش تلاش می کنند. به این ترتیب، کودکان ایران هم می آموزند که همه حیوانات و گیاهان و همه منابع زمین برای زنده و پویا ماندن، به تلاش و حفاظت ما انسان ها نیاز دارند و هریک به شکلی بر کیفیت زندگی ما اثر می گذارند. در کشورهای پیشرفته تلاش می شود که با گذاشتن برنامه های آموزشی کودکان را به حفظ محیط زیست و نگه داری از جانوران به ویژه گونه های کم یاب حساس و متعهد کنند. برای نمونه در ارتباط با همین یوز پلنگ ایرانی، به نقل از پایگاه اینترنتی انجمن یوزپلنگ ایرانی، در باغ وحش "لاندوئر" در آلمان، یک برنامه آموزشی یک روزه برگزار شده است . در این برنامه ناتالی گیزن، یکی از همکاران داوطلب انجمن یوزپلنگ ایرانی، علاقه مندان را با یوزپلنگ ایرانی آشنا کرده است.
در این برنامه، کودکان و نوجوانان، مسابقه نقاشی برگزار کردند و صورت یوزپلنگ ایرانی را هم بر چهره شان نقاشی کردند. در بخشی دیگر از برنامه هم ناتالی گیزن، در یک مصاحبه تلویزیونی درباره یوزپلنگ ایرانی و تلاش های ایران برای حفظ آن سخن گفت.
باغ وحش لانوئر یکی از قدیمی ترین باغ وحش های آلمان است که در سال ۱۹۰۴ در زمینی به وسعت ۴ هکتار احداث شد. درحال حاضر این باغ وحش از ۶۰۰جانور از ۱۲۰ گونه جانوری نگهداری می نماید که یوزپلنگ آفریقایی یکی از آن ها است.