سازمان بهداشت جهانی هر سال در روز جهانی بهداشت، ١٨ فروردین، موضوع ویژه ای را برای افزایش سطح آگاهی مردم و هشدار به دست اندر کاران بهداشت و سلامت در همه کشورهای جهان بر می گزیند. امسال مشکل مقاومت میکروب ها در برابر داروهای ضد میکروبی و مبارزه با آن، به عنوان موضوع این روز برگزیده شده است.
اما مقاومت ضد میکروبی چیست؟
مقاوم شدن میکروب ها در برابر داروهای ضد میکروبی را مقاومت ضد میکروبی می نامند. به این ترتیب داروهایی مثل آنتی بیوتیک ها یا ضد ویروس ها بر میکروب های مقاوم شده که می توانند باکتری ها ،ویروس ها و برخی از انگل ها باشند، بی تاثیر می گردند. این پدیده باعث می گردد تا داروهای متداول برضد عفونت ها موثر نباشند و عفونت نه تنها در شخص مبتلا باقی بماند بلکه به دیگران نیز سرایت کند.علت این پیش آمد استفاده زیاد و یا غلط از داروهای ضد میکروبی است. تجویز آنتی بیوتیک نامناسب از سوی پزشک یا درست مصرف نکردن آن توسط بیمار هر دو از عوامل مهم بروز این پدیده هستند.خودداری از استفاده از داروهای ضد میکروبی، بدون تجویز پزشک، استفاده کامل از داروی تجویزی و نیمه تمام رها نکردن آن و مصرف نکردن داروهای تاریخ گذشته، کارهایی است که بیماران و مردم عادی می توانند برای مبارزه با مقاومت ضد میکروبی انجام دهند.
چرا مقاومت ضد میکروبی تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است؟
- مقاومت میکروب ها به داروها می تواند باعث موفقیت آمیز نبودن درمان های متداول و در مواردی مرگ بیماران شود.
- با طولانی شدن مدت بیماری، شانس سرایت گونه های مقاوم شده میکروب ها به دیگران افزایش می یابد.
- بسیاری از بیماری ها که با کشف و توسعه داروهای ضدمیکروبی به کنترل در آمده بودند، می توانند سلامت بشر را دوباره به خطر بیاندازند.
- وقتی داروهای متداول بی اثر شوند، درمان های جایگزین، اغلب طولانی تر و بسیار گران تر خواهند بود. به این ترتیب هزینه های درمانی سنگین تری بر فرد و جامعه تحمیل می شود.
- با از دست رفتن تاثیر این چنین دارو هایی، دستاوردهای پزشکی مدرن مانند پیوند اعضا، درمان های سرطان و جراحی های بزرگ نیز در خطر می افتند زیرا بدون داروهای ضد میکروبی هیچ یک از این درمان ها امکان پذیر نیستند.
بهتر است بدانید:
- نزدیک به ٤٤٠ هزار مورد مقاومت دارویی نسبت به بیماری سل سالانه گزارش می شود که خود باعث مرگ ١٥٠هزار بیمار گردیده است.
- مقاومت در برابر داروهای ضد مالاریای متداول در بسیاری از کشورهایی که دست به گریبان این بیماری هستند در حال گسترش است.
- بالا رفتن درصد عفونت هایی که برای درمان نیازمند بستری بیمار در بیمارستان هستند، به علت مقاومت میکروب ها به داروهایی مانند وانکومایسین به وجود آمده است.
- با در دسترس قرار گرفتن داروهای ضد ویروس نگرانی مسئولین بهداشتی در مورد مقاومت ویروس ایدز به این گونه داروها و پیچیده تر شدن کنترل این بیماری افزایش یافته است.
- امروزه سیپروفلوکساسین تنها داروی توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی برای درمان اسهال خونی به خصوص در کودکان است. علت این امر مقاوم شدن عامل بیماری در برابر دیگر داروهاست. اما متاسفانه علائم مقاومت میکروب به این دارو نیز در حال پدیدار شدن است.
- نوع جدیدی از مقاومت در برابر داروها در برخی از میکروب ها به تازگی دیده شده که می تواند اثربخشی بسیاری از داروهایی را که به عنوان آخرین و نیرومندترین آنتی بیوتیک ها مورد مصرف قرار می گرفتند، از میان ببرد.
اگر امروز کاری نکنیم، آینده ای پر بیماری در انتظار ماست!
تلاشی جهانی، همگانی و فوری در میان همه افراد و نهاد های جامعه لازم است تا بر مشکل رو به رشد مقاومت ضدمیکروبی پیروز شویم. روشن است که نقش مردم عادی، پدر و مادرها و آموزگاران در این تلاش جهانی برای رهانیدن جهان از آینده ای که در آن فرزندان مان با بیماری های درمان ناپذیر دست به گریبان خواهند بود، بسیار مهم است.
