ایجاد عادت به مطالعه از راه آشنا کردن کودکان و نوجوانان با کتاب و کتابخانه پیش درآمدی برای استفاده ی همیشگی از این منابع است. کودکان و نوجوانان ویژه (ناشنوایان، نابینایان، کم بینایان، عقب ماندگان ذهنی و چند معلولیتی) نیز همچون کودکان عادی نیازها و علائق متفاوتی دارند و دامنه ی خدمات ارائه شده به آنها نیز باید گسترده، متنوع و در عین حال سازگار با نیازهای فردی شان باشد. این کتابخانه ها با هدف ایجاد فضایی مناسب برای رشد توانمندی های ذهنی و مهارتی کودکان کم توان جسمی مناسب سازی می شوند.
در مجموعه سازی این کتابخانه ها منابعی، همچون: کتاب گویا، کتاب لمسی، کتاب بریل (صدای ضبط شده، صدای مصنوعی)، کتاب چاپ درشت، کتاب مناسب سازی شده برای ناشنوایان، نوارهای ویدئویی (قصه گویی به زبان اشاره) با تنوع مناسب در شاخه‌های موضوعی دانش بشری باید در دسترس نابینایان و کم بینایان، ناشنوایان و کم شنوایان و کودکان و نوجوانان با اختلالات ذهنی باشد.
در این گونه کتابخانه‌ها باید وسایل و تجهیزات کمکی، مانند: دستگاه تایپ پرکینز، کامپیوتر برجسته نگار، دستگاه بهدید، ضبط صوت، ... به تعداد مناسب وجود داشته باشد.
معماری داخلی این کتابخانه ها باید با توجه به نوع معلولیت، برای استفاده ی راحت و ایمن این‌گونه مخاطبان طراحی شوند. استفاده از اتاق های مطالعه ی تک نفره با تجهیزات مناسب، حذف هرگونه عوامل خطرزا همچون: ورودي‌هاي نامناسب، شيب هاي خطرناك، مسيرهاي بدون ديد، و موانع به ظاهر كوچك در مسير عبور كودكان و نوجوانان بايد رفع شوند. استفاده از روکش های نرم برای ستون ها و سطوح سر راه و نصب نشانه های گویا یا لمسی از جمله مواردی هستند که باید به آنها توجه کرد. همچنین در طراحی داخلی ساختمان کتابخانه باید توجه شود که افراد کم بینا با استفاده از تقابل و تضاد رنگ ها و بافت ها قادر به دریافت موقعیت و وضعیت محیط می شوند. رنگ دیوارها از رنگ کف سالن متمایز باشد، درهای ورودی با چارچوب آنها با رنگ مخالف دیوار مجاور رنگ آمیزی شود، رنگ وسایل کتابخانه و تجهیزات خدماتی مانند آسانسور و غیره از محیط اطراف متمایز باشد، از مسیرهای نورپردازی شده یا کفپوش های بافت دار یا لمس پذیر (با کمک عصا، کفش و غیره) برای هدایت کاربران به مناطق خاصی از کتابخانه استفاده شود.
در کتابخانه‌ی نابینایان لازم است برای هر کاربر نابینا 3 متر مربع فضای مطالعه در نظر گرفته شود و میز مطالعه کاربر نابینا مجهز به دستگاه پخش صوت، هدفون، و دیگر یارابزارهای مناسب باشد و به ازای هر ۷۲ جلد کتاب بریل یا هر ۹۶۰نوار کاست ویژه ی کتاب های گویا یک متر مربع فضا در نظر گرفته شود.
