کودکانتان را نترسانید

خدیجه باقرآبادی کارشناس ارشد روانشناسی

دختربچه‌ها بیشتر از پسربچه‌ها می‌ترسند. کودکان دو نوع ترس دارند. دسته اول ترس‌های طبیعی که در همه وجود دارد مانند ترس از صدای بلند، افتادن از جای بلند، ترس از اشخاص بیگانه، ترس از دست دادن و جدا شدن از مادر و ... که این ترس‌ها به مرور زمان که کودک رشد می‌کند و درک مفاهیم را دارد بیشتر می‌شود، چون با خطرات محیط و محرک‌های آن آشنا می‌شود. به همین دلیل است که کودکان چهار یا پنج ساله بیشتر از بچه‌های کوچکتر می‌ترسند، چون شناخت بیشتری از محیط دارند.

 دسته دوم ترس‌ها را اکتسابی دانست که ناشی از آموزش خانواده و جامعه به کودکان است. کودکان این ترس‌ها را از محیط کسب می‌کنند، گاهی برخورد یک کودک با محرک باعث ترس وی می‌شود و این ترس با او باقی می‌ماند و گاهی حتی عکس‌العمل والدین به همان محرک ترس کودک را بیشتر می‌کند. این کارشناس ارشد روانشناسی از نقش مهم خانواده‌ها در ترسو و یا شجاع شدن کودکان یاد کرد و افزود: بخش مهمی از ترس‌های اکتسابی کودکان ناشی از محیط خانواده است.

وی از خانواده‌ها خواست از ترساندن بی‌مورد کودکان خود خودداری کنند و فقط در مورد عواملی که خطرساز است به فرزند خود اطلاعات درست بدهند تا در عین دوری کردن از عامل خطر، ترس نادرست نداشته باشد.  ترساندن بی‌دلیل باعث می‌شود کودک ترسو و بی‌اعتماد به نفس بار بیاید.باقرآبادی در خصوص راه‌های مقابله با ترس کودکان نیز یادآوری کرد: اولین کار توضیح دادن به کودک در مورد بی‌دلیل بودن ترس است و اینکه با شبیه‌سازی آنچه که کودک از آن می‌ترسد و قرار دادن کودک در شرایط مشابه، حساسیت‌زدایی ایجاد کنیم.

این روانشاس همراهی والدین با کودکان در وضعیتی که کودک از آن می‌ترسد را بسیار موثر دانست و تاکید کرد: به علاوه والدین باید تلاش کنند دسترسی کودک به محیط امن برای او آسان شود. برای مثال اگر از تاریکی می‌ترسد به راحتی بتواند هر لحظه که خواست اتاق خواب خود را روشن کند. وی معتقد است، به مرور زمان و با افزایش شناخت کودک و همراهی والدین ترس‌های بی‌دلیل در کودکان کم‌رنگ می‌شود.