زشت‌های زیبا (مجموعه کتاب علوم ترسناک)

عنوان لاتین
Ugly bugs

کتاب «زشت‌های زیبا» از مجموعه کتاب «علوم ترسناک» کتابی علمی و طنزآلود درباره جانوران کوچکی است که اغلب از آن‌ها می‌ترسیم یا چندش‌مان می‌شود، مانند کرم‌ها، مورچه‌ها و عنکبوت‌ها و در کتاب به آن‌ها جانوران موذی گفته می‌شود.

اولین فصل کتاب با عنوان «تیره جانوران موذی» با زبانی طنز به موضوع طبقه‌بندی بی‌مهرگان، رده‌های جانوری و نام علمی جانوران می‌پردازد و سپس در فصل‌های بعد نویسنده سراغ معرفی گروه‌های مختلف مانند کرم‌ها، حلزون‌ها، برخی بی‌مهرگان آبزی، صدپایان و هزارپایان، حشرات (سوسک‌ها، مورچه‌ها، زنبورها و پروانه‌ها) و عنکبوت‌ها می‌رود.

«نیک آرنولد» در سال ۲۰۰۰ میلادی با نوشتن کتاب «میکروب‌های ترسناک» مجموعه کتاب «علوم ترسناک» را آغاز کرد. او در این مجموعه، علم را با زبان طنز به نوجوانان می‌آموزد. در مجموعه کتاب «علوم ترسناک» به انواع مفاهیم علمی که در سرفصل‌های درسی کودکان و نوجوانان مطرح می‌شود پرداخته شده است. حتی با آن‌که به مفاهیم ریاضی به‌طور مستقیم نپرداخته است، نوجوانان بخشی از مهارت‌های ریاضی را  در حل مسئله‌های مطرح شده در کتاب می‌آموزند. در همه‌ جلدهای این مجموعه، در بخش «جرات داری...» نوجوانان به انجام آزمایش‌های علمی تشویق می‌شوند. مجموعه کتاب «علوم ترسناک» نوجوانان را به آموختن علم مشتاق می‌کند.

«نیک آرنولد» نویسنده مجموعه کتاب «علوم ترسناک» یک ترویج‌گر علم است. یعنی کسی که تلاش می‌کند مفاهیم پیچیده‌ علمی را به زبانی ساده برای مخاطبان عام شرح دهد تا پدیده‌هایی که هر روز در اطراف خود می‌بینند را بهتر بشناسند. او در پیش‌گفتار کتاب «زشت‌های زیبا» می‌نویسد: «علم می‌تواند بسیار اسرارآمیز باشد. اگر از دانشمندی بپرسید که در طول روز چه کارهایی انجام می‌دهد، در جواب با مجموعه‌ای از اصطلاحات پیچیده‌ی علمی روبرو می‌شوید. این اصطلاحات ابهام‌برانگیز و کسل‌کننده به نظر می‌رسند، اما علم نباید این‌گونه باشد. علم فقط به دانش متخصصان آزمایشگاه‌ها و ابزارها و ماشین‌آلات پیشرفته محدود نمی‌شود. علم درباره ما انسان‌ها، شیوه زندگی و انواع اتفاق‌هایی است که هر روز با آن‌ها روبرو می‌شویم!»

مجموعه کتاب «علوم ترسناک» از جنبه‌ای جالب به دنیای علم نگاه می‌کند. جنبه‌ای که کنجکاوی مخاطب را بر می‌انگیزد و چون آغشته به بازیگوشی است، مخاطب علم را سرگرم‌کننده می‌یابد و به خواندن ادامه می‌دهد. «نیک آرنولد» در پیشگفتار کتاب «زشت‌های زیبا» دلیل پرداختن به جنبه‌ ترسناک‌ علوم مختلف را این‌گونه توضیح می‌دهد: «جذاب‌ترین بخش علم، ترسناک‌ترین بخش آن است و موضوع این کتاب، دقیقا در مورد این قسمت از علم است: علم ترسناک. برای مثال، جانوران موذی را در نظر بگیرید. لازم نیست برای یافتن آن‌ها به جای دوری بروید، هر سنگی را که بلند کنید، تعداد زیادی از آن‌ها بیرون می‌خزند ... ببینید جانوران موذی چگونه علم را وارد زندگی ما می‌کنند؛ زندگی ترسناک!»

از مجموعه کتاب «علوم ترسناک» تاکنون 40 عنوان منتشر شده است که تنها 1 جلد از این مجموعه به نام «فسیل‌های اسرارآمیز» به قلم «فیل گیتز» است و بقیه را «نیک آرنولد» نوشته است. تصویرگری تمامی کتاب‌های این مجموعه را «تونی دوسالز» انجام داده است. از این مجموعه تاکنون 36 عنوان توسط نشر پیدایش و مترجمان مختلفی هم‌چون «محمود مزینانی، گیتا حجتی، فاطمه مظفرنژاد، فیروزه معراج و داود شعبانی ترجمه و منتشر شده است. فهرست کتاب‌های این مجموعه را می‌توانید در وب‌سایت ناشر بیابید.

کتاب‌های این مجموعه در ۲۴ کشور دنیا منتشر شده است و تاکنون تنها در انگلستان ۴ میلیون نسخه از آن به فروش رسیده است. پس از سال 2010 ناشر و نویسنده، برخی کتاب‌های قدیمی این مجموعه را بازنگری و محتوای آن را به روز کردند و جلد و تصویرهای داخل کتاب را تغییر دادند. براساس مجموعه کتاب «علوم ترسناک» اجراهایی توسط گروه تئاتری در بیرمنگام انگلستان طراحی و به روی صحنه رفته است  و هم‌چنین مجموعه برنامه تلویزیونی از سال 2015 در شبکه‌ی CITV ضبط و پخش شده است.

«نیک آرنولد» نویسندگی را از نوجوانی آغاز کرد. او پژوهشگر و نویسنده‌ی مشهور انگلیسی است که پیش از آغاز نوشتن مجموعه کتاب «علوم ترسناک» در سال 2000 میلادی در دانشگاهی در لندن با یک پروژه آموزشی برای آموزش کودکان همکاری می‌کرده است.

«تونی دو سالز» نویسنده و تصویرگر شناخته‌ شده انگلیسی است که جوایز مختلفی برای آثار خود دریافت کرده است.

مجموعه کتاب «علوم ترسناک» جوایز مختلفی در کشور انگلستان دریافت کرده است. از جمله برگزیده‌ چند دوره جایزه‌ جامعه سلطنتی برای کتاب‌های علمی.

گزیده‌هایی از کتاب

حشرات از هر نظر، گروه بسیار مهمی از جانوران موذی محسوب می‌شوند. حشرات گوناگون‌ترین، بی‌رحم‌ترین و گرسنه‌ترین موجودات هستند و براساس نظر عده‌ای از مردم، نفرت‌انگیزترین شکل حیات روی سیاره زمین هستند! شاید بیش از 30 میلیون گونه حشره وجود داشته باشد که این تعداد، ده برابر بیشتر از جمع کل انواع حیوانات دیگر است.

برگردان
گیتا حجتی
تصویرگر
تصویرگر
Tony De Saulles, تونی دوسالز
سال نشر
1398
ناشر
نویسنده
Nick Arnold, نیک آرنولد
نگارنده معرفی کتاب
ویراستار
متین پدرامی (ویراستار ادبی), مریم پورثانی (ویراستار علمی)
Submitted by skyfa on