کتاب های محیط زیست برای کودک و نوجوان
کتاب های محیط زیست برای کودکان و نوجوانان، کتاب‌هایی داستانی یا غیرداستانی هستند که نگاه ویژه‌ای به مسئله محیط‌زیست و نگه‌داری از آن دارند.
از آنجا که نگه‌داری از محیط زیست مسئله‌ای مهم و ضروری است، لازم است آموزش‌های محیط زیستی را برای کودکان و نوجوانان در نظر بگیریم.
کتاب‌های این صفحه، آموزش‌هایی در جهت حفظ محیط زیست، بازیافت، کمبود آب، حفاظت از حیات وحش، تغییرات آب‌وهوای کره‌ی زمین و... است. هر کدام از این کتاب‌ها به موضوع خاصی درباره‌ی محیط زیست پرداخته‌اند.
کتاب شارون محیط زیست را پیدا می‌کند، با این جمله ها آغاز می‌شود:
«یک روز صبح، شارون زود از خواب بیدار شد. آموزگارش، خانم کلارک، به او گفته بود همه باید محیط زیست را پاکیزه نگه دارند. شارون می‌بایست اول محیط زیست را پیدا می‌کرد تا بعد بتواند آن را پاکیزه نگه دارد. جمعه بود و او فرصت کافی برای این کار داشت ...»
داستان روایت جستجوی دختر کوچکی برای یافتن محیط زیست است. کودک با این کتاب به خوبی با معنی محیط زیست و این‌که به کجا محیط زیست می‌گوییم آشنا می‌شود.
چهارشنبه, ۱۹ مهر
«اشغالگران» از مجموعه کتاب «زمین عزیز من» داستان اشغال سیاره زمین توسط موجوداتی است که جنگل‌ها و رودخانه و جانوران را مزاحم زندگی خود می‌بینند و همه را نابود می‌کنند، تا این‌که کمک سر می‌رسد و زمین نجات پیدا می‌کند.
شنبه, ۶ خرداد
در میان برهوتی بادگیر، پر از خرت و پرت های فلزی دور ریخته شده، پیرمردی غمگین و تنها زندگی میک ند، او با وجود فضای غمبار دور و برش هر شب خواب جنگلی زنده و پرنشاط را می بیند، سرشار از پرندگان و جانوران.
یک روز در میان آت و آشغال ها به چراغ شکسته ای برمی خورد که به یک گل شباهت دارد و از آنجا اندیشه ای در ذهنش می روید . . . .
یکشنبه, ۲۴ مرداد
"این عکسی از کثیف ترین شهر کشور است.... این شهر با بیش از پانصد رای از طرف افرادی که قبلا در آنجا بودند، بالاترین مقام را آورد.... بیلی شوکه شده بود. این خبر چقدر برای شهر وحشتناک و خجالت آور بود!
بیلی آدم کثیفی نبود... هیچ وقت توی خیابان زباله نمی ریخت یا وقتی چیزی می خورد آشغالش را دور نمی انداخت...."
چهارشنبه, ۱۹ اسفند
وقتی جوزف خیلی کوچک بود، پدربزرگش روانداز محشری برای او دوخت. روز به روز جوزف بزرگتر می شد و رو اندازش کوچک تر و کهنه تر می شد، تا این که یک روز مادر گفت: جوزف دیگر وقتش رسیده است که بیندازیم اش دور.
ژزف گفت: "پدربزرگ یک کاری اش می کند" پدر بزرگ رو انداز را برداشت این ورش کرد آن ورش کرد و همان طور که قرچ قرچ قیچی می زد سوزن اش فرو می رفت و در می شد فرو رفت و در می شد می گفت:"هو...م م م. از این رو انداز فقط به اندازه ای مانده که ازش یک ... چی درست کنم؟ ... یک کت محشر!"
جوزف کت محشر را پوشید و بیرون رفت.
یکشنبه, ۱۶ اسفند
"حیوانات در هنر" از مجموعه "نگاه کن"، کودکان را به جستجو و یافتن حیوانات در آثار هنرمندان بزرگ از کشورها و دوره های گوناگون فرا می خواند. لوسی میکلت ویت نویسنده این مجموعه می گوید: کودک وقتی به تصویری نگاه می کند نسبت به آن واکنشی غریزی نشان می دهد.
شنبه, ۳۱ مرداد
در داستان «جودی دنیا را نجات می‌دهد» جودی می‌فهمد رفتار او چه تاثیری بر محیط‌زیست می‌گذارد و به جنب‌وجوش می‌افتد تا با کمک به کاشت درخت در جنگل‌های استوایی برای دنیا کاری بکند.
شنبه, ۱۶ خرداد
ما پاره ای از خاکیم و، او پاره ای از ماست.
گل های عطرآگین، خواهران ما هستند.
خرس، گوزن، عقاب بزرگ، اینان برادران ما هستند.
در گذشته های بسیار دور، مهاجران سفید پوست اروپایی، به جنگی هولناک با بومیان سرخ پوست، سرزمینی که اکنون امریکا نامیده می شود، پرداختند تا سرزمین نیاکانی آن ها را از آن خود کنند. از آن پس سرخ پوستان می توانستند تنها در بخشی کوچکی از سرزمین خود زندگی کنند.
شنبه, ۱۲ اردیبهشت
نیایش زمین در قالب داستانواره ای ساده که شخصیت های آن یک پدربزرگ و نوه اش هستند، با زبانی دلنشین و تصویرهای زیبا از فلسفه هستی با مخاطب سخن می گوید. پدربزرگ و نوه اش با هم در چمنزارها و جنگل ها و ساحل دریا راه می روند.
پسرک از پدربزرگ درباره دعا ونیایش می پرسد و پدربزرگ او را برای یافتن پاسخ به گوش سپردن به صداهای طبیعت، نگاه کردن به درختانی که سر به آسمان رسانده اند، فکر کردن به آبها که خود را به زمین می سپرند تا به آسمان بروند و دوباره به زمین برگردند، بو کردن عطر گل ها و...فرا می خواند. به گفته او این ها همه روش هایی از نیایش اند و هر موجودی به روش خودش نیایش می کند.
سه شنبه, ۱ اردیبهشت
این کتاب دربردارندۀ آگاهی هایی درباره نوعی کاکتوس به نام ساگارو است که وزنی چندتنی و عمری نزدیک به ۲۰۰ سال دارد و در صحرایی در امریکا می روید. چگونگی رشد و همزیستی این کاکتوس با برخی جانوران و استفاده ی سرخپوستان از میوه آن، با زبان و بیانی علمی و گاه ادبی توضیح داده شده است و به میوه دادن و سرانجام نابود شدن این گیاه می‌پردازد.
این اطلاعات به کمک تصویرهایی با با رنگ آمیزی زیبا به مخاطب ارائه شده‌اند. هماهنگی متن و تصویر همراه با توصیف زیبای طبیعت، حس زیبایی‌شناسی و ارج نهادن به شکوه و عظمت حیات را در مخاطب برمی‌انگیزد.
پنجشنبه, ۱۵ اسفند
دو مرد هیزمشکن برای قطع درختان به جنگل آمازون می‌روند. یکی از آن‌ها درخت بزرگی را به دیگری نشان می‌دهد و از جنگل بیرون می‌رود. درخت خیلی محکم و تنومند است و هیزمشکن زود خسته می‌شود و به خواب می‌رود. مار بوایی که روی درخت زندگی می‌کند، در گوش او می‌گوید که این درخت خانه او و گذشتگان اوست و هیزمشکن نباید آن را قطع کند.
دوشنبه, ۹ دی
کتاب بازیافت برای کودکان با زبانی گزارشی و تصویرهای رنگی، درباره زباله، انواع آن، تولید روزافزون آن از سوی انسان، آماری از تولید روزانه زباله در تهران، چگونگی و اهمیت بازیافت زباله و راه‌های بازیافت آن، آگاهی‌های سودمندی به مخاطب می‌دهد.
نویسنده با آموزش راه‌های ساده برای بازیافت و جلوگیری از تولید زباله بیشتر او را به پذیرش مسئولیت در زمینه حفظ محیط زیست از آلودگی بیشتر فرا می‌خواند.
خواندن جمعی این کتاب در کنار درس علوم و ترتیب دادن فعالیت‌هایی برای پاکسازی مدرسه، محله، پارک‌ها و کوهستان برای مخاطبان گروه سنی مربوط سودمند است.
پنجشنبه, ۳۰ آبان
کتاب "بازیافت کاغذ" نخست به موضوع زباله و دردسرها و زیان‌های آن می پردازد، سپس درباره کاغذ و مقوا که یک چهارم وزن سطل‌های آشغال خانواده‌ها را تشکیل می‌دهد، اطلاعات سودمندی در اختیار مخاطب می‌گذارد و او را به اهمیت مقوله بازیافت، به ویژه بازیافت کاغذ و انواع آن و وظایف دولت و شهروندان در این زمینه توجه می‌دهد.
پنجشنبه, ۳۰ آبان
کتاب «نجات حیات وحش» با ساختاری گزارشی درباره پیوند انسان با طبیعت و دیگر موجودات زنده و لزوم همراهی همه موجودات کره زمین برای ساختن جهانی سالم، اطلاعات سودمند، گیرا و گاه شگفت‌انگیزی به مخاطب می‌دهد، همچون: «اگر یک گونه گیاهی نابود شود، بیش از ۴۰ حیوان که برای بقا به آن متکی‌اند نیز ممکن است در معرض تهدید قرار بگیرند».
یا «بیش از یک میلیون پرنده دریایی و تعداد بی‌شماری ماهی، سالانه با زباله‌های پلاستیکی از میان می‌روند».
پنجشنبه, ۳۰ آبان
کتاب «آموزش سبز» اثری خلاقانه در حوزه‌ی آموزش محیط‌زیست به کودکان است. این کتاب با بهره‌گیری از بازی، سرگرمی و فعالیت‌های تعاملی، مفاهیم مهم زیست‌محیطی را به زبانی ساده و شیرین به مخاطب منتقل می‌کند.
کودکان در حین کار با این کتاب می‌آموزند:
چگونه از هدر رفتن آب جلوگیری کنند،
چهارشنبه, ۲۹ آبان