تجربه های ترویج خواندن

در سراسر دنیا افراد، سازمان‌ها و نهادهای خصوصی و غیرخصوصی زیادی برای ترویج کتابخوانی تلاش می‌کنند. برنامه‌ها و طرح‌های مختلفی در نقاط مختلف جهان سعی در گسترش فرهنگ کتابخوانی دارند.

برنامه‌های کتابخوانی در مناطق محروم، کتابخوانی با کودکان با نیازهای ویژه، تجهیز کتابخانه‌ها و نیز راه‌اندازی کتابخانه‌های سیار، گسترش برنامه‌های بلندخوانی با کودکان در مدارس و کتابخانه‌ها و... همگی با هدف رساندن کتاب به دست تمام اقشار جامعه و گسترش فرهنگ کتابخوانی، انجام می‌شوند.

در این صفحه شما را با تجربه‌های ترویج کتابخوانی در ایران و جهان آشنا می‌کنیم.

زیردسته‌بندی‌ها
آشنایی با تجربه‌های خانم حلیمه گرگ از ترویج‌گران با من بخوان ترویج خواندن کاری چندبعدی و فراگیر است و تنها به مدرسه و کلاس درس محدود نمی‌شود. هر مکان و هر جمعی برای ترویج‌گر کتاب و کتابخوانی فرصتی است برای ترویج خواندن. یک ترویج‌گر آگاه می‌داند که باید میان خواندن و جنبه‌های گوناگون زندگی اجتماعی پیوند برقرار کرد، کودکان و افراد کم‌تردیده شده را دید، خانواده‌ها را با خود همراه کرد و پیوندهای عاطفی و اجتماعی را از این راه استوارتر ساخت.
یکشنبه, ۱۱ خرداد
با تعطیلی مدارس، مهدکودک‌ها و پیش‌دبستان‌ها به علت همه‌گیری بیماری کووید-١٩، بسیاری از مربیان و آموزگاران، به ویژه آنان که با کودکان کم‌برخودار کار می‌کنند، کوشیدند راه‌های جایگزینی بیابند و از راه دور به آموزش ادامه دهند. گرچه مشکل اصلی، کمبود امکانات و عدم دسترسی همه‌ی کودکان به امکان استفاده از فضای مجازی و آموزش از راه دور است، با این حال حتی بسیاری از مراکز که به این امکان دسترسی دارند هم این روزها در برنامه‌ریزی، تنظیم زمان، هماهنگی و تطبیق دادن آموزش‌ها با شیوه‌ی آموزش از راه دور و فضای مجازی، دچار مشکلات و چالش‌هایی هستند.
دوشنبه, ۸ اردیبهشت
با بروز بحران شیوع ویروس کرونا، کتابخانه‌های «با من بخوان» نیز تعطیل شدند و دسترسی کودکان به کتاب‌ها قطع شد. اما ترویج‌گران «با من بخوان» بیکار ننشستند و کوشیدند با رعایت نکات بهداشتی از امکانات موجود بهره بگیرند و به ترویج کتابخوانی در میان کودکان ادامه دهند.
یکشنبه, ۲۴ فروردین
آموزش نکات بهداشتی از طریق کتابخوانی این روزها که شیوع ویروس کرونا همه را نگران کرده، بیش از هر زمان دیگری اهمیت آموزش، به ویژه آموزش به کودکان و نوجوانان آشکار شده است. در این شرایط بزرگسالان به ویژه والدین باید بکوشند تا فضایی را فراهم کنند که همزمان با انتقال آموزش‌های مستقیم و غیرمستقیم به کودکان از ایجاد فضای اضطراب‌آلود، که بر امنیت روانی آنان تاثیرات زیان‌باری می‌گذارد، بپرهیزند. و چه راهی بهتر از کتاب‌خوانی و فعالیت‌های لذت‌بخش در پیوند با آن؟
دوشنبه, ۱۲ اسفند
تجربه فعالیت‌های در پیوند با بلندخوانی کتاب «سوال بزرگ» «تو به این دلیل این جایی که ابرها را ببوسی.» این را خلبان می‌گوید، چون یک نفر در کتاب از او می‌پرسد که چرا این‌جاست و خلبان فکر می‌کند که راستی اصلا چرا این‌جاست و بعد، این پاسخ را می‌دهد.
شنبه, ۱۰ اسفند
امروزه ثابت شده است که خانواده نقشی محوری در ارتقای سطح سواد و مهارت‌های اجتماعی و عاطفی کودکان دارد. والدین به عنوان نخستین آموزگاران، در فراهم‌ کردن محیطی غنی برای پرورش کودک، گسترش دایره‌ی واژگان، قدرت تمرکز و پایه‌ریزی بنیان‌های مهارت‌های سخن گفتن، خواندن و نوشتن و برقراری ارتباط، جایگاهی مهم و تعیین‌کننده دارند. اهمیت نقش خانواده به‌ویژه در سال‌های پیش از دبستان پررنگ‌تر است. برنامه‌ی «با من بخوان» بر این باور است که بردن کتاب به درون خانواده از هنگامی که کودکان بسیار کوچک هستند، باعث شکل‌گیری عادت به خواندن و عشق ورزیدن به کتاب در طول دوران زندگی می‌شود.
شنبه, ۱۲ بهمن
گزارش «با من بخوان» از کمپین «یک آموزگار، یک کلاس، یک کتابخانه» در استان هرمزگان، شهرستان بشاگرد.
سه شنبه, ۱۷ دی
تجربه‌ای از مربیان خوزستانی «با من بخوان» درباره‌ی تاثیرات کتابخوانی
شنبه, ۷ دی
یکی از راه‌های مهم سهیم شدن و آموزش غیرمستقیم ارزش‌های زندگی به کودکان بلندخوانی کتاب، انجام فعالیت‌های در پیوند با آن و گفت‌وگو با کودکان است. ارزش‌های زندگی را می‌توان در بازی‌ها، نمایش‌ها‌ و دیگر فعالیت‌های هنری در پیوند با کتاب‌خوانی گنجاند.  
دوشنبه, ۱۸ آذر
مهر ماه امسال مربیان موسسه توانمندسازی مهر و ماه به مناسبت روز جهانی کودک و روز محیط زیست کتاب کامی‌شی‌بای «به‌به‌لیمو و کاکلی» را برای کودکان اجرا کردند و فعالیت‌هایی در پیوند با آن ترتیب دادند تا هر چه بیش‌تر توجه کودکان را به اهمیت حفظ محیط زیست جلب کنند.
دوشنبه, ۱۱ آذر
تاریخ: تابستان 1398 تهران - فرحزاد - مرکز توانمندسازی مهروماه نام کتاب: دار و دسته‌ی خرگوش‌های جهنمی / نویسنده: جین ویلیس، تصویرگر: تونی راس، مترجم: معصومه انصاریان بچه‌های پایه‌اول تا سوم نام مربی بلندخوان: فاطمه نوروزی   فعالیت‌های پیش از بلندخوانی:
دوشنبه, ۱۳ آبان
بنیاد توانمندسازی دایان (خانه توانمندسازی مادران تنها) در منطقه‌ قلعه‌مرغی در جنوب تهران قرار دارد. برنامه‌ی «با من بخوان» از اردیبشهت ماه 1398 در همکاری با این بنیاد کار خود را در این منطقه‌ی پرجمعیت و کم‌برخودار تهران آغاز کرده است. با راه‌اندازی یک کتابخانه‌ی کودک‌محور در این بنیاد و آموزش مربیان آن، افزون بر برگزاری نشست‌های بلندخوانی و فعالیت‌های در پیوند با آن برای همه‌ی کودکان محله، اینک با شروع سال تحصیلی، کودکان مقطع مهد و پیش‌دبستانی نیز در این مرکز تحت پوشش برنامه‌ی «با من بخوان» قرار گرفته‌اند و براساس رویکرد آموزش خلاق و در پیوند با ادبیات آموزش می‌بینند.
شنبه, ۴ آبان
برنامه‌ی «با من بخوان» می‌کوشد نوجوانان داوطلب را تشویق کند تا بخشی از مسئولیت‌های کتابخانه‌‌ها را برعهده بگیرند. مشارکت کودکان و نوجوانان در اداره‌ی امور کتابخانه‌ای که متعلق به خودشان است، فرصت تصمیم‌گیری، همکاری و استقلال را برای‌شان فراهم و احساس مسئولیت و مهارت‌های اجتماعی آنان را تقویت می‌کند. تجربه نشان داده است که کودکان و نوجوانانی که خود لذت خواندن و شرکت در نشست‌های بلندخوانی را چشیده‌اند، بهترین ترویج‌گران خواندن هستند.
چهارشنبه, ۱ آبان
روز هفتم مهرماه روز آتش‌نشانی و ایمنی و قدردانی از آتش‌نشانان است. به همین مناسبت کتابداران کتابخانه‌ی صدرالواعظین خوانسار در این روز برنامه‌ی خلاقانه‌ای ترتیب دادند تا افزون بر آشنا کردن کودکان عضو کتابخانه با فعالیت‌های آتش‌نشانی، به فضای کتابخانه پویایی بیش‌تری ببخشند.
شنبه, ۱۳ مهر
شاید داستان «گاوهای آرزو»، نوشته‌ی محمدهادی محمدی را خوانده باشید. در این صورت، «دونا» - پسر بچه‌ی روستا - را به خاطر خواهید آورد. همان پسربچه‌ای که مصائب پیرامون‌اش را با پرواز شیرین خیال در آسمان هفتم می‌زدود و تلخی‌های زندگی‌اش را به شهد خیال درمی‌آمیخت. او در آسمان هفتم، گاوهایی رنگین داشت. به دنبال تاسیس سه کتابخانه کودک‌محور آموزشگاهی از سوی برنامه‌ی «با من بخوان» در نخستین روزهای تابستان گرم منطقه جیرفت، اتفاقی رخ داد که یاد «دونا» - قهرمان داستان گاوهای آرزو - را در ذهن‌مان بیدار کرد.
سه شنبه, ۸ مرداد
چندین سال است که کودکان کوره‌پزخانه‌های جنوب تهران با فرارسیدن تابستان برنامهٔ کتابخوانی گروهی را به همت ترویج‌گران برنامهٔ «با من بخوان» تجربه می‌کنند.
یکشنبه, ۱۶ تیر
کتاب «من صندلی نیستم!» داستانی است درباره یک زرافه که دیگران او را با صندلی اشتباه می‌گیرند ولی او آن‌قدر اعتمادبه‌نفس ندارد که به دیگران بگوید او یک صندلی نیست، زرافه است. ابتدا زرافه نشستن راسوی بدبو، کرگدن سنگین و ماری را که خود را دور گردن او می‌پیچد تحمل می‌کند، بعد تصمیم می‌گیرد یک صندلی بسازد تا دیگران به جای او روی صندلی واقعی بشینند ولی فایده‌ای ندارد. تا این‌که سرانجام شجاعت به خرج می‌دهد و از حق خود دفاع می‌کند و اعلام کند که یک صندلی نیست. این کتاب برای بلندخوانی مناسب است و زمینه‌ی خوبی برای گفت‌وگو با کودکان فراهم می‌کند.
چهارشنبه, ۱۲ تیر
کتاب «جزیره شادی» به نویسندگی و تصویرگری ماریت تورن‌ کویست و ترجمه‌ی محمدهادی محمدی، داستان دخترکی را روایت می‌کند که به دنبال یافتن شادی است. این کتاب در سال ۲۰۱۸ به سبب متن فلسفی و شاعرانه و کیفیت بالای تعامل متن و تصویرش، برنده‌ی جایزه‌ی بهترین کتاب تصویری بلژیک و هلند شد.
شنبه, ۱۸ خرداد
کتابخانه سیار  نورا دی ایندرا ویجایا [1] از بنیان‌گذاران ماتا اکسارا[2] در حالی که دخترانش دیوا و نایا و عمویش بدرالدین به مجموعه کتاب‌ها نگاه می‌کنند، یک ون کتابخانه‌ای موتوری را مهیا می‌کند. (توضیح عکس است)
یکشنبه, ۸ اردیبهشت
  فرد به‌مثابه نهاد نامش احمد سارانی است. آموزگاری سخت‌کوش در روستای دهنو از توابع شهرستان هیرمند که در پایه‌ی ششم دبستان شهید غلامرضا بامری عهده‌دار آموزش کودکان است. او معلمی است که روستا و کودکان روستا را می‌شناسد چرا که خود نیز یکی از آنان بوده است و از دیگر سو به اعجاز کلمه باور دارد و دلباخته‌ی کتاب است.
یکشنبه, ۸ اردیبهشت
تاریخ: زمستان ۱۳۹۷ برنامه «با من بخوان» در باقرآباد قرچک نام کتاب: لباس همیشگی من دبستان: فاطمه‌الزهرا نام آموزگار: مریم خالقی اگر می‌شد لباس‌هایی که دوست داریم، کوتاه یا تنگ نمی‌شدند و می‌توانستیم آن‌ها را همیشه بپوشم، چقدر خوب می‌شد! با لباسی که هنوز قابل‌استفاده است ولی دیگر اندازه‌مان نیست، چه‌کار باید بکنیم؟
چهارشنبه, ۲۸ فروردین