لئونارد لیونی نویسنده - تصویرگری است که به پرکاری در آفرینش کتابهای مصور کودکان شناخته میشوند؛ کتابهایی که به طور نامحسوسی درسهای اخلاقی هستند و به موضوعهایی چون سرکشی، حقیقت، فردیت، پشتکار و چارهاندیشی میپردازد.
لئو لیونی، در ۵ می ۱۹۱۰، در آمستردام هلند متولد شد. او پسر لوییز و الیزابت گروسو لیونی بود. لیونی از کودکی بر آن شد تا در بزرگسالی هنرمند شود. او راهش را با مطالعه آثار هنرمندان نامی در موزههای محلی آغاز کرد و هم زمان، با گذراندن دوران مطالعاتی و آموزشی خود، در طراحی و به ویژه طراحی از طبیعت هم چیرهدست شد. لیونی از سال ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۰، در دانشگاه زوریخ تحصیل کرد و بی درنگ دفتر تبلیغاتی خود را به راه انداخت و آثار خود را به نمایش و فروش گذاشت. لیونی تحصیلاتش را ادامه داد و در سال ۱۹۳۵، موفق به گرفتن مدرک دکترا در رشته اقتصاد، از دانشگاه جنوای ایتالیا شد.
آثار لیونی بیشتر با ارجاع خواننده به قصههای حیوانات (فابلها)، چنان آهنگ پر جوش و خروشی دارند که هم بچهها را جذب میکنند و هم بزرگ ترها را. او در سال ۱۹۶۴ می نویسد: «در واقع اعتقاد دارم که یک کتاب خوب کودک میبایست برای همهی آدمهایی که هنوز به کل لذت بردن و شگفتزدگی طبیعی در زندگی را از خاطر نبرده اند، خواندنی باشد.» لسلی اس. پاتریس در فرهنگ زندگی نامههای ادبی، میگوید: «لیونی به سبب استفاده از جهان دست نخورده طبیعت و در واقع به سبب تصاویرسازیها و کولاژهایی که هم غنای تصویری دارند و هم به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفهاند و شکل و قالب و ترکیبی ساده و صمیمی دارند، مورد ستایش قرار گرفته است.» پاتریس ادامه می دهد: «او بازمانده نسل هنرمندانی است که نیروی فراوانی برای آفرینش تصاویری به کار می برند که قصه را با جادو، ظرافت و گیرایی روایت می کنند.»
لیونی با کوچ به آمریکا در سال ۱۹۳۹، به سرعت خود را به عنوان مدیرهنری، نقاش، روزنامهنگار و پژوهشگری با استعداد مطرح کرد. بیشتر کارهای لیونی تا سال ۱۹۵۹، بر طراحی گرافیک و نقاشی متمرکز بود. در همین سال، نخستین کتاب مصور او برای کودکان منتشر شد. «آبی کوچولو و زرد کوچولو» که لیونی بر اساس سفری با قطار برای سرگرمی نوهاش نوشته بود، مسیر زندگی لیونی را تغییر داد و او را به عنوان نویسنده و تصویرگر موفق و توانا کتابهای کودکان معرفی کرد. از میان کارهای لیونی، برخی از آنها مانند «کرم اندازه گیر»، «سوئیمی»، «الکساندر و موش کوکی»، «کورنلیوس» و چند اثر دیگر جایزههای فراوانی را در زمینهی ادبیات کودک از آن خود کردند.
در دهههای گذشته، لیونی یک نویسنده- تصویرگر برنده بوده است و برای یک کتاب دو جایزه میبرد. لیونی در سال ۱۹۵۹، جایزه بهترین تصویرگر نیویورک تایمز را برای نخستین کارش؛ «آبی کوچولو و زرد کوچولو»، از آن خود کرد. این جایزه در سال های ۱۹۶۷ برای «سوئیمی» و ۱۹۶۸ برای «فردریک» هم نصیب او شد. هم چنین، شورای جایزه کتاب یادبود کالدکت چندین بار به خاطر «کرم اندازه گیر»، «سوئیمی»، «فردریک»، «الکساندر و موش کوکی» او را ستایش کرده است. این کتابها به علاوه «ماهی، ماهی است» (۱۹۷۰)، جایزه انجمن کتابخانه امریکا را به خود اختصاص دادند و مرکز جرج جی. استون برای کتابهای کودکان، در سال ۱۹۷۶، به لیونی به سبب مجموعه آثارش جایزهای اهدا کرد.
لیونی درباره کتابهای خودش مینویسد: «راستش را بخواهید، کتابهایم را در واقع برای بچهها کار نمیکنم. مخاطب این کتابها بخشی از خود ما هستیم، خود من و دوستانم و آنهایی که هرگز تغییر نکرده اند.»
لئو لیونی یازدهم اکتبر ۱۹۹۹ درگذشت.