نوجوانان در آستانه‌ی ورود به بزرگسالی، با پرسش‌های عمیق‌تری درباره‌ی جهان، خود، روابط انسانی، و معنای زندگی مواجه می‌شوند. در این دوره، علاقه به کشف هویت، تجربه‌ی استقلال فکری و درگیری با مسائل اجتماعی و اخلاقی بیشتر می‌شود.
کتاب‌هایی با مضمون‌های پیچیده، سبک‌های روایی متنوع، و دیدگاه‌های چندلایه می‌توانند این نیازها را پاسخ دهند. در این بخش، کتاب‌ها و فعالیت‌هایی معرفی شده‌اند که با ویژگی‌های رشدی نوجوانان همخوان‌اند و آن‌ها را به تأمل، گفتوگو و خلاقیت تشویق می‌کنند.
|
ویژگی‌های نوجوانان ۱۳سال به‌بالا |
فعالیت ها |
کتاب های پیشنهادی |
|---|---|---|
|
نوجوانان نسبت به مسائل انتزاعی از اصول منطقی و استدلال سود می جویند. |
در سهیم شدن کتاب با آن ها، از راهبردهای پرسشگری و بحث و گفتوگو استفاده کنید. نوجوانان از رویارویی با آثار پیچیده‌تر و دشوارتر لذت می‌برند. |
|
|
بسیاری از نوجوانان در رخدادهای گوناگون می توانند مسئولیت بپذیرند و در موقعیت‌ها و شکست ها خود را مسئول بدانند. |
این احساس مسئولیت و سازماندهی را باید در آن‌ها تقویت کرد. کتاب‌هایی در اختیار نوجوانان بگذارید که این حس مسئولیت را در آن‌ها تقویت کند. |
|
|
نوجوانان برای استقلال خود، به عنوان نشانه‌ای از شخصیت، ارزش قائلند. |
آثاری فراهم آورید که مستقل شدن را هم در شخصیت‌های مونث و هم در شخصیت‌های مذکر نشان می‌دهد. |
|
|
تغییرات سریع در روند رشد جسمی نوجوانان ممکن است در برخی از آن ها ایجاد کمرویی و انتقاد از خود نماید و برخی دیگر را نسبت به ظاهر خود نگران کند. |
داستان‌هایی در اختیار نوجوانان بگذارید که با تجربه‌های دیگر نوجوانان در این ارتباط آشنا شوند. |
|
|
مفاهیم "درست بودن" و "غلط بودن" مورد تجدید نظر قرار می‌گیرند و کم‌کم از قطعیت بیرون می‌آیند. |
نوجوانان را در تجربه‌ها و کتاب‌هایی سهیم کنید که نقطه‌نظرهای متفاوت را طرح می‌کنند چرا که آن‌ها آرام‌آرام به این شناخت می‌رسند که بین نگرش‌ها، ارزش‌ها و معیارهای والدین‌شان و دیگران تفاوت وجود دارد. |
|
|
کودکان از گروه‌های هم سن و سال خود تاثیر می‌پذیرند. |
کتاب‌هایی را بخوانید و مورد بحث قرار دهید که گروه‌های هم‌سن و سال را بیشتر مورد توجه قرار می‌دهند. این گروه‌ها می‌توانند بر تقویت نگرش‌ها، ارزش‌ها و علائق مثبت تاثیرگذار باشند. |
|
|
حس جامعه‌پذیری نوجوانان افزوده می شود. آن ها می‌توانند نقطه‌نظرهای دیگران را درک کنند آن‌ها به این احساس می‌رسند که دلیل‌ها و راه حل‌هایی که برای مسائل ارائه می‌دهند باید مورد قبول دیگران قرار گیرد. |
برای نوجوانان امکان بررسی نقطه‌نظرهای گوناگون را فراهم آورید. برای این کار، آثار ادبی بهترین منبع به شمار می‌آیند. |
|
|
نوجوانان در این سن نسبت به نژاد، قوم و فرهنگ خود تعصب بیشتری می یابند. |
عشق به میهن، قوم و فرهنگ باید آگاهانه باشد و به دور از تعصب و افراط گری. به یاری ادبیات داستانی یا غیر داستانی می توان این عشق را آگاهانه کرد و ارزش‌های چندملیتی و سهم اقلیت‌های قومی را به نوجوانان شناساند. |
|
|
در نوجوانان حس عدالتخواهی بیدار می‌شود به گونه‌ای که در برابر کاستی‌ها، قد علم می‌کنند. |
کتاب‌هایی را بخوانید و مورد بحث قرار دهید که در آن‌ها مردم بر بی‌عدالتی پیروز می‌شوند، ابعادی از زندگی را بهبود می‌بخشند و یا پرسش‌های در باب زندگی مطرح می‌کنند. |
|
|
گروه‌های همسان بر نوجوانان تاثیر عمیق می‌گذراند. سازگاری با والدین کم و با همسالان در موقعیت‌های اجتماعی افزون می‌شود. نوجوانان ممکن است با والدین از در اعتراض و اختلاف درآیند. چنانچه تفاوت میان ارزش‌های خانوادگی و همسالان عمیق باشد، احتمال دارد نوجوانان به برخورد و کشمکش متوسل شوند. |
برای کمک به آن‌ها گزیده‌ای از آثار ادبی و فرصت‌هایی برای بحث و گفت و‌گو فراهم آورید. |
|
|
کودکان با آرزوها و آرمان‌های همجنسان خودپیوندی ژرف پیدا می‌کنند: دخترها ممکن است در کارهای پسرانه ناموفق و پسرها نیز در وظایف مربوط به دختران ناموفق باشند. |
برای کودکان کتاب‌های گوناگون و فرصت‌هایی برای بحث فراهم آورید که رفتارهای کلیشه‌ای را در بین همجنسان منع می‌کند و بر توانمندی هر دو جنسیت در ایفای نقش‌های گوناگون، تاکید دارد. |
|
