دلایل زیادی برای بروز رفتار پرخاشگرانه در کودکان وجود دارد. به عنوان آموزگار، بسیار مهم است که به خاطر داشته باشیم این نوع مشکلات رفتاری می‌تواند از استرس‌های محیطی، مشکلات عصبی یا کمبود عاطفی ناشی شود. به ندرت پیش می‌آید که کودک پرخاشگر حقیقتا «بچه‌ی بد»ی باشد. با وجود دلایل متفاوتی که پشت رفتار پرخاشگرانه در کودکان وجود دارد، اگر آموزگان، ثابت‌قدم، منصف و در برقراری رابطه مستقیم با این گروه کودکان پیگیر باشند، می‌توانند این مشکل کودکان را با موفقیت حل کنند.
رفتار کودک پرخاشگر چگونه است؟
این کودک اغلب با دیگران درمی‌افتد و وارد درگیری‌های فیزیکی یا جروبحث‌های کلامی می‌شود. او ممکن است «قلدر کلاس» باشد که دوستان واقعی کمی دارد. او ترجیح می‌دهد با برنده شدن در دعواها و بگومگوها مشکلات را حل کند. بچه‌های پرخاشگر اغلب دانش آموزان دیگر را تهدید می‌کنند. این دانش آموزان اغلب از فرد پرخاشگری می‌ترسند که از اینکه خود را به عنوان یک مبارز، هم به صورت کلامی و هم فیزیکی نشان دهد، لذت می‌برد.
رفتار پرخاشگرانه از کجا ناشی می‌شود؟
کودک پرخاشگر معمولا فاقد اعتمادبه‌نفس است. او این اعتمادبه‌نفس را از راه رفتار پرخاشگرانه به دست می‌آورد. پرخاشگران در وهله اول و بیش از چیز به دنبال جلب‌توجه هستند و از توجهی که از پرخاشگری به دست می‌آورند، لذت می‌برند. کودک پرخاشگر می‌بیند که قدرت، توجه دیگران را جلب می‌کند. وقتی او دانش‌آموزان دیگر را در کلاس تهدید می‌کند، تجسم خویشتن ضعیف‌تر و فقدان موفقیت اجتماعی در او از بین می‌رود و او رهبری بلندآوازه می‌شود.
کودک پرخاشگر معمولا می‌داند که رفتارش مناسب نیست، اما پاداش‌هایی که این کار به همراه دارد مهم‌تر از ناخشنودی مسئولان امر است.
آیا باید والدین را سرزنش کرد؟
بچه‌ها به دلایل بسیاری می‌توانند از خود رفتار پرخاشگرانه بروز دهند؛ برخی از آن‌ها به شرایطی بستگی دارد که ممکن است ارثی باشد یا حاصل محیط‌های خانگی ناسالم باشد.
اما خشم از والدین به کودک «به ارث نمی‌رسد». والدین بچه‌های پرخاشگر که خودشان پرخاشگر هستند باید با خودشان روراست باشند و بفهمند که با اینکه آن‌ها مسئول این رفتارها در بچه‌هایشان نیستند، شاید بخشی از مشکل باشند و مطمئنا می‌توانند جزئی از راه‌حل باشند.
راهکارهایی برای رویارویی با رفتار پرخاشگرانه
پادرمیانی آموزگاران
محکم و صبور باشید و به خاطر داشته باشید که تغییر، زمان می‌برد. تمام بچه‌ها لازم است بدانند که شما به آن‌ها اهمیت می‌دهید و آن‌ها می‌توانند به روش مثبتی با محیطشان مشارکت داشته باشند. با برقراری یک ارتباط رو در رو با کودک پرخاشگر، این پیام را به او منتقل خواهید کرد و به او کمک می‌کنید که چرخه را بشکند.
- هیچ‌گاه خشم نامناسب را نادیده نگیرید، اما درگیر جنگ قدرت با پرخاشگر نشوید.
- قاطع اما مهربان باشید. کودک پرخاشگر می‌تواند جنبه سخت شما را مدیریت کند، اما تسلیم مهربانی خواهد شد. این چیزی است که او واقعا می‌خواهد – روش صحیح توجه.
- با پرخاشگر رو در رو شوید و برای او برنامه‌ای در نظر بگیرید تا کنترل رفتار خودش را بر عهده بگیرد.
- روراست باشید. آموزگاران موفق می‌دانند که وقتی یک رابطه رو در رو با پرخاشگر برقرار می‌کنند، موفقیت به سرعت در پی آن خواهد آمد.
- فرصت‌هایی برای این کودک فراهم کنید تا درست رفتار کنند و کمی از توجهی را که به شدت به آن نیاز دارد به دست آور. به او مسئولیت‌هایی محول کنید و او را تحسین کنید.
- از رفتار خوب پرخاشگر مچ‌گیری کنید و بازخورد فوری و مثبت بدهید. در لحظه خواهید دید که رفتار پرخاشگرانه او کم‌کم ناپدید خواهد شد.
- برای او فعالیت‌هایی تدارک ببینید که به روش مثبتی موقعیت رهبری کردن را برای او فراهم کند.
- بگذارید همیشه بداند که شما به او اهمیت می‌دهید، اعتماد می‌کنید و به او احترام می‌گذارید. به او یادآوری کنید که شما رفتارهای نامناسب را دوست ندارید.
- هر روشی که می‌توانید برای این کودک فراهم کنید تا مسئولیت رفتار نامناسبش را بر عهده بگیرد. راهکار بدهید که چنین اختلافاتی دفعه بعد چطور می‌تواند مدیریت شود.
در پیوند با این مقاله بیشتر بخوانید:
