فرشته قبادی کارشناس کتابداری و مسئول گروه ترویج کتابخوانی در شورای کتاب کودک است، او که فارغ التحصیل سال ۱۳۸۲ دانشگاه در رشته ی کتابداری است، از سال ۱۳۷۸ به عضویت شورای کتاب کودک و گروه ترویج فرهنگنامه کودکان و نوجوانان درآمده و از سال ۱۳۷۹ با گروه ترویج کتابخوانی همراه شده است. قبادی سال های زیادی است که با مدارس کشور در مقاطع مختلف تحصیلی از پیش دبستان تا پیش دانشگاهی برای توسعه و ترویج عشق به خواندن در میان دانش آموزان و معلمان شان همکاری دارد و به کتابداران این مدارس در ارایه خدمات عمومی متنوع و جذاب یاری می دهد. قبادی خود را یک کتابدار مرجع می داند و مایل است با قرار گرفتن در پشت میز امانت با دانش آموزان رو در رو گفت وگو کند و به نیازهای اطلاعاتی ان ها پاسخ گوید، هر چند که معتقد است هر دانش آموز خود دارای اطلاعاتی است که می تواند به دیگران و حتی کتابدار کتابخانه ی خود منتقل کند. با توجه به دانش و تجربه ی او در این زمینه، نظرش را درباره ی وظایف یک کتابدار آموزشگاهی و چگونگی فضای کتابخانه های آموزشگاهی برای علاقه مند کردن کودکان و نوجوانان به خواندن جویا می شویم که در زیر می خوانید:
- یک کتابدار حرفه ای که تحصیلات دانشگاهی کتابداری دارد و عاشق این کار است، در نخستین روز مدرسه با یک پرسشنامه از همه ی دانش آموزان می خواهد تا کتاب های مورد علاقه ی خود را بگویند. از این طریق کتابدار با سلیقه ی دانش آموزان آشنا می شود و به طور غیرمستقیم به اصلاح معیارهای آن ها برای انتخاب یک کتاب مناسب می پردازد.
- کتابدار باید به جای وضع یک سری قوانین و ابلاغ آن به بچه ها، باید از آن ها بخواهد تا به کمک یکدیگر قوانینی برای کتابخانه وضع کنند تا همگی ملزم به اجرای آن باشند(هم دانش آموزان و هم کتابداران)
- کتابدار می تواند به بچه ها پیشنهاد بدهد به جای پرداخت حق عضویت یک کتاب به کتابخانه اهدا کنند.
- نخستین و مهم ترین ویژگی کتابداری که پشت میز امانت قرار می گیرد خوشرویی اوست. در اولین مرحله کتابدار باید مخاطب خود را دوست داشته باشد و سعی کند او را بشناسد. کتابدارانی که از نظر تخصصی در سطح بسیار خوبی هستند اما روابط عمومی خوبی ندارند بهتر است در بخش خدمات فنی و سازماندهی و مجموعه سازی با کتابخانه همراهی کنند.
- کتابدار باید به این موضوع ایمان داشته باشد که هر مخاطبی که از در کتابخانه وارد می شود چیزی دارد که می تواند از او یاد بگیرد. حتی اگر آن مخاطب یک کودک پیش دبستانی باشد. پس کتابدار نیز باید چیزی برای یاد دادن به مراجعه کنندگان داشته باشد. این کمک می کند تا نگاه او به مخاطب و خود در حد داد و ستد یک کتاب نباشد.
- متأسفانه در مدارس ما به حضور یک کتابدار حرفه ای و متخصص بهایی داده نمی شود و معمولاً از معلمانی که خواستار کار سبک تری در مدرسه هستند یا می خواهند فقط ساعت کار بیشتری در مدرسه داشته باشند، به عنوان کتابدار در کتابخانه استفاده می شود که او نیز درک درستی از کار واقعی کتابدار کتابخانه آموزشگاهی ندارد و فقط وظیفه خود را امانت کتاب به دانش آموز می داند.
- کتابدار باید حوصله ی زیادی داشته باشد تا وقت کافی را به مخاطب برای انتخاب کتاب مورد علاقه ی خود بدهد.
- بهترین شیوه قفسه بندی استفاده از قفسه های باز است که دانش آموزان به راحتی آنچه را که می خواهند بین کتاب ها بیابند.
- ساختمان کتابخانه در مدارس باید در مرکزی ترین جای مدرسه قرار بگیرد تا دانش آموزان بتوانند به راحتی به آن دسترسی پیدا کنند.
- در داخل کتابخانه باید از گل ها و گیاهان زنده استفاده کرد. هیچ چیزی مثل گیاهان به مخاطب، زندگی و آرامش نمی بخشد.
- می توان برای تزیین کتابخانه از جملات زیبا استفاده کرد و آن ها را به دیوارهای کتابخانه آویخت. اگر برای انتخاب جملات از پیشنهادات خود دانش آموزان استفاده کنید اثر بهتری در علاقه مند کردن آن ها به محیط کتابخانه دارد.
- همواره مخاطب را به چالش بکشید تا به این موضوع بیندیشد که از کتابخانه چه انتظاری دارد و او برای کتابخانه چه چیزی دارد.
- پیشنهاد می کنم همه ی کتابداران کتاب «کتابخانه های آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه»، اثر خانم توران میرهادی را حتماً مطالعه کنند.
