سه شنبه ۹ بهمن ۱۳۹۷ مجله بخارا «شب جبار باغچه بان» را برای تجلیل از جبار باغچه بان و رونمایی سه نمایشنامه‌اش برگزار شد.
در زیر پیام بنیاد نمایش کودک را که این نمایشنامه‌ها را گردآوری کرده است، به مناسبت «شب جبار باغچه بان» و رونمایی این سه نمایشنامه می‌خوانید:
«با سپاس از جناب دهباشی و برگزارکنندگان این شب به یاد ماندنی، این سه نمایشنامه توسط بنیاد نمایش کودک گردآوری شد، با موافقت خانم پروانه باغچه بان، به پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری جهت چاپ به عنوان یک اثر تاریخی پیشنهاد شد که با موافقت این نهاد یک قرار داد سه جانبه تنظیم شد و با حمایت جناب محیط طباطبایی به سرانجام رسید که همین جا از ایشان سپاسگزاری می‌شود.
کار فرهنگی کردن در محیط خفقان و خرافات زده همیشه سخت و جان فرسا بوده، بویژه این که این فعالیت‌های هنری و تئاتری هم باشد و جلوتر از زمانش بوده و به ویژه برای نخستین بار هم پا به عرصه گذاشته باشد: زنده یاد جبار باغچه بان در چنین فضایی دست به خلاقیت و نوآوری‌های علمی و هنری زده است:
- او برای نخستین بار اجرای نمایش با کودکان را در مرند و در صد سال پیش از این به صحنه تئاتر برد.
- نخستین کودکستان ایرانی را در تبریز بنیاد نهاد.
- نخستین شیوه آموزش الفبا را به شیوه امروزین تدوین کرد.
- نخستین شیوه آموزش به ناشنوایان را پایه‌ریزی کرد.
- نخستین مجله کودکان را به انتشار در آورد.
- نخستین نمایشنامه‌ها را برای کودکان نوشت و آن‌ها را نیز نشر داد.
- نخستین ماسک‌ها و تن‌پوش‌ها را برای تئاتر کودکان پدید آورد.
- نخستین اجرای‌های نمایش خلاق را با بازی‌های نمایشی که خود خلق می‌کرد پایه‌ریزی نمود.
- نخستین موسیقی‌ها را در تئاتر کودکان بنیان گذاشت.
- نخستین اشعار نمایشی را برای کودکان سرود.
- نخستین تشکل مردم‌نهاد را برای معلمین و هنرمندان تئاتر در تبریز بنیان نهاد.
- نخستین تصویرگری او در نمایشنامه‌های منتشر شده از او هنوز بدعت خود را حفظ کرده است و بعد از صد سال تبدیل به جریان نشده است.
و از او به عنوان اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران نام می‌برند.
جبار باغچه بان در محیط تاریک و بسته و پر رونق خرافات آن زمان پای تئاتر و موسیقی را به آموزش و پرورش کشاند و دختران را هم تراز پسران به تحصیل در مدارس جدید وا داشت.
هم او بود که نخستین بار پای مشاغل و مهارت‌های اجتماعی را به صورت عملی به آموزش و پرورش کشاند و به کودکان به طور تجربی آموزش داد.
اگر او تنها یکی از این نخستین‌ها را خلق کرده بود و آغازگر راهی نوین بود، شایستگی آن را داشت تا یادش برای همیشه زنده نگاه داشته شود، اما حال که این ابداعات و خلاقیت‌ها از مرز ده‌ها عبور کرده است در بستر فراموشی بسر می‌برد.
بنیاد نمایش کودک به پاس خدمات بی‌نظیر و پیشتازانه این بزرگمرد پیشنهاد می‌کند:
۱- تالار هنر که ویژه اجرای تئاتر برای کودکان و نوجوانان است به نام تئاتر باغچه بان نامیده شود.
۲- مزارش از حالت مخروبه بیرون بیاید و درشان یکی از مفاخر ایران و چهره ماندگار این سرزمین آراسته شده و تبدیل به یک مرکز فرهنگی و موزه تئاتر کودک شود. به خاطر داشته باشیم که ما امسال در صدمین سال این تئاتر قرار داریم و هم او بود که آغازگر این تئاتر در ایران بوده است.
۳- روز ۱۹ اردیبهشت؛ سالروز تولد باغچه بان روز ملی تئاتر کودک و نوجوان اعلام شود.»
بنیاد نمایش کودک
۹آبان ماه ۱۳۹۷
