قصه گفتن یا خواندن کتاب برای کودکان یکی از بهترین راه‌های گذراندن وقت با آن‌ها است. قصه گفتن نه تنها صمیمیت شما را با کودک افزایش می‌دهد، بلکه به رشد ذهنی و گسترده شدن دایره لغات او نیز کمک می‌کند. با خواندن کتاب یا قصه گفتن برای کودک، در واقع او را با اصوات گوناگون آشنا می‌کنید و در عین حال ارزش واقعی مطالعه را به او نشان می‌دهید. همین امر باعث می‌شود کودک در سنین بالاتر اشتیاق بیشتری به مطالعه نشان دهد. قصه گفتن برای کودک باعث تقویت قوه تخیل او می‌شود و حس کنجکاوی او را بر می‌انگیزد. خواندن کتاب‌هایی که مخصوص کودکان و دارای تصاویر زیبا و جذاب هستند مهارت تفکر را در کودک تقویت می‌کند. کودک نسبت به پدیده‌های اطراف خود اشتیاق بیشتری نشان می‌دهد و در آن‌ها دقت بیشتری می‌کند.
تقویت مهارت‌های ذهنی کودک
شنیدن قصه یا کتاب مهارت‌های ذهنی کودک را تقویت می‌کند. برعکس تماشای تلویزیون که قوه تخیل کودک را تنبل می‌کند و اجازه تفکر مؤثر را به او نمی‌دهد، شنیدن قصه باعث می‌شود کودک از دانسته‌ها و تصاویر ذهنی خود استفاده کند. کودکان صحنه‌های داستان را در ذهن خود همانطور که دوست دارند می‌سازند و از اینکار لذت می‌برند.
گفتن قصه‌های غنی برای کودکان باعث می‌شود آن‌ها با فرهنگ و آداب و رسوم ملی خود بیشتر آشنا شوند و در رابطه با جامعه و خانواده خود اطلاعات بیشتری کسب کنند. از طریق قصه یا کتاب می‌توان کودکان را با مفاهیمی اخلاقی نظیر صداقت، شجاعت، فداکاری، محبت و ... آشنا کرد. همچنین می‌توان تنوعی را که در میان مردم جهان و جوامع گوناگون وجود دارد به آن‌ها نشان داد.
ساختن قصه‌های خیالی با تصاویر کتاب
قصه گفتن برای کودکان تنها به معنای خواندن کتاب برای آن‌ها نیست. شما می‌توانید با فرزندتان به تصاویر یک کتاب نگاه کنید و برای او با توجه به تصاویر قصه‌ای خیالی بسازید و برای او بگویید. شاید با اینکار استعداد نهفته خودتان نیز در قصه‌گویی آشکار شود. همچنین می‌توانید نظر فرزندتان را نیز راجع به تصاویر جویا شوید. شما می‌توانید از طریق قصه‌هایی که برای فرزندتان می‌گویید، او را با پدیده‌های اطراف بیشتر آشنا کنید و یا حتی او را برای انجام کاری آماده کنید. مثلاً اگر قرار است او را نزد پزشک ببرید و تصور می‌کنید که ممکن است فرزندتان دچار واهمه شود، می‌توانید پیش از اینکار قصه‌ای در این رابطه برای او بگویید تا تصویری خیالی در ذهن او بسازید و آمادگی او را افزایش دهید.
کتاب‌های مناسب برای گروه‌های سنی گوناگون را می‌توانید از سایت کتاب هدهد تهیه کنید.
ایجاد روابط صمیمانه
همچنین می‌توانید قصه واقعی از زندگی خودتان و حوادثی که در گذشته، مثلاً دوران کودکی، برایتان اتفاق افتاده است برای فرزندتان بگویید. با اینکار، علاوه بر سرگرمی، فرزندتان با شما و گذشته‌تان نیز بیشتر آشنا می‌شود. قصه گفتن علاوه بر کودکان برای والدین نیز بسیار مفید است. پدر یا مادر می‌توانند از طریق قصه گفتن یا خواندن کتاب برای فرزندشان با او ارتباط برقرار کنند و در روابط خود، صمیمیت را افزایش دهند. کودکانی که روابط صمیمانه‌ای با والدین خود دارند، در آینده کمتر دچار آسیب‌های اجتماعی می‌شوند و در روابط خود با دیگران موفق‌ترند. همچنین والدینی که با فرزند خود رابطه نزدیکی دارند، راحت‌تر می‌توانند رفتار آن‌ها را کنترل کنند و آن‌ها را در زندگی راهنمایی کنند.
سن مناسب
برای قصه گفتن یا خواندن کتاب، هیچ سن خاصی سن مناسب مشخص نشده است. هر چه سن کودک کمتر باشد بهتر است. برخی متخصصان معتقدند می‌توان برای کودک از همان دوران نوزادی قصه گفت؛ اما از نظر برخی دیگر، بهترین سن برای قصه گفتن یا خواندن کتاب، ۴ – ۶ ماهگی است زیرا از این سن به بعد کودک می‌تواند سر و گردن خود را کنترل کند و به تصاویر کتاب نگاه کند. در هر صورت، در هر سنی که برای فرزندتان کتاب بخوانید او از قرار گرفتن در بغل شما و شنیدن صدایتان لذت خواهد برد.
یکی از بهترین سرگرمی‌ها
قصه گفتن یا خواندن کتاب، علاوه بر مزایای مذکور، یکی از بهترین انواع سرگرمی‌ها است. کودکان عاشق شنیدن قصه هستند! مطمئن باشید هر زمانی که بخواهید برای آن‌ها قصه بگویید، آن‌ها از خود آمادگی و اشتیاق نشان خواهند داد. پس قصه گفتن را فقط به پیش از خواب محدود نکنید. هنگام سفر در قطار، هواپیما یا خودروی شخصی، در پارک، در حمام و یا حتی در مطب پزشک می‌توانید برای فرزندتان قصه بگویید و او را سرگرم کنید.
قصه گفتن یا خواندن کتاب به سایر زبان‌ها
بسیاری از والدین، علاوه بر زبان مادری به یک یا چند زبان دیگر نیز مسلط هستند. اگر شما جزء این دسته از والدین هستید، از فرصتی که در اختیاردارید به نفع فرزندتان استفاده کنید. برای او به زبانی دیگر قصه بگویید یا کتاب بخوانید. همچنین می‌توانید شعرهای آن زبان را برای او بخوانید. با اینکار، پایه‌های اولیه یادگیری زبان دوم در ذهن فرزند شما شکل می‌گیرد و همین در آینده برای یادگیری زبان دیگر به او کمک خواهد کرد. قصه گفتن به زبانی دیگر به تقویت مهارت‌های زبانی خود شما نیز کمک خواهد کرد. برای تسهیل اینکار می‌توانید از کتاب‌های دوزبانه استفاده کنید.
در پیوند با این مقاله بیشتر بخوانید:
اهمیت کتاب خواندن برای کودکان و چند توصیه مهم در همین رابطه
کتابخوانی برای کودکان خردسال کم شنوا
