سهیم شدن کتابها با نوزادان و خردسالان، راه بسیار خوبی برای کمک به آنها در فراگرفتن مهارت گفت و گو و همزمان، فرصت مغتنمی برای نوازش کردن آنهاست.
1- اگر در خانه هستید، مکان آرامی بیابید و تلویزیون یا رادیو را خاموش کنید. این کار به کودک شما کمک میکند بدون حواس پرتی به سخنانتان گوش بدهد.
2- زمانهای بسیاری برای گفت وگو در طول روز وجود دارد. خواندن میتواند بخش منظمی از این زمانها باشد. سعی کنید همیشه کتابی در کیف خود داشته باشید. خواندن با یکدیگر کمک میکند که مسافرتهای طولانی یا زمان انتظار به سرعت و همراه با لذت بگذرد.
3- نوزاد شما به لحن صدای شما توجه میکند و از آن لذت میبرد. هنگامی که غمگین است، خواندن میتواند برایش بسیار آرامبخش باشد، به ویژه زمانی که صدای شما با کتاب یا شخصیت دوست داشتنی او همراه میشود.
4- شمرده و واضح بخوانید و از استفاده از صداهای آهنگین یا بامزه برای شخصیتها یا واژگان و عباراتی که در سراسر کتاب تکرار میشوند، بیم نداشته باشید. پس از چند بار خواندن کتاب، کودک شما منتظر شنیدن تغییر لحنتان خواهد بود و با لبخند، گشاد کردن چشمان یا تکان خوردن، واکنش خود را نشان میدهد.
5- از بهره گرفتن از صداها یا تنهای مختلف خجالت نکشید. نوزاد شما شنوندهای مشتاق است. میتوانید ابزاری مانند عروسکها یا اسباب بازی مورد علاقه و محبوب کودک را به کاربرید تا به زنده کردن واژگان کمک کنید. کودک میتواند به همراه واژگان حرکتهایی انجام دهد. تمام این کارها بر گیرا و پر کشش ترکردن زمان گفت وگو با کودکتان میافزاید.
عروسکهای انگشتی یکی از جذابترین و سرگرم کنندهترین محصولات ویژهی کودکان جهت اجرای نمایش و قصه گویی هستند:
عروسک های انگشتی کتاب «چه و چه و چه یک بچه!»
نمایش عروسکی با جانوران مقوایی
6- به فرزندتان امکان پاسخ گویی بدهید. این پاسخ میتواند از راه قان و قون کردن، تکان دادن دستها یا حرکت آرام انگشتانش باشد. گوش دادن شما به او نشان میدهد که چقدر به شنیدن آنچه میگوید، علاقه مندید و او را به کشف طبیعی برقراری ارتباط تشویق میکند.
7- افزون بر خواندن داستان، دربارهی تصویرهای آن نیز حرف بزنید. شخصیتهای تصویرها و کتابها موضوع بسیار خوبی برای گفت و گو هنگام خواندن و پس از آن هستند. اگر تصویر سگی در کتاب وجود دارد، در بارهی سگی که میشناسید، حرف بزنید یا اگر سگی را در پارک یا خیابان میبینید، آن را به سگ کتاب پیوند دهید: «اوه نگاه کن، اسکوبی دوی خال خالی پشمالو اینجاست... «.
8- به فرزند خود فشار نیاورید که تصاویر یا اشیا را نام ببرد، اما اگر او واژگان شما را دنبال کرد، او را بستایید و واژگان را دوباره بگویید.
9- به مدت طولانی نخوانید، زیرا خردسالان زود خسته میشوند. بنابراین خواندن در زمان کوتاه و به تکرار، بهترین گزینه است. داستان گویی منظم در وقت خواب یا زمان استحمام را آزمایش کنید.
10- امکان دهید که دیگر بزرگترها: مادربزرگ، پدربزرگها، پرستاران و برادران و خواهران بزرگتر نیز هنگام خواندن شما حضور داشته باشند. خواندن با صدای بلند به پرستاران اطمینان میدهد که به اندازهی کافی مطلب برای گفت و گو با خردسالان دارند.
11- کودک دوست دارد که کتابهای مورد علاقهاش را چندین بار برایش بخوانید. تکرار خواندن به کودکان کمک میکند تا زبانی را که میشنوند، بفهمند و به یاد بیاورند. خواستن چندین باره برای گوش کردن به کتابهای تکراری از سوی کودک، غیر طبیعی نیست.
12- به یاد داشته باشید که شما به کودک خود یاد نمیدهید که بخواند. خودتان یاد میگیرید که به مدت طولانی گفت وگو کنید، بیش از آنکه یاد بگیرید که بخوانید. سهیم شدن در کتابها، راه شگفت انگیزی برای کمک به پرورش زبان کودک است.