آخرین نشست از سلسله نشستهای ارائه گزارش توسط گروههای بررسی آثار شورای کتاب کودک در کتابخانه تحقیقاتی این نهاد برگزار شد و گروههای بررسی،آثار دستنوشته بزرگسالان برای کودکان و نوجوانان، نشریات کودک و نوجوان و دانشاجتماعی و زندگینامه به ارائه گزارش پرداختند.
گزارش گروه دستنوشته بزرگسالان برای کودکان و نوجوانان در سال ۹۶-۹۷:
گروه دستنوشته بزرگسالان نخستین گروهی بود که در روز ششم نشستها به گزارش خود را ارائه داد.این گروه در بدو گزارش با گرامیداشت یاد معصومه سهراب (مافی) و منصوره راعی؛ به عنوان آغازگر و تداومدهنده این حرکت، هدف از فعالیت خود را شناخت و تشویق نویسندگان نوقلم عنوان کرد.
بنا بر این گزارش، در این گروه آثاری بررسی میشوند که پدیدآورنده آن اثری منتشر شده نداشته باشد.همچنین اثر داستانی باشد و علاوه بر این مخاطب اثر، کودک و نوجوان باشد.
بر همین مبنا در سال کاری گذشته ۱۷اثر از چهار پدیدآورنده به نامهای سپهر آریا،لیلا خرسند، عبدالرضا خوشنود و مانا نثاری در اختیار گروه قرار گرفته است.
از ۱۷اثر یادشده، سه اثر واقعگرا و ۱۴اثر نیز فانتزی بود.
فقدان ساختار داستانی منسجم، فقدان زبان یکدست، ارائه پیام آشکار و مستقیم اجتماعی، اخلاقی و تربیتی از ویژگیهای منفی در این آثار بودهاند. در کنار این موارد برخی نکات مثبت نیز در آثار مشاهده شدند که این گروه در راستای هدف خود، همه موارد را با پدید آورندگان در میان گذاشته و برای ادامه کار رهنمودهای لازم را ارائه کرده است.
این گروه در گزارش خود، توصیههایی را در اختیار پدیدآورندگان قرار داده است. آشنایی با شورای کتاب کودک و فعالیتهای آن، در صورت امکان حضور در کارگاههای این نهاد، مطالعه آثار برگزیده و خوب ادبیات کودک و نوجوان و از جمله آثار مندرج در فهرست سالانه شورای کتاب کودک، مطالعه منابع تئوریک و مراجعه به سایت شورای کتاب کودک و دیگر نهادهای مرتبط؛ از این دست بودند.
همچنین در این گزارش پیشنهاد داده شد تا سایت شورای کتاب و دیگر سایتهای مرتبط درباره فعالیت گروه بررسی دستنوشته بزرگسالان اطلاعرسانی کند.
گزارش گروه بررسی نشریات کودک و نوجوان در سال ۹۶-۹۷:
گروه بررسی نشریات دومین گروهی بود که در روز ششم نشست گروه های بررسی شورای کتاب به ارائه گزارش پرداخت. در این جلسه جمعی از اصحاب رسانه از جمله: مجتبی سادات، مدیر مسئول نشریه نبات، شهرزاد کامکار، سردبیر نشریه نبات کوچولو، لاله جعفری، دبیر نشریه نی نی نبات، مجید راستی، سردبیر رشد کودک، طاهر خردور، مدیر داخلی نشریه رشد کودک، ایران پرنده، سردبیر نشریه بچهها بشری، مرتضی تفرشی، عضو شورای سیاستگذاری ماهنامه داروگ، شیما زارعی از روزنامه قانون بچهها، طباطبایی از نشریه دوچرخه و سه چرخه همشهری و سید علی کاشفی خوانساری، پژوهشگر حضور داشتند.
بر اساس گزارش گروه نشریات، آمادهسازی سایت و وبلاگ گروه به ترتیب با ۵۰۷۹ و ۱۸۲۲۰ نفر بازدید کننده، برگزاری کارگاه آشنایی با نشریات کودک و نوجوان، برگزاری نشست با سردبیر قانون بچهها و...از فعالیتهای جنبی این گروه بوده است.
گروه نشریات با ده عضو، ۴۵ شماره از ۱۵ نشریه را در حوزه خردسال و کودک بررسی کرده است که شامل ۱۲۹ داستان،۱۶۶ شعر،۳۲۶ سرگرمی، ۷۵ مطلب علمی-دانستنی، ۴۸ معرفی کتاب و در مجموع ۱۰۵۸ موضوع بوده است.
این گروه نتایج بررسیهای خود را به دو صورت گزارش داده است: نخست، گزارش جزء به جزء دوم: ارائه گزارش مطالب برتر
بررسی نشریه کاغذ رنگی، ضمیمه روزنامه اصفهان زیبا، قانون بچهها ضمیمه روزنامه قانون، نینی نبات، اولین نشریه کودکان زیر سه سال به شیوه نخست ارائه شدند.
بخشهای برتر نشریات خردسال (شامل: رشد کودک، سروش خردسالان، سنجاقک، شاهد کودک، قلک و نبات کوچولو) و نشریات کودک (شامل: رشد نوآموز، رشد دانش آموز، سروش کودکان، سه چرخه، نبات و همشهری بچهها) به شیوه دوم گزارش شدهاند.
این گروه در بدو گزارش خود، این سوال پژوهشی را طرح کرد که آیا مطالب برتر نشریات دولتی نسبت به نشریات غیردولتی کمتر است؟
این گروه با ارائه جداولی در رابطه با توزیع فراوانی تعداد مطالب برتر در نشریات بررسی شده در موضوعات مختلف، از داستان گرفته تا شعر و از سرگرمی گرفته تا معرفی کتاب و همچنین مقایسه تعداد مطالب برتر در هر حوزه و در هر نشریه، به این سوال پژوهشی پاسخ داد.
بر اساس این پاسخ مطالب برتر با نسبتهای مختلف در نشریات دولتی و غیردولتی پراکنده شدهاند و در هر حوزه و موضوعی یکی از این دو نوع نشریه تعداد مطالب برتر بیشتری داشته اند. بنابراین ارائه مطالب باکیفیت در نشریات دولتی و غیردولتی بستگی به مسئولین نشریات و سیاستگذاری آنان دارد.
ارائه گزارشهای جزء به جزء و معرفی برترینها و همچنین ارائه پیشنهاد به اصحاب نشریات کودک و نوجوان؛ محورهای دیگر این گزارش بود. تلاش برای آشنا کردن کودکان با حقوق اجتماعی و شهروندی خود، توجه به داستان های ترجمه، توجه به تنوع قومیتی، توجه بیشتر به قالب های ژورنالیستی و توجه به کودکان توانیاب از جمله این پیشنهادها بود.
در انتهای این نشست سید علی کاشفی خوانساری با اشاره به تاریخچه بررسی نشریات کودک در کشور و خلا کنونی در این زمینه اظهار داشت: از نظر خلا و نیاز جامعه، گروه بررسی نشریات، کار منحصر به فردی دارد و شورای کتاب کودک یکه تاز این عرصه است.
طباطبایی از مسئولان نشریه دوچرخه ضمن ابراز خرسندی از فعالیت گروه نشریات با اشاره به ضرورت توجه به کودکان با نیازهای ویژه خواستار توجه بیشتر نشریات کودکان به آنها شد و مجید راستیسردبیر نشریه رشد کودک با تایید این اظهارات از فعالیت سهساله مجلات رشد در این زمینه و از انتشار نشریهای با نام روشن و به خط بریل سخن گفت.
گزارش گروه بررسی آثار دانشاجتماعی و زندگینامه در سال ۹۶-۹۷:
گروه دانشاجتماعی و زندگینامه آخرین گروهی بود که در آخرین روز نشست، گزارش خود را ارائه کرد.
این گروه در سال کاری گذشته،۲۴۴ کتاب را مورد بررسی قرار داده است که نسبت به سال گذشته ۲۸% رشد داشته است. بخشی از این کتابها، به دلیل خارج بودن از رده سنی مورد نظر شورا و برخی نیز به دلیل موضوع، در اختیار دیگر گروههای بررسی قرار گرفتهاند و در نهایت ۲۰۱ کتاب در زمینه دانشاجتماعی و ۲۷ کتاب در زمینه زندگینامه مورد ارزیابی گروه قرار گرفته است.
از کتابهای دانشاجتماعی، ۴۶ کتاب غیرمجموعه و ۱۵۵ عنوان مجموعه بود.
موضوع این کتابها در حوزه محیط زیست، روانشناسی تربیتی، مهارتهای زندگی، مهارتهای ارتباطی و اجتماعی و عواطف بودهاند.
در این حوزه رده سنی الف-ب و ب با ۱۱۲ اثر، بیشترین کتاب را داشتهاند.
از میان این آثار، ۹۸ اثر تالیف و ۱۰۳ اثر ترجمه بوده و ۱۱۹ اثر دارای ویراستار بود و سحر عظیمیپرکارترین ویراستار بود و شرکت انتشارات فنی ایران پرکارترین ناشر بود.
معرفی و تحلیل برخی آثار و اعلام جایگاه آنان، محور بعدی گزارش بود.
بر اساس این گزارش، از ۲۷ کتاب بررسی شده در زمینه زندگینامه، ۱۸ اثر غیرمجموعه و بقیه مجموعه بودند.از این کتابها ۶ اثر تالیفی و ۲۱ اثر ترجمه بوده و ۱۵ اثر دارای ویراستار بود. همچنین بیشترین آثار در رده سنی ج و د بوده و نشر دوایر پرکارترین ناشر بود.
دانشمند، ریاضیدان، خلبان، نویسنده، شیمیدان، نمایشنامهنویس، شاعر، ورزشکار و ...از شخصیتهای آثار زندگینامه بودند.
از میان آثار زندگینامه، یک عنوان شایان تقدیر، هفت عنوان چهار ستاره، چهار عنوان سه ستاره و دو عنوان دوستاره شدند.
داشتن فهرست منابع، فهرست اعلام، نمایه، نمامتن، نقشه، عکس،ویرایش فنی و موضوعی، همکاری با ویراستار، فاصلهگیری ازادبیات تعلیمی، توجه به خلاقیت و نوآوری، توجه به زندگی شخصیتهای معاصر، توجه به ادبیات کشورهای همسایه و فارسی زبان، پرداختن به دوران کودکی و نوجوانی شخصیتها و...از پیشنهادهای این گروه به پدیدآورندگان آثار زندگینامه بود.