در تاریخ هشتم تا دهم شهریور ۱۳۹۷ سی و ششمین کنگره دوسالانه دفتر بین المللی کتاب برای نسل جوان با عنوان «دیدار شرق با غرب بر بستر کتاب های کودکان و داستان های پریان» در آتن پایتخت یونان برگزار شد.
روز نخست با خوشامدگویی نماینده مجلس یونان و نماینده وزارت فرهنگ یونان، سخنرانی رییس ایبی (IBBY) والی دونکر، رییس شاخه ملی ایبی در یونان، واسیلیکی نیکا و سخنرانی سفیر کتاب‌های کودک یونان واگلیس لیوپپولوس آغاز شد.
والی دو دونکر در سخنان خود با اشاره به وضعیت کودکان مهاجر در جهان گفت: «ما باید از کودکان پناهجو خوش‌آمدگویی گرم و دوستانه‌ای بکنیم. باید به همه کودکان خوش‌آمد بگوییم و برای‌شان بدون در نظر گرفتن ملیت‌شان هر فرصتی را فراهم کنیم. هر کودکی حق دارد تا جامعه بهترین‌ها را برایش فراهم آورد. فرهنگ متفاوت یا زبان متفاوت نباید مانعی برای این هدف باشد. دلم می‌خواهد از آرتور، پسر شش ساله ارمنی بگویم. در آن زمان به کلاس اولی‌ها تدریس می‌کردم و آرتور که زبان هلندی نمی‌دانست وارد کلاس شد در حالی که دست‌پاچه و ناراحت به نظر می‌آمد. اکنون یک عکاس مشهور شده و راه جدیدی را دنبال می‌کند و می‌خواهد هنرمند تجسمی شود. در مصاحبه‌هایش همیشه تاکید می‌کند که تا چه اندازه کشور جدیدش به گرمی پذیرایش بوده است. این چیزی است که باید به آن افتخار کنیم. کودکان پناهجو چون آرتور جامعه‌مان را غنی‌تر می‌کنند. اعضای ای بی نیز در جزیره ایتالیا لَمپسودا در مرز مکزیک - امریکا، در لبنان، در سوئد، در یونان، در کانادا، و فراتر از آن با دوستی و محبت به کودکان خوش‌آمد می‌گویند.»
این کنگره شش سخنران مهمان داشت که هر یک با توجه به محورهای گسترده کنگره به سخنرانی پرداختند. در روز نخست، پری نودلمن، استاد بازنشسته دانشگاه وینینگ پگ درباره «کارکرد ماهی در کتاب‌های تصویری» به سخنرانی کرد. او با توجه به رویکردهای نقد ادبی اخیر از نگاه دیدگاه‌های پساانسان‌گرایی به تحلیل کتاب‌های تصویری با مضمون ماهی‌ها پرداخت.
پس از آن، آواز یونانی برپایه اسطوره کهن یونان، هومر، با صدای سوپرانوی زفیرو هازیفوتیو و آهنگساز پانایوتیس استفوس اجرا شد که سالن را غرق در سکوت و وجد کرد.
پس از استراحت کوتاه، ارائه سخنرانان از کشورهای گوناگون آغاز شد. هر سخنران تنها پانزده دقیقه وقت داشت. ارائه‌ها با توجه به سه محور اصلی کنگره یعنی الف) تفاوت، همسانی و تنوع در ادبیات کودک، ب) ترجمه، انتقال، پذیرش و مقایسه زبان‌ها، ملت‌ها و فرهنگ‌ها، ج) ترغیب کودکان و نوجوانان با ادبیات بین‌المللی و چند فرهنگی انتخاب شده بودند.
در روز نخست ۸۳ ارائه به طور همزمان در سالن‌های مختلف انجام شد که موضوع‌های مختلفی را در برمی‌گرفت. در این روز سه نفر از ایران به سخنرانی پرداختند: حمید پیمانی درباره «کپی‌رایت در ایران: دیدگاه‌های ناشران کتاب کودک»، بهار اشراق (با راهنمایی محمدهادی محمدی) درباره «ردپای شازده کوچولو در ادبیات کودک ایران» و فرزانه فخریان لنگرودی، نماینده انتشارات علمی و فرهنگی درباره «استفاده از واژه‌های نو در ترجمه کتاب برای کودکان» به سخنرانی کردند. در انتهای روز نخست، طی مراسمی در سالن اصلی، جوایز ترویج کتابخوانی آساهی به برندگان اعطا شد.
در روز دوم کنگره برابر با نهم شهریور سخنرانی‌ها با مقاله سخنران مهمان، کتی جی. شُرت با عنوان «مخاطرات و احتمالات خوانش جهانی» از سرگرفته شد. پس از آن، به طور هم زمان پنل‌هایی با موضوع‌های متفاوت برگزار شد که ریاست یکی از آن‌ها را زهره قایینی بر عهده داشت. در این پنل سه پژوهشگر از کشورهای یونان، ترکیه و اسپانیا شرکت داشتند که به موضوع صدای مهاجران و همچنین موضوع خشونت و جنسیت در ادبیات نوجوانان کشور خود پرداختند. در یکی دیگر از پنل‌ها که سوفی هالم ریاست آن را به عهده داشت پژوهشگرانی از استرالیا، یونان و انگلستان به سخنرانی پرداختند. پارک از استرالیا به تحلیل انتقال تصویر مفهومی قهرمان داستان از راه ترجمه، و تسیلیمنی و پتروس به تحلیل پویایی طرح روی جلد کتاب‌ها در ترجمه و مقایسه طرح روی جلد زبان مبدا و مقصد یعنی زبان یونانی پرداختند. پس از آن ماریاچاتزیاناستازی از انگلستان به چالش‌های ترجمه و بازتاب بحران‌های روحی در ادبیات کودک پرداخت. پس از استراحتی کوتاه، سخنرانی‌ها با مقاله سخنران مدعو دیگر دبورا الیس از سرگرفته شد. دبورا الیس با بیان شیوا و نثر دلنشین و در قالب داستان به روایت وضعیت و شرایط کودکان مهاجر پرداخت.
پس از آن طی مراسمی به نامزدان و فینالیست‌های جایزه هانس کریستین اندرسن دیپلم افتخار ایبی(IBBY) اعطا شد. در همین روز پنل بسیار جالب دیگری برگزار شد که ریاست آن را کاترینا سِروی به عهده داشت. در این پنل جَنِت ایوانس به تحلیل موضوع نزاع، مهاجرت، و پناهجویان در کتاب‌های تصویری پرداخت و با نشان دادن کتاب های تصویری بدون‌کلام در این گستره همه شرکت‌کنندگان را غرق در اندوه کرد. پس از آن لورداناکی از انگلستان از پژوهشی که درباره کتاب‌های تصویری بی‌کلام روی دانش‌آموزان انجام داده بود سخن گفت و کتاب‌های تصویری بدون کلام را رسانه‌ای دانست که فراتر از مرزهای زبانی و فرهنگی می‌روند. کالوگیرو از یونان شرکت‌کننده دیگر عکاسی را به عنوان رسانه‌ای خاطره‌ساز در کتاب‌های تصویری یونان که به موضوع پناهجویان پرداخته‌اند، معرفی کرد. همچنین پژوهشگری از اسپانیا نیز در این پنل به روایت‌هایی در کتاب‌های تصویری اسپانیایی زبان پرداخت که در جستجوی یک‌دستی زبانی و زبان طبیعی بودند.
در انتهای این روز پنل دیگری وجود داشت با مدیریت وان پلن و کارشناسانی از یونان، هلند و مکزیک که به سخنرانی پرداختند. سخنران نخست از افسانه الکساندر کبیر در ادبیات کودک و نوجوان یونان سخن گفت. بورست از هلند به تحلیل تاریخی روایت‌های متفاوت از آناستازیا شاهزاده بی‌رحم در متون مختلف از جمله هزار و یک شب پرداخت. از کشور مکزیک مقاله‌ای درباره ادبیات لاتین و یونان کهن برای کودکان به همراه ترجمه‌ها و اقتباس‌ها ارائه شد. در کنار ارائه دهندگان، مقالاتی به صورت پوستر ارائه شده بود که فقط در روز دوم از ایران سودابه نوذری با موضوع «دنیا از روزن چشم کودکان و نوجوانان ایران: گزارش برنامه سی و هشت ساله فرهنگ‌نامه کودکان » به صورت پوستر ارائه شد.
در پایان همین روز مراسم اعطای جایزه به برندگان و فینالیست‌های جایزه هانس کریستین اندرسن برگزار شد که در آن مراسم اویکو کادونو برنده جایزه هانس کریستین اندرسن در بخش نویسندگی وایگور اولینیکو از روسیه در بخش تصویرگری پس از دریافت جایزه به سخنرانی پرداختند. کادونو این سخنرانی را به صورت زندگینامه خودنوشت ارائه کرد. در این مراسم نویسندگان و تصویرگرانی که به مرحله فینال رسیده بودند، از جمله فرهاد حسن زاده از ایران لوح تقدیر خود را از رییس هیت داوران جایزه هانس کریستین اندرسن، پتسی آلدنا دریافت کردند.
در روز سوم، مجمع عمومی ایبی(IBBY) برگزار شد و پس از رای گیری ده نفر از نمایندگان شاخه های ملی ایبی (IBBY) به عنوان اعضای هیئت مدیره دفتر بین المللی ۲۰۱۸ -۲۰۲۰ برگزیده شدند. از ایران زهره قایینی به نمایندگی از شورای کتاب کودک، شاخه ملی دفتر بین المللی در ایران برای دومین بار به عضویت هیات مدیره دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) انتخاب شد. همزمان با این نشست، سخنرانی لیلا مکتبی فرد از ایران، یکی از شش سخنران مهمان، گفتار خود را با عنوان «دو زن، دو قاره و یک آرمان» ارایه کرد. در این سخنرانی مکتبی فرد به مقایسه تطبیقی و شباهت‌های نگرش‌های فرهنگی دو زن قدرتمند در ادبیات کودک ایران و آلمان، توران میرهادی و یلا لپمن پرداخت.
در این روز همچنین میزگردی با موضوع بحران فرهنگ یا فرهنگ بحران میان نویسندگان یونانی و بین المللی نیز برگزار شد. در این میزگرد واگلیس ایلیپولوس از یونان، اویکو کادونو از ژاپن، ایگور الینیکو از روسیه، کاترین پترسون از امریکا و لوتی پتروویتس از یونان حضور داشتند. پس از آن گریگوری مگوآیر با مقاله‌ای با عنوان «نوری در داستان: قصه‌های پریان در زمان تاریک» و مایکل نوگبوئر با مقاله‌ای با عنوان «آگاهی‌بخشی ایبی و رسالت آن: رویکرد جایزه هانس کریستین اندرسن به نمایشگاه تصویرگری» سخنرانی کردند.
در آیین پایانی این روز والی دی دونکر رئیس هیئت مدیره ایبی(IBBY) خبر از جایزه جدیدی در حوزه ترویج کتابخوانی داد که IREAD نام دارد و از سوی بنیادی به همین نام از کشور چین پشتیبانی می‌شود. جایزه آی رید هر دو سال یک بار به دو ترویجگر برتر جهان اهدا خواهد شد. در پایان این برنامه نمایندگان شاخه ملی ایبی(IBBY) در روسیه با نشان دادن یک فیلم همگان را به شرکت در سی و هفتمین کنگره آینده ایبی ۲۰۲۰ در مسکو فراخواندند.
