در این نوشته چند نشانه واکنشی آورده شده که نشان‌دهنده رشد به‌موقع و پرورش یافتن درست مهارت‌های ارتباطی فرزند شما است. با این حال هرگاه نگران بودید که فرزندتان شادمانی‌اش را نشان نمی‌دهد، افکارش را نمی‌گوید و یا به زبان، نشانه‌های بصری و رفتارهای شما واکنشی ندارد، آن را با دکتر کودک‌تان در میان بگذارید. اگر همچنان احساس نگرانی می‌کنید نزد دکتر کودکان دیگری بروید. حس غریزی والدین بسیار کمک‌کننده است. اگر فرزند شما بسیاری از رفتارهای زیر را انجام داد، آسوده خاطر باشید!
دوره‌های واکنشی رشد نوزادان و کودکان نوپا:
۱. در ۹ تا ۱۲ ماهگی به نامش واکنش نشان می‌دهد.
۲. تا ۲ ماهگی لبخند می‌زند، در ۴ تا ۵ ماهگی می‌خندد، در ۶ ماهگی به شوخی‌های شما واکنش شادی زیادی دارد.
۳. در ۹ ماهگی بازی می‌کند و بازی «دالی‌موشه» برایش سرگرم‌کننده است.
۴. در دوران شیرخوارگی با افراد تماس چشمی برقرار می‌کند.
۵. در ۱۲ تا ۱۸ ماهگی کوشش می‌کند واژه‌هایی راکه شما می‌گویید، تکرار کند.
۶. کودک نوپا تا ۱۸ ماهگی پنج واژه را به‌کار می‌برد.
۷. از حرکت‌های دست شما مانند اشاره کردن، دست زدن و تکان خوردن تقلید می‌کند.
۸. از شما تقلید می‌کند برای نمونه، هنگامی که به او کاسه و قاشقی می‌دهید، وانمود می‌کند که کاسه خمیر را هم می‌زند، یا با تلفن اسباب‌بازی‌اش تلفنی صحبت می‌کند.
۹. سرش را به حالت «نه» حرکت می‌دهد.
۱۰. تا ۱۵ ماهگی دستش را برای خداحافظی کردن (بای‌بای) حرکت می‌دهد.
۱۱. تا ۱۸ ماهگی اشاره می‌کند تا به شما چیز جالبی را نشان دهد یا توجه شما را جلب کند.
