شهیندخت خوارزمی نویسنده و استاد جامعه‌شناسی و ارتباطات دانشگاه در پنجاهمین نشست ترویج خواندن با موضوع «توسعه پایدار روستایی و ترویج خواندن» در کتاب‌خانه مرجع کانون با بیان چند پیش فرض درباره روستاهای ایران در این نشست گفت: روستاهای ایران، به رغم وجود سازمان‌های متولی دولتی و غیر دولتی عقب‌مانده و فراموش شده‌اند در حالی که بدون توسعه‌ی روستاها، توسعه‌ی ملی محال است؛ فرهنگ، دربردارنده پاسخِ مسایل توسعه بوده و کتاب و کتاب‌خوانی، نقش مهمی در توسعه‌ی فرهنگ دارد.
دانش‌آموخته دکتری روان‌شناسی و ارتباطات و روش تحقیق از دانشگاه ایندیانا ایالات متحده در این نشست - که ۱ مربی کتاب‌خانه سیار کانون نیز به عنوان سخنران در آن حضور داشت - افزود: معنای فقر فرهنگی یعنی محرومیت از فرصت– حتی فرصت کتاب‌خوانی؛ برای شکوفایی استعدادها، تفکر و اندیشه، خلاقیت و نوآوری، کنجکاوی و جستجوگری، عشق به یادگیری، عشق به طبیعت، عشق به زندگی، خودباوری انسانیت و... لازم است.
این نویسنده ادامه داد: فقر فرهنگی روستاییان، مهاجرت به شهرها، آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی شهرها، بیکاری دانش‌آموختگان روستایی و اعتیاد باعث از دست رفتن زندگی انسان‌هایی دارای شأن انسانی می‌شود.
وی با بیان این که طرح توسعه پایدار روستایی بر ۳ پایه انسان– طبیعت– فن‌آوری شکل خواهد گرفت، افزود: بهبود پی‌درپی کیفیت زندگی مردم با استفاده از فن‌آوری پیشرفته در چارچوب خرد زیست محیطی و با مشارکت مردم، به عنوان بستر تحول فرهنگ نتیجه خواهد داد.
خوارزمی گفت: برای تبدیل روستاها به مکانی مناسب برای کار و زندگی باید بسترهای جلب حمایت سازمان‌های دولتی و مشارکت مردم در فرایندهای توسعه در کنار ایجاد کارگروه فضای مجازی، همچنین نشست و گفت‌و‌گو با مردم و تشکیل سمن‌ها شکل بگیرد.
وی رفاه مادی، فرصت‌های کافی برای کار و درآمد، کسب و کارهای مناسب گردش‌گری و زنبورداری و شرکت تعاونی، آموزش و یادگیری رسمی و حرفه‌ای، کتاب‌خانه، بورس تحصیلی، زیر ساخت اینترنت پرسرعت، مراکز یادگیری، همکاری با وزارت ارتباطات و انعقاد تفاهم‌نامه‌ها، زندگی اجتماعی، سالن اجتماعات و مسجدِ متولی پرورش اخلاق و رواج ارزش‌های متعالی را از طرح‌ها و برنامه‌های توسعه پایدار روستایی عنوان کرد.
محسن نظارت مسوول کتاب‌خانه سیار روستایی کانون حوزه‌ی شاهرود و بسطام استان سمنان نیز در این نشست گفت: کتاب‌خانه‌های سیار روستایی خودرویی متناسب با شرایط فیزیکی روستاهای هر استان کشور در اختیار دارد و این خودروها شامل پاژن، وانت مزدا، نیسان پیکاب، کاروان و مینی بوس هیوندا و مجهز به قفسه‌های کتاب و بیش از ۳۰۰۰ جلد کتاب‌های چاپ کانون پرورش فکری است.
وی افزود: مربی نقش بی‌بدلیلی را در کتاب‌خانه سیار ایفا می‌کند چرا که به تنهایی وظیفه رانندگی خودرو، کتاب‌داری و مربی فرهنگی را بر عهده دارد.
این کتاب‌دار یادآور شد: مربی سیار روستایی باید برای شناسایی نامحسوس اعضایی که در اثر کاهش سطح مطالعه و خواندن، اعتماد به نفس کافی ندارند، کوشش کرده و با تشویق به خواندن بیشتر کتاب، سعی در بهبود سطح خواندن اعضا کند.
نظارت با بیان این که علاقه‌مندسازی اعضا به مطالعه بیشتر کتاب، با فن و هنر مربی کتاب‌خانه سیار روستایی رابطه‌ای مستقیم دارد، گفت: چنان‌چه این مربیان از کتاب‌خانه‌های سیار دور شوند و کتاب‌خانه‌های کلاسی در مدارس روستاها تجهیز به کتاب هم شود بازهم پاسخ‌گوی بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی - که منجر به خواندن کتاب می‌شود - نخواهد شد.
نظارت یادآور شد: در جامعه روستایی نسبت به جامعه شهری میل و گرایش کودکان و نوجوانان به کتاب‌های کانون زیاد است که البته با نگاهی به آینده و آسیب‌شناسی وضعیت موجود شهرها و مراکز ثابت و دسترسی آسان کودکان و نوجوانان شهری به شبکه‌های اجتماعی، اکنون باید با برنامه‌ریزی دقیق و مدون، درصدد کاهش آسیب‌های این شبکه‌ها و به‌ویژه کاهش امانت کتاب و سطح مطالعه و خواندن مابین اعضای کانون باشیم.
وی در ادامه به بیان نمونه‌هایی از فعالیت‌های منعکس‌شده در وبلاگ مربیان کتاب‌خانه‌های سیار روستایی - که منجر به پایداری اعضا و افزایش سطح مطالعه و خواندن در بین اعضا می‌شود – پرداخت.
نظارت با اشاره به این که کانون بر توسعه کتاب‌خانه‌های سیار روستایی تاکید دارد گفت: این کتاب‌خانه‌ها دارای کمبود مربیان پاره‌وقت هنری و ادبی است مربیان سیار روستایی توان‌مند هستند ولی باید مربیان پاره وقت ادبی و هنری هم در کنار مربیان سیار روستایی حضور داشته باشند که بازخورد مثبت آن را خواهیم دید.
رییس کتاب‌خانه مرجع نیز در پایان این نشست ضمن تشکر از محسن نظارت و حضور وی در این نشست گفت: مربیان سیار روستایی متواضع و قانع و بدون درخواست هستند. تجربه شخصی این دوستان بسیار اهمیت دارد و آن چه که در ادبیات، پشتیبان کتاب‌خانه سیار روستایی و شهری است حاصل تجربیات این مربیان بوده و تلاشی که آنان در روستاها انجام می‌دهند.
وحید طوفانی افزود: کانون نباید از این مربیان غافل شود چرا‌که آن‌ها کار بسیار پیچیده‌ای انجام می‌دهند هم رانندگی، هم اجرای فعالیت‌های فرهنگی و هنری برای کودکان و نوجوانان به تنهایی بر عهده این مربیان است.
رییس کتاب‌خانه مرجع کانون گفت: خدا رو شکر می‌کنم که این نشست به این موضوع اختصاص یافت تا از نزدیک با مشکلات مربیان سیار روستایی آشنا شویم.
نشست «توسعه پایدار روستایی و ترویج خواندن»، روز دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۷ در کتاب‌خانه مرجع کانون برگزار شد.
